Cần phủ kín mạng lưới trạm sạc xe điện
Nằm trong chiến lược xanh hóa phương tiện giao thông, TPHCM dự kiến hàng trăm ngàn phương tiện xe gắn máy cá nhân, ô tô sẽ được chuyển sang xe điện. Tuy nhiên, việc xây dựng các trạm sạc tiếp nhiên liệu cho phương tiện này vẫn rất hạn chế.
Xe điện đang ngày càng phổ biến tại TPHCM, nhưng các trạm sạc điện dành cho ô tô và xe gắn máy vẫn chủ yếu do doanh nghiệp (DN) tự phát triển, chưa có quy chuẩn cho xe đạp điện, xe gắn máy cho tới ô tô, xe bus hay metro.

Trạm sạc ở TPHCM chưa có quy chuẩn thống nhất. Ảnh: Đ.Xá
Các DN cung cấp phương tiện xe điện cũng rất đa dạng, từ trong nước cho tới nhập khẩu. Trong khi đó, hệ thống trạm sạc ở TPHCM nói riêng và cả nước nói chung vẫn chưa có sự đồng nhất và tạo thành mạng lưới đủ lớn. Việc nạp nhiên liệu xe điện vì thế vẫn gặp khó khăn đáng kể so với xe sử dụng nhiên liệu xăng dầu. Anh Nguyễn Văn Thanh, 41 tuổi ở quận Bình Tân (TPHCM) cho biết gia đình anh hiện có 3 phương tiện giao thông sử dụng điện. “Tôi làm nghề chạy taxi bằng xe ô tô điện và ở nhà cũng có 2 chiếc xe máy điện cho các con đi học. Tuy nhiên, việc tiếp nhiên liệu vẫn gặp đôi chút khó khăn. Ngay cả xe gắn máy cũng chỉ sạc ở nhà vì nếu đi xa sẽ khó tìm được nơi để sạc. Các dịch vụ dành cho sạc xe máy điện ở TPHCM còn rất ít dù phương thức sạc rất đơn giản, chỉ cần gần nguồn điện là được. Điều này trái ngược với mạng lưới trạm xăng dành cho xe gắn máy. Còn ô tô thì gần đây có nhiều hơn nhưng ở khu vực trung tâm TPHCM lại khó tìm trạm sạc” - anh Thanh chia sẻ.
Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện một số DN bán xe điện đã chủ động phát triển mạng lưới trạm sạc, có thể đi kèm với các trạm xăng dầu hiện hữu hoặc nằm độc lập. Đặc biệt vùng ngoại ô TPHCM, các trạm sạc xuất hiện khá nhiều kết hợp với bãi đậu xe, bãi giữ xe cũng giúp ích đáng kể cho tài xế. Chỉ có phương tiện của DN riêng lẻ mới sử dụng được trạm sạc này. Việc xây dựng các trạm sạc dành cho tất cả phương tiện xe sử dụng điện của các doanh nghiệp khác nhau, gồm cả doanh nghiệp nước ngoài vẫn còn chưa thực hiện được. Ngoài quy chuẩn về trạm sạc thì các quy định về trụ sạc điện, trạm biến áp, kết cấu hạ tầng giao thông, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xây dựng trạm, giấy chứng nhận kinh doanh, giấy phép bến bãi đậu xe… cũng là những thủ tục đang gấp rút được các sở ngành ở TPHCM xây dựng và tạo hành lang pháp lý nhằm giúp các DN đầu tư trạm sạc có thể thực hiện. Ngoài ra, một yếu tố khác là mạng lưới điện ở khu vực xây dựng trạm sạc bởi việc sử dụng đồng loạt cũng có thể gây quá tải điện, ảnh hưởng tới nhu cầu khác.
Ngoài phương tiện cá nhân, các phương tiện công cộng mà chủ yếu là xe bus cũng chưa có hệ thống trạm sạc đủ nhiều để giúp các phương tiện có thể hoạt động tốt hơn. Theo đó, khác với trạm xăng dầu, trạm sạc điện phải đi kèm với nơi dừng đậu vì thời gian lâu hơn khi tiếp nhiên liệu. Đặc biệt, hệ thống trạm sạc điện hiện vẫn “vắng bóng” ở các tuyến đường bộ cao tốc dù phương tiện ô tô điện đang rất phổ biến. Theo quy định mới thì các trạm dừng chân ở trục đường cao tốc thời gian tới sẽ phải có trạm sạc dành cho xe ô tô điện nhưng hiện nay những trạm sạc này vẫn chưa hoàn thành.
Theo PGS.TS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức (Trường Đại học Việt Đức), để phát triển các trạm sạc thì cần phải có diện tích trong khi khu vực trung tâm TPHCM có không gian đô thị chật hẹp. Vì vậy, khi xây dựng 1 trạm sạc thì phải tiếp nhận được nhiều loại hình phương tiện để nâng cao hiệu quả, tối ưu hóa công năng trạm sạc, phương tiện điện. Ngoài ra, ông Tuấn cũng nêu ý kiến cần chọn lựa công nghệ tiên tiến với cả phương tiện và trạm sạc để đảm bảo hiệu quả khi sử dụng phương tiện.
Có thể nói, dù các phương tiện xe điện đang tăng nhanh từng ngày ở TPHCM nhưng hiện nay hệ thống trạm sạc chưa phát triển tương ứng và vẫn còn manh mún, hầu hết do DN, người dân tự xây dựng. Việc quy hoạch và xây dựng một mạng lưới trạm sạc đủ lớn và đủ chuẩn nhằm đáp ứng tối đa nhiều phương tiện đang là “bài toán” cấp bách với ngành giao thông TPHCM. Đây cũng là “nền móng” vững chắc để việc chuyển đổi phương tiện xe điện được thuận tiện hơn với người dân, DN.