Cần tiếp tục tập trung vào kịch bản tổ chức giao thông

Các chuyên gia cho rằng, trước mắt cần tinh chỉnh tổ chức giao thông (TCGT), tận dụng hạ tầng sẵn có một cách tối ưu để giảm thiểu UTGT, nhất là cho khu vực đô thị lõi.

Hiệu quả không nhỏ

Lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, sở đã thành lập 4 Tổ công tác chuyên trách để rà soát, nghiên cứu điều chỉnh phương án TCGT trên địa bàn toàn TP. Thời gian qua công tác TCGT đã được triển khai quyết liệt, sâu rộng hơn, mang đến những hiệu quả rất tích cực. Cụ thể, Sở Xây dựng đã báo cáo đề xuất UBND TP thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ về cải thiện hạ tầng giao thông, điều chỉnh phương án TCGT tại 12 nút giao (hiện có 9/12 công trình đã hoàn thành, còn lại 3 công trình dự kiến hoàn thành trước ngày 31/12).

Tăng cường năng lực của vận tải hành khách công cộng để giảm thiểu ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố. Ảnh: Thanh Hải

Theo dõi thực tế cho thấy tại 9 nút giao được TCGT lại, các phương tiện lưu thoát tốt hơn, góp phần giảm thiểu rõ rệt UTGT. Ví dụ như nút: Đình Thôn - Phạm Hùng được đóng điểm mở dải phân cách trước ngã ba giao cắt; mở rộng điểm mở dải phân cách giữa gần nút giao Mễ Trì - Phạm Hùng - Dương Đình Nghệ để tạo điều kiện cho các phương tiện quay đầu theo cả hai hướng. Sau khi tổ chức lại xung đột giao thông đã giảm hẳn, các phương tiện lưu thông qua nút thuận lợi, hạn chế UTGT.

Hay như ngã tư Vũ Quỳnh - Mễ Trì sau khi mở điểm quay đầu trước cổng Học viện âm nhạc Việt Nam, các phương tiện được sang đường trước nút Ngã tư Vũ Quỳnh - Mễ Trì đã góp phần giảm lưu lượng xe dừng chờ đèn đỏ, giảm thiểu UTGT. Đặc biệt, tuyến đường Phan Trọng Tuệ, Cầu Bươu, Phúc La - một trong những điểm “nóng” phức tạp nhất của Hà Nội, sau khi được điều chỉnh TCGT với phương án cấm xe ô tô tải trên 10 tấn vào giờ cao điểm sáng, chiều đã hạn chế tối đa UTGT tại các nút giao: cầu Tó, Phúc La - Văn phú - đường 70, cũng như toàn bộ tuyến đường 70 đoạn Hà Đông - Văn Điển.

Anh Bùi Văn Dũng (xã Đại Thanh) cho biết: “Từ khi cấm xe tải trọng lớn vào giờ cao điểm, đường 70 và nút Văn Phú - Phạm Tu đã không còn tắc cứng, người dân có thể lưu thông được. Có thể thấy việc cấm xe tải trọng lớn, xe khách cỡ lớn đi qua nút giao này là rất cần thiết, phương án TCGT rất hiệu quả”. Tuy nhiên, cũng như nhiều người dân khác khi được hỏi, anh Bùi Văn Dũng cho hay, đôi lúc trong giờ cao điểm xe tải nặng, xe khách cỡ lớn vẫn tùy tiện lưu thông qua nút giao Văn Phú - Phạm Tu, gây UTGT, đề nghị nghị cơ quan chức năng tăng cường kiểm soát, xử lý triệt để, bảo đảm hiệu quả cho phương án TCGT mới.

Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Vũ Hoàng Chung chia sẻ: “Chúng ta đều thấy rõ, UTGT tại Hà Nội đang diễn biến rất phức tạp, gây thiệt hại không nhỏ cho nền kinh tế cũng như môi trường đô thị. Những nguyên nhân chính gây UTGT cho TP gồm: lượng phương tiện cá nhân quá lớn, vượt xa mức độ đáp ứng của hạ tầng; thiếu công cụ quản lý giao thông thông minh; và cả công tác TCGT cũng cần phải rà soát, điều chỉnh cho phù hợp, hiệu quả hơn”.

