Cách ly tại cơ sở khám chữa bệnh để phòng chống dịch COVID-19 như thế nào?
Bộ Y tế đã ban hành quyết định Hướng dẫn tổ chức cách ly y tế tại cơ sở khám, chữa bệnh trong phòng chống dịch COVID-19. Ca bệnh được xác định có thể là: các cán bộ y tế; người bệnh đang điều trị, phục hôi chức năng; người chăm bệnh nhân; người cung cấp dịch vụ, người đến thăm người bệnh; sinh viên, học sinh, học viên học tập tại cơ sở khám, chữa bệnh được xác định mắc COVID-19
Tại hướng dẫn tổ chức cách ly y tế tại cơ sở khám, chữa bệnh trong phòng chống dịch COVID-19 ban hành kèm theo quyết định số 1551/QĐ-BYT do Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn ký ban hành nêu rõ, việc khoanh vùng, cách ly tại chỗ toàn bộ khu vực có ca bệnh xác định mắc COVID-19 tại cơ sở khám, chữa bệnh để dập dịch triệt để, không để dịch lây lan sang các khu vực khác của cơ sở khám, chữa bệnh và cộng đồng.
Ca bệnh được xác định có thể là: các cán bộ y tế; người bệnh đang điều trị, phục hôi chức năng (gọi là bệnh nhân nội trú); người chăm bệnh nhân; người cung cấp dịch vụ, người đến thăm người bệnh; sinh viên, học sinh, học viên học tập tại cơ sở khám, chữa bệnh được xác định mắc COVID-19 (gọi là ca bệnh).
Bộ Y tế nhấn mạnh, áp dụng hướng dẫn này khi tổ chức và thiết lập cách ly từ một khoa, phòng trở lên hoặc cách ly toàn bộ cơ sở khám, chữa bệnh. Không áp dụng hướng dẫn này đối với thiết lập khu cách ly, buồng cách ly đã được quy định tại Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định số 468/QĐ-BYT ngày 19/02/2020 của Bộ Y tế.
Khi phát hiện có ca bệnh tại cơ sở khám, chữa bệnh thì thực hiện phân luông cách ly như sau:
- Ca bệnh: Lập tức chuyển ca bệnh về khu cách ly hoặc buồng cách ly đã được thiết lập hoặc chuyển ca bệnh đên cơ sở khám, chữa bệnh khác được phép thu dung, điều trị theo chỉ định của Ban chỉ đạo phòng chông dịch COVID-19 quốc gia hoặc cấp tỉnh.
- Bệnh nhân nội trú và người chăm sóc bênh nhân năng không có nguy cơ mắc COVID-19: Chuyển sang các khoa, phòng khác không có nguy cơ nhiễm bệnh để tiếp tục điều trị hoặc chuyển đến cơ sở khám, chữa bệnh khác.
Bệnh nhân nội trú và những người chăm sóc bệnh nhân nặng có nguy cơ măc COVID-19: Thực hiện cách ly tại chỗ (khoa, phòng đang điều trị, phục hồi chức năng hoặc đon vị khác trong cơ sở khám, chữa bệnh).
- Người quản lý, chuyên gia, nhân viên y tế (sau đây gọi chung là cán bộ y tế) có nguy cơ mắc COVID-19: Thực hiện cách ly ngay tại đơn vị để đảm bảo duy trì hoạt động khám, chữa bệnh. Trường họp cơ sở khám, chữa bệnh bố trí được khách sạn lưu trú ngoài thời gian làm việc cho cán bộ y tế thì thực hiện theo hướng dẫn tại Quyết định 1462/QĐ-BYT ngày 30/3/2020 của Bộ Y tế về việc ban hành “Hướng dẫn tạm thời cách ly tại khách sạn cho cán bộ y tế trong phòng, chống dịch COVID- 19”
Đối với các trường hợp không có mặt tại cơ sở khám, chữa bệnh khi thiết lập vùng cách ly thì thông báo cho cá nhân đó để tư vấn theo dõi sức khỏe, xét nghiệm, điều trị và cách ly theo quy định.
