Các trường hợp vượt đèn đỏ nhưng không bị xử phạt
Khi tham gia giao thông, người điều khiển phương tiện phải dừng lại trước vạch dừng khi có tín hiệu đèn giao thông màu đỏ. Tuy nhiên, pháp luật cho phép một số trường hợp được vượt đèn đỏ mà không bị xử phạt vi phạm hành chính.
Đèn tín hiệu giao thông màu đỏ có ý nghĩa gì?
Theo Điều 9, Điều 10 Luật Giao thông đường bộ năm 2008, người tham gia giao thông phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ bao gồm: hiệu lệnh của người điều khiển giao thông; tín hiệu đèn giao thông, biển báo hiệu, vạch kẻ đường, cọc tiêu hoặc tường bảo vệ, rào chắn.
Trong đó, đèn tín hiệu giao thông có 03 màu xanh, đỏ, vàng với ý nghĩa như sau:
- Tín hiệu xanh là được đi;
- Tín hiệu đỏ là cấm đi;
- Tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp;
Trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.
Theo đó, khi thấy đèn tín hiệu chuyển đỏ, các phương tiện sẽ bị cấm đi qua.
Bên cạnh đó, QCVN41:2019/BGTVT ngày 31/12/2019 của Bộ Giao thông vận tải quy định, tín hiệu đỏ báo hiệu phải dừng lại trước vạch dừng. Nếu không có vạch dừng thì phải dừng trước đèn tín hiệu theo chiều đi.
Trường hợp không có vạch dừng, thì coi vị trí đặt đèn tín hiệu gần nhất theo chiều đi là vạch dừng.
05 trường hợp vượt đèn đỏ mà không bị xử phạt vi phạm hành chính?
1. Có hiệu lệnh cho phép đi tiếp của người điều khiển giao thông
Khoản 2 Điều 11 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 có quy định:
Chấp hành báo hiệu đường bộ
"2. Khi có người điều khiển giao thông thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông."
Điều 4 QCVN 41:2019/BGTVT ngày 31/12/2019 cũng quy định thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu như sau:
Thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu
"4.1. Khi đồng thời bố trí các hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau cùng ở một khu vực, người tham gia giao thông phải chấp hành loại hiệu lệnh theo thứ tự như sau:
4.1.1. Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông;
4.1.2. Hiệu lệnh của đèn tín hiệu;
4.1.3. Hiệu lệnh của biển báo hiệu;
4.1.4. Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường."
Vậy khi đồng thời bố trí các hình thức báo hiệu khác nhau là đèn tín hiệu, biển báo, vạch kẻ đường và người điều khiển giao thông ở cùng một khu vực thì trước hết, người tham gia giao thông phải ưu tiên chấp hành loại hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
Nếu người điều khiển giao thông có hiệu lệnh cho phép tiếp tục đi thì người tham gia giao thông có thể vượt đèn đỏ mà không bị tính vào trường hợp bị xử phạt.
2. Trường hợp xe ưu tiên
Điều 22 Luật Giao thông đường bộ 2008, những xe sau đây được xem là xe ưu tiên khi đi làm nhiệm vụ:
- Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ;
- Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường;
- Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu;
- Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.
Các phương tiện trên phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định; không bị hạn chế tốc độ; được phép đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.
3. Vạch kẻ kiểu mắt võng
- Theo QCVN 41:2019/BGTVT vạch kẻ kiểu mắt võng được sử dụng để báo cho người điều khiển không được dừng phương tiện trong phạm vi phần mặt đường có bố trí vạch để tránh ùn tắc giao thông.
- Vạch kẻ kiểu mắt võng có thể sử dụng để xác định phạm vi cấm dừng trong phạm vi nút giao cùng mức, trên nhánh dẫn cửa vào hoặc cửa ra của nút giao hoặc những vị trí mặt đường cần thiết không cho phép dừng xe.
Như vậy, trong phạm vi vạch này, người tham gia giao thông đi trên đường không được phép dừng xe, tránh ùn tắc.
4. Có đèn tín hiệu, biển báo cho phép tiếp tục di chuyển
Khi có đèn tín hiệu hoặc biển báo cho phép, người tham gia giao thông được phép rẽ hoặc đi thẳng dù có đèn đỏ:
- Có đèn tín hiệu màu xanh được lắp đặt kèm theo báo hiệu được ưu tiên rẽ. Đây thường là một đèn phụ, hình mũi tên màu xanh được lắp phía dưới cột đèn giao thông.
- Có biển báo giao thông, thường là biển phụ được đặt dưới cột đèn giao thông cho phép các xe được rẽ khi đèn đỏ.
Lưu ý: Phải nhường đường cho các loại phương tiện đi từ các hướng khác đang được phép đi và người đi bộ qua đường.
5. Vượt đèn đỏ trong một số tình huống đặc biệt
Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 thì người vi phạm lỗi vượt đèn đỏ sẽ không bị phạt trong một số trường hợp sau:
- Vượt đèn đỏ trong tình thế cấp thiết.
- Vượt đèn đỏ do phòng vệ chính đáng.
- Vượt đèn đỏ do sự kiện bất ngờ.
- Vượt đèn đỏ do sự kiện bất khả kháng.
- Người vi phạm không có năng lực trách nhiệm hành chính; người thực hiện hành vi vi phạm hành chính chưa đủ tuổi bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.
Vượt đèn đỏ khi không được phép bị phạt như thế nào?
Nếu không thuộc các trường hợp ở trên mà vượt đèn đỏ, người điều khiển phương tiện sẽ bị phạt lỗi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP như sau:
Đi bộ, đi xe đạp vượt đèn đỏ có bị xử phạt?
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt người đi bộ vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, sẽ phạt tiền từ 60.000 đồng - 100.000 đồng đối với người đi bộ có 01 trong các hành vi vi phạm như liệt kê dưới đây:
- Đi bộ không đúng phần đường quy định; vượt qua dải phân cách; đi qua đường không đúng nơi quy định hoặc không bảo đảm an toàn;
- Người đi bộ không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường…
- Người đi bộ không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn của người điều khiển giao thông hoặc người kiểm soát giao thông…
Như vậy, theo quy định trên có thể thấy người đi bộ vượt đèn đỏ vẫn bị xử phạt và mức phạt là từ 60.000 đồng đến 100.000 đồng.
Bên cạnh đó, người đi bộ đi vào đường cao tốc, trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc sẽ bị phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng
Như vậy, khi tham gia giao thông, người đi bộ cũng cần phải chấp hành đầy đủ hiệu lệnh của đèn giao thông, tránh trường hợp phải thắc mắc đi bộ vượt đèn đỏ phạt bao nhiêu tiền khi đã bị lập biên bản.
Căn cứ theo quy định tại Điểm đ Khoản 2 Điều 8 Nghị định 100/2029/NĐ-CP người điều khiển phương tiện là xe đạp, xe đạp điện, xe đạp máy bị xử phạt vi phạm hành chính khi tham gia giao thông mà vượt đèn đỏ với mức phạt tiền là 100.000 đồng - 200.000 đồng.
Mức phạt thường áp dụng khi không có tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ là 150.000 đồng. Người vi phạm không bị áp dụng hình phạt bổ sung. Như vậy, người tham gia giao thông điều khiển phương tiện là xe đạp, xe đạp điện, xe đạp máy vượt đèn đỏ thường bị xử phạt là 150.000 đồng.