Cách nào để du lịch Việt bứt phá trong năm 2025, cạnh tranh với Thái Lan?

Năm 2025, ngành đặt mục tiêu phục hồi hoàn toàn như trước dịch COVID-19; đón 22-23 triệu lượt khách quốc tế; 120-130 triệu lượt khách nội địa và đóng góp trực tiếp 6%-8% vào GDP.

Phóng viên Báo Người Lao Động đã trao đổi với ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vietravel (kinh doanh cả hàng không và du lịch), xung quanh những giải pháp để ngành du lịch Việt Nam bứt phá, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và cạnh tranh được với Thái Lan…

* Phóng viên: Du lịch được xác định phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn, đến hiện tại, chặng đường này theo ông đang tới bước nào?

- Ông Nguyễn Quốc Kỳ: Nghị quyết 08-NQ/TW năm 2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn cùng với Luật Du lịch năm 2017 đã mở đường cho giai đoạn du lịch phát triển có thể nói là "thần kỳ" năm 2018-2019.

Giai đoạn đó, đóng góp của du lịch vào tăng trưởng GDP tăng từ mức khoảng 6% lên hơn 9%. Tuy nhiên, dịch COVID-19 xảy ra đã kéo lùi sự phát triển của ngành công nghiệp "không khói" trong những năm tiếp theo.

Ông Nguyễn Quốc Kỳ

Nhìn chung những năm qua, du lịch tuy chịu tác động tiêu cực của đại dịch song cũng là ngành có sự phục hồi nhanh chóng. Năm 2024, ngành du lịch đạt mục tiêu đón khoảng 17-18 triệu lượt khách quốc tế, tương đương trước dịch và đóng góp khoảng 6,6%-7% vào tăng trưởng GDP. Tuy nhiên, muốn trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, du lịch phải đóng góp vào tăng trưởng kinh tế khoảng 12%-15%.

Trong khu vực Đông Nam Á, Thái Lan - điểm đến cạnh tranh trực tiếp về thu hút khách quốc tế với Việt Nam - ghi nhận mức đóng góp của ngành du lịch vào GDP là hơn 20%, Campuchia khoảng 25%... Còn Việt Nam, dù xác định phát triển du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, được quan tâm, được đầu tư song sự phát triển của ngành này chưa như kỳ vọng.

* Vậy là du lịch vẫn cần thêm những quyết sách lớn hơn?

- Đúng vậy! Dù du lịch đã được xác định là mũi nhọn, được đầu tư, được quan tâm nhưng so với các nước và trên thế giới, so với yêu cầu phát triển để cạnh tranh trong khu vực vẫn đang đứng ở mức ở tốp dưới.

Điều này đòi hỏi ngành du lịch cần phải điều chỉnh lại, phải tăng tốc mạnh hơn nữa.

Dù xác định phát triển du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, được quan tâm, được đầu tư song sự phát triển của ngành này chưa như kỳ vọng

Sau COVID-19, xã hội dịch chuyển sang xã hội nhanh, ít chạm, an toàn nên những nhận định, đánh giá trước năm 2019 không còn phù hợp. Thế giới đang thay đổi mạnh mẽ mà chúng ta không thay đổi kịp thời, không tạo ra được tiền đề dẫn dắt sẽ dễ lạc hậu. Lúc này, cần phải tính toán để xây dựng, điều chỉnh lại các quyết sách. Cần nghị quyết mới không chỉ cho giai đoạn từ nay đến năm 2035 mà cả tới năm 2045 - mốc kỷ niệm 100 năm thành lập nước.

* Nói như ông, chúng ta có cần chính sách đặc thù cho ngành du lịch để tạo đột phá?

- Những chính sách không chỉ vượt trội mà còn cần phù hợp với đặc thù của một ngành kinh tế tổng hợp, có tác động lan tỏa tới nhiều ngành kinh tế khác. Cần sửa cả Luật Du lịch 2017 và cần thêm nghị quyết mới thay thế cho Nghị quyết 08 sau 7 năm với rất nhiều đổi thay cả thị trường trong nước và quốc tế. Sau 7 năm, rất nhiều quy định đã trở nên lỗi thời và bất cập; không ít doanh nghiệp bị mắc kẹt vì quy định lỗi thời.

Trong kỷ nguyên mới này, cần phải có ngay chiến lược phát triển du lịch Việt Nam trong dài hạn để thực hiện ước mơ. Nôm na là hình dung ra du lịch là ngành mũi nhọn thì phải "vẽ" được đường đi, chỉ hướng và xây dựng các kế hoạch để thực hiện.

* Nếu hiến kế cho những quyết sách, với vai trò là doanh nghiệp hoạt động cả trong lĩnh vực hàng không và du lịch, là người gắn bó nhiều năm với ngành, ông sẽ đề xuất gì?

- Chúng ta cần phải giải quyết ba vấn đề chính: một là chính sách; hai là nguồn lực và ba là doanh nghiệp.

Chính sách vừa là động lực, là tài nguyên và cũng là biện pháp cạnh tranh, thúc đẩy. Cần đầu tư cho chính sách, phải kịp thời, phải đi trước mang tính dẫn dắt, thúc đẩy hỗ trợ. Thực tế, chính sách cho du lịch hiện vẫn chậm so với các nước trong khu vực.

Đánh giá của Tổ chức du lịch thế giới cho thấy tài nguyên của Việt Nam xếp thứ 24 nhưng chính sách lại đứng rất xa. Cần thay đổi cách xây dựng, điều hành chính sách để tạo những quy định có tính thúc đẩy, tạo sự bứt phá, thu hút được nguồn lực xã hội tối đa…

Với nguồn lực, cần tận dụng được nguồn lực của tài lực và nhân lực. Sự lãng phí về môi trường, cảnh quan du lịc cũng là lãng phí. Cần chính sách để chuyển hóa tài nguyên thành lợi thế trong kinh doanh du lịch, phát triển du lịch.

Với doanh nghiệp, cần những chính sách hỗ trợ, đầu tư, thúc đẩy để tạo những "sếu đầu đàn" trong ngành; phải có những doanh nghiệp du lịch mang tầm cỡ toàn cầu, cạnh tranh toàn cầu trong 3, 5 hay 10 năm? Nếu không có quyết sách, rất khó có những tập đoàn du lịch Việt mang quy mô, tầm cỡ quốc tế.

* Xin cám ơn ông!

Thái Phương thực hiện