- Người chăm sóc bệnh nhân (trừ trường hợp chăm sóc bệnh nhân nặng), người cung cấp dịch vụ, người thăm bệnh nhân và các trường hợp khác: Nếu tiếp xúc gần với ca bệnh thực hiện cách ly y tế tập trung tại cơ sở y tế do Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 quốc gia hoặc cấp tỉnh quyết định; Nếu tiếp xúc với người tiếp xúc gần với ca bệnh: Tự theo dõi sức khỏe và cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú.
- Các trường hợp khác: Tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú và hạn chế đến nơi công cộng.
Tổ chức cách ly tại cơ sở khám chữa bệnh
- Về quy mô: Căn cứ vào kết quả điều tra dịch tễ để quyết định quy mô cụ thể như sau: Quy mô khoa, phòng: Tại khoa, phòng phát hiện có từ một ca bệnh; Quy mô liên khoa, phòng: Khi ca bệnh có tiếp xúc với người ở khoa, phòng khác liền kề hoặc trong cùng một khu vực; Quy mô toàn bộ cơ sở khám, chữa bệnh: Khi ca bệnh có tiếp xúc với nhiêu người thuộc nhiều khoa, phòng trong cơ sở khám, chữa bệnh hoặc khi không xác định được phạm vi và nguồn lây nhiễm.
- Bộ Y tế lưu ý đối với ca bệnh có liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ của cơ sở khám, chữa bệnh:Nếu liên quan đến một khoa, phòng thì áp dụng quy mô khoa, phòng;Nếu liên quan đến nhiều hon một khoa, phòng khác liền kề thì áp dụng quy mô liên khoa, phòng;Nếu liên quan đến nhiều khoa, phòng thì áp dụng quy mô toàn bộ cơ sở khám, chữa bệnh.
Thời gian các ly tối thiểu 14 ngày kể từ ngày tiếp xúc với ca bệnh cuối cùng tại khu vực cách ly và có hai lần xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2.
Đối với quy mô khoa, phòng và quy mô liên khoa, phòng:
Bố trí trạm gác ở cổng hoặc các lối ra vào. Trạm gác có bảo vệ trực 24/24 giờ hàng ngày do lực lượng bảo vệ/lực lượng an ninh tại cơ sở khám, chữa bệnh đảm nhiệm, nếu cần Thủ trưởng đơn vị có thể yêu cầu lực lượng công an địa phương hỗ trợ.
Tuyệt đối không cho phép những người không có nhiệm vụ vào vùng cách ly. Đặt biển cảnh báo nền đỏ, chữ vàng: “KHU VỰC CÁCH LY Y TẾ - KHÔNG NHIỆM VỤ MIỄN VÀO”.Những người ra, vào khu vực cách ly phải được đo thân nhiệt. Bố trí điếm rửa tay với xà phòng và nước sạch. Trường hợp không bố trí được điểm rửa tay thì phải có dung dịch sát khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn.
Có thùng màu vàng có nắp đậy, có đạp chân và có lót túi màu vàng đựng chất thải lây nhiễm, có dán nhãn “CHẤT THẢI CÓ NGUY CƠ CHỨA SARS-CoV-2”. Tất cả các loại chất thải phát sinh trong khu vực cách ly đều được coi là chất thải lây nhiễm.
Đường ra vào và điểm khử khuẩn: Bố trí đường ra vào phù họp cho phương tiện vận chuyển; Nơi/điểm khử khuẩn bố trí gần cổng ra vào hoặc lối ra vào. Bố trí nơi/điểm rửa tay có sẵn xà phòng và nước sạch. Trường hợp không bố trí được điểm rửa tay thì phải có dung dịch sát khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn.
Tất cả các phương tiện vận chuyển, dụng cụ/túi đựng chất thải, đồ vải phải được khử khuẩn bề mặt bằng dung dịch chứa 0,05% Clo hoạt tính trước khi ra khỏi khu vực cách ly.
Đối với máy móc, thiết bị y tế thì khử khuẩn bề mặt bằng cách lau bằng cồn 70 độ trước khi ra khỏi khu vực cách ly.
Bố trí các phân khu trong khu vực cách ly: Phân khu dành cho người bệnh được cách ly; Tùy theo điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị của khu vực cách ly, Thủ trưởng đơn vị tổ chức, sắp xếp lại các buồng, phòng theo nguyên tắc người có cùng nguy cơ được bố trí vào cùng phòng, những người bệnh có nguy cơ thấp hơn được bố trí vào phòng khác; bố trí phòng đệm để nhân viên y tế thay đồ, khử khuẩn trước khi ra khỏi khu vực cách ly.