Thực tế thời gian qua cho thấy, điều chỉnh TCGT có thể xem là một giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao năng lực sử dụng cho hạ tầng giao thông. Các nút giao, tuyến đường được Sở Xây dựng Hà Nội nghiên cứu, tổ chức lại giao thông dù không thể giải quyết dứt điểm nhưng đã cải thiện thực trạng UTGT, năng lực thông hành được nâng cao rất rõ rệt. “Tôi đánh giá rất cao nỗ lực TCGT của Sở Xây dựng, trong bối cảnh hiện nay, hiệu quả mang lại từ TCGT như vậy đã là rất quý rồi. Về lâu dài, TCGT cũng là một trong những biện pháp rất quan trọng nhằm tối ưu năng lực hạ tầng của Hà Nội” - ông Vũ Hoàng Chung nói.

Cần đa dạng, kịp thời hơn nữa

Chuyên gia giao thông Nguyễn Mạnh Thắng phân tích, TCGT là tập hợp các biện pháp, quy định và hoạt động kỹ thuật, xã hội nhằm điều chỉnh, sắp xếp, điều khiển giao thông trên đường bộ một cách trật tự, an toàn, thông suốt và hiệu quả. Nó bao gồm việc phân làn, phân luồng, quy định tốc độ, biển báo, đèn tín hiệu, và các biện pháp khác để bảo đảm giao thông diễn ra một cách có trật tự.

Thạc sĩ Vũ Hoàng Chung cho rằng, những năm qua, Hà Nội cũng như nhiều đô thị khác trên cả nước đã tồn tại một vấn đề chung là TCGT không được tích hợp đầy đủ vào quy hoạch tổng thể. Nói một cách dễ hiểu thì các tuyến đường cứ được xây dựng nên, sau đó mới tính đến phương án lưu thông như thế nào, phục vụ loại hình phương tiện gì, năng lực đáp ứng bao nhiêu, dẫn đến TCGT gặp không ít bất cập. Vị chuyên gia này nhận định, điều chỉnh TCGT trên diện rộng với một đô thị lớn như Hà Nội không dễ.

Để làm được một cách hiệu quả cần chú ý tới 3 vấn đề chính. Thứ nhất là kịch bản TCGT phải được nghiên cứu kỹ, phù hợp với thực tế. Cần nhờ rằng chúng ta có rất nhiều xe cá nhân, nhất là xe máy, vì vậy phương án TCGT phải hài hòa lợi ích giữa các loại hình phương tiện.

Thứ hai là công tác tuyên truyền phải đi trước, làm thật tốt. Mỗi khi TCGT lại một tuyến đường, phố phải thông báo và có lực lượng hướng dẫn để người dân làm quen. Thứ ba là phương án TCGT phải được tuân thủ tuyệt đối, không chỉ nhắc nhở, tuyên truyền mà còn phải xử phạt nghiêm những trường hợp cố tình vi phạm, đi sai.

Tập trung xử phạt sẽ nhanh chóng tạo thành nề nếp. Hơn nữa cần trang bị hệ thống camera xử phạt nguội để tăng cường hiệu quả, dần dần thay đổi thói quen lưu thông tùy tiện gây hỗn loạn đường phố. Thực tế hiện nay vẫn nhiều trường hợp cố tình đi sai phần đường, làn đường tại những tuyến có dải phân cách cả cứng lẫn mềm do xử phạt chưa triệt để.

Ngoài ra phương án TCGT không chỉ có kẻ vạch, phân làn, lắp đặt đèn tín hiệu mà còn phải bao gồm cả các điều chỉnh hạ tầng bổ sung. Ví dụ như xây cầu đi bộ, cầu vượt nhẹ qua các nút giao… để tháo gỡ khó khăn cho giao thông, giúp người dân tuân thủ tốt hơn phương án TCGT.

Về lâu dài, mỗi dự án đường giao thông phải xây dựng kịch bản TCGT ngay từ khâu chuẩn bị đầu tư, theo đúng quy định. Nghĩa là có phương án cho từng giai đoạn từ khi thi công đến đưa vào sử dụng, dự phòng khi có thay đổi thực tế. Điều quan trọng nhất là cơ quan chức năng khi quyết định áp dụng phương án TCGT phải làm đến nơi đến chốn, không bỏ dở giữa chừng để né tránh áp lực. Nếu làm đúng, làm vì mục đích tốt thì phải kiên trì đồng hành, vận động người dân thực hiện.

Minh Tường