Các chuyên gia nói gì về dự thảo chương trình đào tạo bán dẫn hệ đại học?
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến về dự thảo chương trình đào tạo bán dẫn hệ đại học để chính thức công bố vào quý I/2025. Nhiều quan điểm được đưa ra nhằm xây dựng hoàn thiện hơn chương trình trước khi được thông báo.
Tăng tỷ lệ thực hành lên 40-50% khối lượng chương trình
Trong dự thảo đưa ra con số 25% thời lượng thực hành thí nghiệm, trải nghiệm thực tế tối thiểu so với tổng số tín chỉ khối giáo dục chuyên nghiệp. Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Vũ Quỳnh, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Lạc Hồng, đây là bước tiến lớn nhằm đáp ứng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn, vì thế, đề xuất tăng tỷ lệ thực hành lên 40-50% tổng khối lượng chương trình, giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng thiết kế và sản xuất thực tế.
PGS.TS Nguyễn Anh Dũng, Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học cũng nhất trí cao với kiến nghị về tăng cường thời lượng thực hành thực tập mà PGS.TS Nguyễn Vũ Quỳnh đưa ra, bởi đây là một lĩnh vực đặc thù, yêu cầu người học phải có kiến thức chuyên môn và thực hành.
Theo GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM lại đưa ra nhận định đối với lĩnh vực bán dẫn rất cần có chương trình tài năng. Tuy nhiên, việc quy định khối lượng các học phần tăng cường, nâng cao về kiến thức và kỹ năng chuyên sâu trong chương trình đào tạo hệ tài năng nhiều hơn tối thiểu 20% tổng số tín chỉ của chương trình đào tạo hệ “chuẩn” có thể khiến người học thấy nản.
Vì thế, bà đề xuất sinh viên có thể liên thông cả 2 chương trình. Với các bạn có học lực giỏi có thể chuyển vào chương trình tài năng, ngược lại các bạn ở chương trình tài năng, nhưng không đủ sức tiếp tục theo có thể liên thông chuyển ngược về chương trình chuẩn.
PGS.TS Ngạc An Bang, Phó hiệu trưởng Trường đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội bày tỏ đồng tình với việc chỉ xây dựng chuẩn chương trình đào tạo này ở mức độ nền tảng, trên cơ sở thế mạnh cũng như định hướng phát triển của từng trường, các trường sẽ phát triển dựa trên nền tảng đó.
GS.TS Nguyễn Hiếu Minh, Phó giám đốc Học viện Kỹ thuật mật mã nhìn nhận việc xây dựng chương trình đào tạo ngoài tính đặc thù cần có tính hội nhập, để mở rộng cơ hội việc làm cho sinh viên. Do đó, cần nâng chuẩn ngoại ngữ để đảm bảo tính hội nhập.
Liên quan đến đội ngũ giảng viên và nhân lực hỗ trợ, GS.TS Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, từ nay đến năm 2030, cần đẩy mạnh các hoạt động nâng cao năng lực giảng dạy và nghiên cứu cho giảng viên, khuyến khích tham gia hội thảo chuyên ngành, dự án hợp tác với doanh nghiệp và tổ chức nghề nghiệp. Đặc biệt, sau năm 2030, chương trình cần tiếp tục duy trì và phát triển đội ngũ giảng viên theo hướng chuyên sâu, chú trọng vào năng lực nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Đội ngũ giảng viên phải đạt trình độ chuyên môn cao hơn, có khả năng lãnh đạo các dự án nghiên cứu lớn và thực hiện các chương trình hợp tác quốc tế.
Cần hình thành mô hình liên minh giữa các trường đại học và liên minh các doanh nghiệp
Xác định vi mạch bán dẫn không phải là ngành mới nhưng trước đây việc đào tạo chỉ mang tính nhỏ lẻ, cá nhân ở một số đơn vị đại học, vì thế, nhiều chuyên gia có ý kiến ở chương trình mới này cần có sự liên kết giữa các trường đại học.
Đề xuất hình thành liên minh giữa các trường đại học để chia sẻ kiến thức nền tảng, định hướng, giáo trình tài liệu dựa trên những thế mạnh của các trường. Điều này sẽ giúp sớm làm cho hệ thống đào tạo bán dẫn mang tính đa dạng, có thể phát triển nhanh.
Theo PGS.TS Ngạc An Bang cho rằng, Hội đồng tư vấn xây dựng chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn cũng nên gửi dự thảo này đến từng doanh nghiệp để lắng nghe các ý kiến của doanh nghiệp, lấy ý kiến rộng rãi, chi tiết nhất có thể.
Bên cạnh đó nhiều chuyên gia cũng nhấn mạnh cần kêu gọi, quy tụ những nguồn lực từ ngân sách Nhà nước hoặc các doanh nghiệp để hỗ trợ học phí, học bổng. Đồng thời nhà trường cũng đủ sức về mặt tài chính để đào tạo nguồn nhân lực liên quan đến lĩnh vực vi mạch bán dẫn.
Trên những ý kiến của các chuyên gia giáo dục nêu ra, PGS.TS Nguyễn Anh Dũng bày tỏ mong muốn các cơ sở đào tạo cùng đồng lòng để xây dựng nền công nghiệp vi mạch bán dẫn ở Việt Nam. PGS.TS nhấn mạnh, nhà trường và các thầy cô là nhân tố quan trọng đầu tiên trong hệ sinh thái thu hút người giỏi tham gia vào lĩnh vực này.
Đồng thời ông cũng cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chú trọng phát triển cơ sở vật chất, cũng như các giải pháp về hình thành liên minh giữa các trường, liên minh các tổ chức doanh nghiệp để tăng cường nguồn lực phát triển cơ sở vật chất, tăng cường thời gian thực hành thực tập của sinh viên.
Trong thời gian tới Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương để có những cơ chế nhằm tăng cường sự tham gia sâu hơn của doanh nghiệp vào quá trình đào tạo để mang lại hiệu quả tốt nhất.