Cần chính sách rõ ràng, thuận lợi hơn để doanh nghiệp xanh hóa

TS. Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Ban Nghiên cứu Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, CIEM. Ảnh Đức Thanh.

Theo TS. Nguyễn Minh Thảo, đối với mục tiêu về phát thải ròng bằng không (Net zero) của Việt Nam, nhiều lĩnh vực có thể đóng góp vào quá trình thực hiện mục tiêu này. Trong đó, ngành ô tô cũng là một trong những ngành rất quan trọng. Để góp phần thực hiện mục tiêu Net zero của Việt Nam, hiện nay đã có sự phát triển và tăng trưởng đối với xe điện. Tuy nhiên, trong lĩnh vực này cần phải có những giai đoạn chuyển tiếp và chuyển đổi, hướng tới các chính sách thúc đẩy phát triển xe xanh.

Về xe xanh, Việt Nam có xe điện, xe hybrid… Tuy nhiên, khi chưa có đầy đủ hạ tầng, cần thiết có sự chuyển đổi sử dụng sang xe hybrid.

"Bên cạnh đó, chúng ta cũng hướng tới dòng xe sử dụng các loại nhiên liệu thân thiện với môi trường khác. Chúng ta có thể có nhiều công cụ về giải pháp để thúc đẩy quá trình này", bà Thảo nói.

TS Nguyễn Minh Thảo trả lời phỏng vấn báo chí bên lề Hội thảo "Giảm phát thải ngành ô tô: Nhiều lối đi, một đích đến". Ảnh Dũng Minh.

Giải pháp đầu tiên, theo TS. Nguyễn Minh Thảo là công cụ thuế. Tới đây, Quốc hội đang sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), trong đó có đối tượng về xe ô tô. Thuế TTĐB không chỉ hướng tới các sản phẩm và hàng hóa xa xỉ, mà còn điều tiết hành vi tiêu dùng hướng người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường hơn bằng việc ưu đãi về thuế TTĐB tốt hơn cho xe xanh so với các xe sử dụng nhiên liệu về hóa thạch.

"Tôi cho rằng, dự thảo Luật TTĐB tới đây là công cụ rất hiệu quả để chúng ta điều tiết hành vi tiêu dùng và thúc đẩy người tiêu dùng sử dụng sản phẩm thân thiện hơn với môi trường. Chúng ta có giảm thuế TTĐB đối với xe Hybrid, tốt hơn so với các xe mà sử dụng nhiên liệu về hóa thạch", bà Thảo chia sẻ.

Cùng với chính sách về thuế, một trong những công cụ rất hiệu quả để thể khuyến khích phát triển dòng xe này là tạo cơ chế, thể chế thuận lợi hơn cho việc xây dựng các trạm sạc. Các trạm sạc cần phải có sự đồng bộ với hệ thống hạ tầng, từ hệ thống trạm sạc cũng như nguồn điện sạch.

"Ở đây chúng ta tiếp cận theo hướng tạo ra hiệu quả trong giảm phát thải cần đòi hỏi cả một quá trình, từ việc sản xuất điện đến việc là chúng ta xây dựng các trạm hạ tầng, tạo ra các thể chế hỗ trợ", bà Thảo nhấn mạnh.

Một trong những công cụ, theo bà Thảo đó chính là thiết lập hành lang pháp lý với các quy chuẩn kỹ thuật cho các trạm sạc, cũng như quy hoạch về trạm sạc để đảm bảo hạ tầng cần thiết cho việc là chúng ta tăng trưởng xanh trong thời gian tới đây.

"Thời gian tới đây, chúng tôi cũng cho rằng cần phải có những tiêu chí rõ ràng hơn, thuận lợi hơn để các doanh nghiệp thực hiện hoạt động xanh hóa có thể dễ dàng tiếp cận được với các cơ hội như tín dụng xanh", TS. Nguyễn Minh Thảo nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, một giải pháp không thể thiếu là tuyên truyền với người tiêu dùng để nhận diện những sản phẩm thân thiện với môi trường. Công tác truyền thông cần tốt hơn đối với người tiêu dùng trong việc sử dụng những sản phẩm thân thiện này. Mặt khác, cũng cần phải nhận thấy rằng trong hoạt động để chuyển đổi xanh như vậy chúng ta cần phải có thực hiện xanh hóa trong toàn bộ quá trình từ việc sản xuất điện xanh như thế nào đến việc sử dụng các sản phẩm xe hybrid, xe điện.

Đồng thời, cần phải có những giải pháp triệt để việc quản lý sau sử dụng, như là pin thải. Những giải pháp về môi trường như vậy cũng cần phải thực hiện đồng bộ để đảm bảo rằng quá trình xanh hóa không chỉ trong việc mà sử dụng sản phẩm mà còn trong quá trình sau khi sử dụng, để đảm bảo yếu tố về môi trường.

Hải Minh