Nếu cần thiết, Thủ trưởng đơn vị có thể trưng dụng các khoa/phòng liền kề hoặc trong cùng khu vực để phục vụ việc cách ly.
Các yêu cầu về buồng phòng, sắp xếp giường bệnh, vệ sinh khử khuẩn, thông khí, phương tiện bảo vệ cá nhân, xử lý chất thải và các dụng cụ cần thiết khác để phòng tránh lây nhiễm bệnh COVID-19 trong khu vực cách ly được thực hiện theo Quyết định số 468/QĐ-BYT.
Đối với quy mô toàn bộ cơ sở khám, chữa bệnh
Ngay sau khi ban hành quyết định cách ly toàn bộ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, Thủ trưởng đơn vị phải thực hiện ngay những nội dung sau:
Ngừng hoạt động của khu vực khám bệnh ngoại trú, điều chuyển người bệnh đang được quản lý điều trị ngoại trú không có nguy cơ mắc COVID-19 sang các cơ sở khám, chữa bệnh khác trên địa bàn. Trong trường hợp các cơ sở khám, chữa bệnh khác không đủ điều kiện để điều trị các trường hợp đặc thù như chạy thận nhân tạo, lọc màng bụng và một số trường hợp đặc biệt khác thì Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 quốc gia hoặc cấp tỉnh cho phép cơ sở khám, chữa bệnh tiếp tục điều trị cho bệnh nhân, đồng thời cơ sở phải xây dựng và thực hiện quy trình đảm bảo phòng chống lây nhiễm COVID-19 trong quá trình vận chuyển bệnh nhân ra vào và điều trị hằng ngày.
Thiết lập lại các khu vực chức năng của cơ sở khám, chữa bệnh cho phù họp, đảm bảo thực hiện việc cách ly, không làm lây lan dịch bệnh tại cơ sở khám, chữa bệnh và ra ngoài cộng đồng, duy trì hoạt động khám, chữa bệnh nội trú, tiếp nhận và cấp cứu bệnh nhân nặng (nếu là cơ sở khám, chữa bệnh tuyến cuối và được Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19 cho phép).
Xây dựng quy trình và tiếp tục thực hiện tiếp nhận, cấp cứu, điều trị bệnh nhân nặng đến từ tuyến dưới và quy trình vận chuyển bệnh nhân đến các cơ sở khám, chữa bệnh khác bảo đảm phòng lây nhiễm khi được sự cho phép của Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 quốc gia hoặc cấp tỉnh.
Tại quyết định này, Bộ Y tế nêu rõ nếu cách ly đối với quy mô khoa/ phòng hoặc quy mô toàn bộ cơ sở khám chữa bệnh phòng chống dịch COVID-19 cần đảm bảo các điều kiện ăn uống, sinh hoạt cho cán bộ y tế được cách ly tại cơ sở khám, chữa bệnh. Nếu bố trí được khách sạn lưu trú cho cán bộ y tế ngoài giờ làm việc thì thực hiện theo hướng dẫn tại Quyết định 1462/QĐ-BYT.
Có phương án đảm bảo điều kiện ăn uống, sinh hoạt cho người bệnh, người chăm sóc bệnh nhân nặng hoặc các trường họp khác phải cách ly tại cơ sở khám, chữa bệnh.
Đảm bảo cung cấp các dịch vụ (ăn uống, giặt là, vận chuyển và xử lý chất thải, vận chuyển bệnh nhân,...) để duy trì hoạt động của cơ sở khám, chữa bệnh. Dừng cung cấp dịch vụ trong trường họp ca bệnh thuộc đon vị/khu vực cung cấp dịch vụ.
Các yêu cầu về buồng phòng, sắp xếp giường bệnh, vệ sinh khử khuẩn, thông khí, phương tiện bảo vệ cá nhân, xử lý chất thải và các dụng cụ cần thiết khác để phòng tránh lây nhiễm bệnh COVID-19 trong khu vực cách ly được thực hiện theo Quyết định số 468/QĐ-BYT.