Cảnh báo nguy cơ đột quỵ từ thứ tưởng 'tốt cho sức khỏe'

Viết trên tạp chí khoa học Journal of Applied Physiology, nhóm nghiên cứu từ Đại học Colorado ở Boulder (Mỹ) cảnh báo chất làm ngọt nhân tạo erythritol có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.

"Đường ăn kiêng" erythritol có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim - Ảnh: NEWSWEEK

Erythritol là một trong các chất tạo ngọt thường được sử dụng trong các sản phẩm đồ uống, bánh, ngũ cốc được dán nhãn "không đường", "ít đường", "ít calo"...; hoặc bán riêng dưới dạng đường ăn kiêng.

Trước đây, erythritol được cho là tốt cho sức khỏe bởi không chứa calo, không làm tăng đường huyết như đường thật.

Năm 2001, Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã chấp thuận erythritol như một chất thay thế đường cho người mắc bệnh béo phì, chuyển hóa...

Nó cũng tồn tại một ít trong tự nhiên - trong một số loại trái cây và rau củ - cũng như được sản xuất nội sinh trong cơ thể người.

Mặc dù vậy, các bằng chứng mới cho thấy việc bổ sung thêm erythritol dưới dạng chất làm ngọt nhân tạo lại không phải ý hay.

Nhóm nghiên cứu của Đại học Colorado đã phân tích dữ liệu của 4.000 người, được theo dõi trong vòng 3 năm.

Họ phát hiện ra cả nam giới lẫn nữ giới có mức erythritol trong cơ thể cao hơn - thông qua việc bổ sung dưới dạng chất tạo ngọt - có nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim cao hơn đáng kể.

GS Christopher DeSouza, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết họ đã thực hiện một thí nghiệm để tìm kiếm nguyên nhân erythritol trở nên nguy hiểm.

Tại phòng thí nghiệm, họ đã xử lý các tế bào trong mạch máu não người trong 3 giờ với lượng erythritol vừa đủ để mô phỏng việc sử dụng một loại đồ uống "ăn kiêng".

Các tế bào biểu hiện ít oxit nitric - một phân tử có tác dụng làm giãn và mở rộng mạch máu - hơn đáng kể; đồng thời nhiều endothelin-1, một loại protein có tác dụng làm co mạch máu.

Trong khi đó, khi tiếp xúc với hợp chất hình thành huyết khối (cục máu đông) gọi là thrombin, quá trình sản xuất hợp chất phá huyết khối tự nhiên t-PA của tế bào đã giảm đáng kể.

Các tế bào được xử lý bằng erythritol cũng sản sinh ra nhiều loại oxy phản ứng hơn, hay còn gọi là gốc tự do, là sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất có thể làm tế bào lão hóa, tổn thương và gây viêm mô.

"Nhìn chung, nếu mạch máu của bạn bị co thắt nhiều hơn và khả năng phá vỡ cục máu đông giảm đi, nguy cơ đột quỵ của bạn sẽ tăng lên" - đồng tác giả Auburn Berry giải thích trên tờ Sci-News.

Trong khi đó, GS DeSouza cảnh báo: "Nghiên cứu của chúng tôi chỉ sử dụng một lượng nhỏ chất thay thế đường. Đối với những người tiêu thụ nhiều khẩu phần mỗi ngày, tác động có thể còn tệ hơn”.

Anh Thư