Các nước Arab tìm kiếm lập trường chung, thúc đẩy giải pháp tái thiết Gaza

Lãnh đạo các quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), cùng Ai Cập, Jordan và Palestine ngày mai (22/2) tham dự một cuộc họp cấp cao không chính thức tại thủ đô Riyadh của Saudi Arabia, để xem xét kế hoạch tái thiết Dải Gaza. Kế hoạch này được soạn thảo nhằm ứng phó với đề xuất gây tranh cãi của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc Washington “tiếp quản” Gaza và di dời 2,3 triệu cư dân của dải đất này sang các nước láng giềng Ai Cập và Jordan.

Tổng thống Ai Cập Fattah Al Sisi cho biết: “Chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế và việc các bên thông qua kế hoạch tái thiết Gaza mà không phải di dời người dân Palestine. Tôi xin nhắc lại, không phải di dời người dân Palestine khỏi đất đai và quê hương của họ, nơi mà họ không chấp nhận bị từ bỏ. Điều đó đảm bảo việc bắt đầu ngay lập tức các hoạt động cứu trợ và phục hồi”.

Thỏa thuận trao đổi tù nhân - con tin giữa Israel và Hamas. Ảnh: Reuters

Theo kế hoạch, tại hội nghị, Ai Cập sẽ trình bày bản kế hoạch do nước này soạn thảo, để các nước cho ý kiến hoặc bổ sung. Theo các nguồn tin khu vực, kế hoạch này sẽ tạo ra các “vùng an toàn” ở Gaza, nơi người Palestine sẽ cư trú trong các lều và nhà lưu động, trong khi nhà cửa và cơ sở hạ tầng vốn đã bị phá hủy trong cuộc xung đột kéo dài 15 tháng sẽ được xây dựng lại. Việc tái thiết dự kiến sẽ được thực hiện trong 3-5 năm. Giai đoạn đầu của kế hoạch sẽ khôi phục các dịch vụ thiết yếu như chăm sóc sức khỏe và nước sạch, cũng như khôi phục ngành nông nghiệp của Gaza. Cư dân Gaza sẽ là lực lượng lao động chủ yếu cho công cuộc tái thiết dải đất hẹp ven Địa Trung Hải này.

Sau cuộc họp ngày mai (22/2), một hội nghị thượng đỉnh Arab sẽ được tổ chức tại Cairo vào ngày 4/3, tới để thúc đẩy một lập trường thống nhất của khối Arab chống lại đề xuất của Mỹ về Gaza. Hội nghị này có thể ra một tuyên bố ủng hộ kế hoạch tái thiết Gaza mà Ai Cập đưa ra, sau đó nước này có thể tổ chức một hội nghị khác quy tụ các nhà tài trợ quốc tế, cũng như các công ty xây dựng đa quốc gia, bàn về chuyện tái thiết. Kế hoạch tái thiết Gaza do Ai Cập đề xuất có thể cần tới nguồn kinh phí lên tới 50 tỷ USD. Một cơ quan độc lập của Palestine dự kiến sẽ được thành lập để điều phối và giám sát công cuộc tái thiết Gaza.

Theo giới phân tích, kế hoạch của Ai Cập chỉ có thể thành công nếu có đủ nguồn tài chính và lệnh ngừng bắn ở Gaza có hiệu lực vào ngày 19/1 tiếp tục được thực thi sau giai đoạn đầu kéo dài 42 ngày. Nếu các cuộc đàm phán về giai đoạn hai của thỏa thuận ngừng bắn đạt thành công, Hamas sẽ thả tất cả các con tin Israel, trong khi các lực lượng Israel sẽ rút khỏi Gaza và một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn sẽ có hiệu lực.

Tuy nhiên, mọi thứ có thể chệch hướng với việc phong trào Hamas hôm qua cáo buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “trì hoãn” các cuộc đàm phán về giai đoạn 2 của lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza. Cùng ngày, Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng thẳng thắn tuyên bố sẽ trả thù cho 4 con tin thiệt mạng mà nước này mới nhận lại:

“Tất cả chúng ta đều đoàn kết trong nỗi đau không thể chịu đựng được. Mọi ngôi nhà ở Israel đều cúi đầu hôm nay vì sự mất mát to lớn của 4 con tin. Tất cả chúng ta đều đau đớn trong nỗi đau xen lẫn sự giận dữ. Chúng ta sẽ đưa tất cả các con tin của mình trở về, sẽ tiêu diệt những kẻ giết người, sẽ loại bỏ Hamas. Cùng nhau, chúng ta sẽ đảm bảo tương lai của mình”.

Đình Nam/VOV1 Tổng hợp