Cách bác sĩ TP.HCM tái tạo gương mặt cho bệnh nhân bị u xương hàm
Lần đầu tiên các bác sĩ Bệnh viện Quân Y 175 có một ca phẫu thuật cắt xương hàm dưới và tái tạo bằng vạt da cơ xương mác tự do.
Ngày 2/12, bác sĩ Đỗ Văn Tú, khoa Mặt Hàm, Bệnh viện Quân Y 175 (TP.HCM), cho biết ca phẫu thuật đánh dấu bước tiến vượt bậc trong điều trị u nguyên bào men.
Nam bệnh nhân N.Q.N. (29 tuổi, ngụ Quảng Ngãi) phát hiện khối u ở xương hàm dưới cách đây 6 năm, nhưng ngừng điều trị sau thời gian đầu theo dõi. Đến khi tình trạng nặng hơn, bệnh nhân mới đến Bệnh viện Quân Y 175 khám. Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy khối u đã phá hủy xương từ răng số 44 đến ngành lên hàm dưới phải.
Bệnh nhân được phẫu thuật cắt đoạn xương hàm dưới, loại bỏ khối u với lề cắt an toàn 1 cm, đồng thời tái tạo xương hàm dưới bằng vạt da cơ xương mác tự do. Đây là kỹ thuật phức tạp, ê-kíp được hỗ trợ mổ bởi công nghệ 3D, mô phỏng chính xác từng thao tác cắt, ghép và tái tạo. Nhờ đó, kết quả phẫu thuật được tối ưu hóa về cả mặt chức năng và thẩm mỹ.
Bệnh nhân được thiết kế đường cắt, máng hướng dẫn phẫu thuật để cắt xương hàm và cắt xương mác (cutting guide) trên phần mềm, in máng, in mẫu hàm 3D sau khi đã giả lập cắt xương và tái tạo lại. Bác sĩ bẻ nẹp theo mẫu hàm giả lập trước.
Sau đó, bác sĩ cắt đoạn xương hàm dưới từ cành cao đến phía xa răng 42, vạt da cơ xương mác sau khi phẫu tích sẽ được cắt theo cutting guide. Bác sĩ kết hợp xương mác vào nẹp tái tạo đã uốn sẵn, sau đó kết phức hợp vạt, nẹp vào xương hàm dưới bảo đảm khớp cắn và khản năng vận động của xương hàm. Cuối cùng, ê-kíp vi phẫu khâu nối mạch máu đảm bảo sự sống của vạt tái tạo.
Sau 10 ngày phẫu thuật, bệnh nhân hồi phục tốt, toàn thân ổn định, không sốt, dấu hiệu sinh tồn bình thường, vạt xương mác sống tốt, vết mổ khô, lành thương nhanh, chức năng ăn, nhai, vận động há ngậm và thẩm mỹ gương mặt được cải thiện rõ rệt.
Bác sĩ Tú cho hay ứng dụng phần mềm tạo “cutting guide” và in mẫu hàm giúp phẫu thuật viên có đường cắt chính xác nhất, đặc biệt giúp tạo ra xương hàm dưới từ xương mác hoàn hảo nhất dưới mọi góc độ. Việc tính toán chi tiết các đoạn cắt, ghép sẽ giúp các bác sĩ thực hiện phẫu thuật một cách đơn giản và chính xác.
U nguyên bào men (Ameloblastoma) là khối u lành tính, nhưng có khả năng phá hủy xương và tiềm năng chuyển dạng ác tính nếu không điều trị kịp thời. Phẫu thuật cắt đoạn xương hàm để loại bỏ khối u thường gây tổn thất nghiêm trọng về chức năng và thẩm mỹ, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, đặc biệt ở người trẻ tuổi.