Cảnh báo gia tăng ca mắc xuất huyết não ở người trẻ

Đây là một thể của đột quỵ xuất huyết não, xảy ra khi mạch máu trong não bị rò rỉ hoặc vỡ đột ngột, dẫn đến chảy máu trong não.

Bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, và nếu được điều trị đúng cách trong giai đoạn cấp tính, cơ hội phục hồi của bệnh nhân sẽ cao hơn.

Xuất huyết não ở người trẻ tuy không phải là tình trạng phổ biến, nhưng lại vô cùng nguy hiểm và có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.

Tình trạng này, mặc dù ít gặp, lại đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người mắc, đặc biệt nếu không nhận biết và can thiệp sớm.

Xuất huyết não ở người trẻ có thể xảy ra vì nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó tăng huyết áp được xác định là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Nghiên cứu cho thấy, khoảng 51,1% trường hợp xuất huyết não ở người trẻ có liên quan đến tăng huyết áp.

Huyết áp cao làm tăng nguy cơ xuất huyết trong não gấp 2 đến 6 lần. Ngoài ra, các yếu tố khác cũng có thể gây xuất huyết não, bao gồm vỡ phình động mạch hoặc dị dạng động-tĩnh mạch não, chảy máu trong khối u não, huyết khối xoang tĩnh mạch não, bệnh lý mạch máu não do lắng đọng amyloid, chấn thương sọ não, gãy xương sọ lõm.

Ngoài các nguyên nhân trên, các yếu tố nguy cơ khác cũng cần được lưu ý, bao gồm việc sử dụng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống tiểu cầu, mắc bệnh thận mạn tính, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, béo phì và có nồng độ cholesterol LDL thấp.

Các triệu chứng của xuất huyết não có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ chảy máu trong não.

Các dấu hiệu thường xuất hiện đột ngột và có thể tiến triển nhanh chóng, bao gồm đau đầu dữ dội và đột ngột, nhạy cảm với ánh sáng, yếu liệt ở một cánh tay hoặc chân, hoặc một bên cơ thể, khó khăn khi nói hoặc hiểu lời nói, buồn nôn hoặc nôn mửa, co giật, đặc biệt là khi không có tiền sử co giật trước đó, giảm tỉnh táo hoặc cảm giác uể oải, thay đổi thị lực (như nhìn đôi hoặc mí mắt sụp xuống), cổ cứng, khó thở, thay đổi nhịp tim bất thường, tê hoặc ngứa ran ở các chi, mất thăng bằng hoặc chóng mặt.

Tuy các triệu chứng này có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác, nhưng nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu trên, cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

Theo bác sỹ Đặng Bảo Ngọc, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời, xuất huyết não có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm sự mở rộng khối tụ máu, phù quanh khối tụ máu, xuất huyết lan rộng trong não thất, não úng thủy, co giật, tăng đường huyết, tăng huyết áp, sốt và nhiễm trùng.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, trong vòng 48 giờ sau khi xuất huyết não, khoảng 33% bệnh nhân có dấu hiệu suy giảm thần kinh. Tỷ lệ tử vong trong 30 ngày có thể lên tới 47% nếu cấp cứu không kịp thời và hiệu quả.

Để chẩn đoán chính xác tình trạng xuất huyết não, bác sỹ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm.

Các phương pháp chẩn đoán phổ biến bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI), giúp xác định sự hiện diện của máu trong não và phân biệt xuất huyết não với đột quỵ thiếu máu cục bộ.

Xét nghiệm máu, đánh giá các yếu tố liên quan như đường huyết, tiểu cầu và thời gian đông máu; chụp mạch máu DSA hoặc CT/MRI mạch máu, giúp phát hiện các bất thường trong mạch máu não như phình động mạch hoặc dị dạng động tĩnh mạch.

Sau khi chẩn đoán, bệnh nhân xuất huyết não sẽ cần được cấp cứu khẩn cấp. Phẫu thuật mổ não là phương pháp phổ biến, giúp loại bỏ máu tích tụ và giảm áp lực trong hộp sọ.

Nếu xuất huyết não gây ra não úng thủy, bác sỹ sẽ tiến hành đặt ống dẫn lưu để giảm áp lực trong não. Bệnh nhân cũng sẽ được theo dõi và điều trị các yếu tố nguy cơ khác để ngăn ngừa tái phát.

Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn mọi nguyên nhân gây xuất huyết não, nhưng các biện pháp sau có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh kiểm soát huyết áp và thực hiện sàng lọc huyết áp định kỳ, tập thể dục thường xuyên để duy trì sức khỏe tim mạch, giảm cholesterol trong máu và duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Hạn chế uống rượu, cai thuốc lá, ăn uống lành mạnh và kiểm soát lượng đường trong máu nếu mắc bệnh tiểu đường, đeo thiết bị bảo hộ (như mũ bảo hiểm, dây đai an toàn) để bảo vệ não bộ khỏi chấn thương, khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ.

Xuất huyết não ở người trẻ là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, cơ hội phục hồi và giảm thiểu biến chứng sẽ rất cao. Do đó, việc nhận diện triệu chứng sớm và cấp cứu kịp thời đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cứu sống bệnh nhân.

D.Ngân