Cách thức 'phù phép' sổ sách gây thiệt hại 156 tỷ đồng của ông chủ Tập đoàn Tuấn Ân

Trong 26 bị can của vụ án, Trần Ngọc Linh, Nguyễn Thanh Ngôn (cùng là cựu Giám đốc Công ty Điện lực Bình Thuận) và cựu cán bộ Công ty Điện lực Bình Thuận (viết tắt là Điện lực Bình Thuận) bị Viện kiểm sát truy tố về tội “Nhận hối lộ”.

Giữ vai trò chính trong vụ án,bị can Huỳnh Tuấn Ân (cựu Chủ tịch, kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Tuấn Ân – viết tắt là Tập đoàn Tuấn An) bị cáo buộc phạm các tội “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo tài liệu truy tố, Huỳnh Tuấn Ân chỉ đạo nâng giá bán các sản phẩm do Tập đoàn Tuấn Ân sản xuất, rồi bán vòng quanh trong tập đoàn này trước khi bán cho các công ty điện lực theo giá trúng thầu. Các hàng hóa, thiết bị của Tập đoàn Tuấn Ân được nâng giá lên tới 40 - 45%.

Ông chủ Tập đoàn Tuấn Ân - bị can Huỳnh Tuấn Ân

Che giấu doanh thu, giảm số thuế phải nộp, Ân chỉ đạo kế toán sử dụng 2 hệ thống sổ sách kế toán. Trong đó, hệ thống hạch toán nội bộ kê khai thực tế chi phí sản xuất, lợi nhuận thu được. Hệ thống sổ sách dùng để báo cáo thuế sử dụng hóa đơn khống để tăng chi phí đầu vào, giảm lợi nhuận.

Với việc lập 2 sổ kế toán nêu trên, từ năm 2018 - 2023, 26 Công ty thuộc hệ thống Tập đoàn Tuấn Ân đã hạch toán trên sổ nội bộ Excel với lợi nhuận để ngoài sổ kế toán thuế 544 tỷ đồng và gây thiệt hại về thuế 156 tỷ đồng. Trong đó, thuế giá trị gia tăng là hơn 48 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp là hơn 107,7 tỷ đồng.

Bị can Huỳnh Tuấn Ân chỉ đạo các nhân sự tại Công ty Tuấn Ân Long An gồm: Nguyễn Hoàng Vũ (Giám đốc), Phan Thanh Thuận (Kế toán trưởng) và các nhân viên kế toán mua hơn 1.100 hóa đơn khống của 11 công ty cung cấp mặt hàng nguyên liệu sản xuất.

Vào cuối hàng tháng, Phan Thanh Thuận chỉ đạo Trương Thị Thúy Ngọc (nhân viên kế toán tổng hợp) tiến hành kiểm tra, đối chiếu số liệu mua nguyên liệu đầu vào và thành phẩm bán ra. Đồng thời, căn cứ định mức phân bổ để tính giá thành các mặt hàng.

Từ đó, Ngọc xác định số nguyên liệu đầu vào còn thuế và lập phiếu đề nghị mua nguyên liệu bổ sung trình Phan Thanh Thuận ký, chuyển Ban kiểm soát nội bộ kiểm tra rồi trình ông chủ Tập đoàn Tuấn Ân duyệt. Sau cùng, số phiếu này chuyển nhân viên liên hệ các công ty bán hóa đơn.

Theo chỉ đạo của cấp trên, các nhân viên của Tuấn Ân liên hệ với Giám đốc 11 công ty chuyên cung cấp nguyên liệu đầu vào và thỏa thuận mua hóa đơn với chi phí từ 5 - 8%. Hợp thức việc mua bán hóa đơn, 11 công ty phải trả tiền trước cho Công ty Tuấn Ân Long An theo hóa đơn bán hàng (sau khi đã trừ đi chi phí xuất hóa đơn).

Việc thanh toán có thể bằng tiền mặt hoặc chuyển tiền vào tài khoản mang tên Huỳnh Thị Yến Phương (con gái Huỳnh Tuấn Ân). Tiếp đó, Công ty Tuấn Ân Long An sẽ thực hiện việc thanh toán theo đúng tổng số tiền ghi trên hóa đơn bán hàng, bao gồm cả chi phí mua hóa đơn.

Đối với số tiền bán hàng chênh 20 - 40% so với giá bán thật, một phần Công ty Tuấn Ân Long An dùng để trả phí mua hóa đơn khống. Phần còn lại, Tập đoàn Tuấn Ân chuyển về các công ty thành viên để chi phí ngoại giao, chiết khấu và đưa vào lợi nhuận.

Quá trình điều tra, Lê Thị Phương Thảo (Giám đốc Công ty Tấn Thuận) thừa nhận từ năm 2021 - 2023, bị can này xuất bán 181 hóa đơn khống cho Công ty Tuấn Ân Long An, trị giá chưa thuế là hơn 124 tỷ đồng. Thảo hưởng lợi bất chính 8,7 tỷ đồng tiền bán hóa đơn, tương đương mức phí 7 - 8%.

Bị can Trương Thị Mỹ Thuận (Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Hoa Mỹ) khai nhận đã xuất bán 245 hóa đơn khống, trị giá trước thuế là hơn 92 tỷ đồng, hưởng lợi bất chính 6,9 tỷ đồng (mức phí 7,5%).

Bị can Trần Minh Vũ (Giám đốc Công ty Duy Khang 68) thì bán 89 hóa đơn, trị giá trước thếu hơn 91 tỷ đồng, hưởng lợi bất chính hơn 6,7 tỷ đồng. Bị can Vũ biết thực tế không có hoạt động mua bán hàng hóa giữa Công ty Duy Khang 68 và Công ty Tuấn Ân Long An nhưng vẫn xuất khống hóa đơn để thu lợi bất chính.

Riêng bị can Lý Mỹ Hằng (Giám đốc Công ty Xương Minh) không có mặt tại nơi cư trú nên chưa ghi lời khai được. Tuy nhiên, căn cứ tài liệu chứng chứ thu thập được đủ kết luận bị can Hằng xuất khống 4 hóa đơn cho Công ty Tuấn Ân Long An với mức phí 9% tổng giá trị hàng trước thuế, hưởng lợi 296 triệu đồng.

Bùi Vinh