Cá ngừ xuất khẩu sang các thị trường chính đồng loạt giảm

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, tháng 1/2025, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đạt hơn 66 triệu USD, giảm 16% so với cùng kỳ năm trước (YoY).

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng cá ngừ hầu hết đều giảm, ngoại trừ cá ngừ tươi, đông lạnh và khô mã HS03 (không bao gồm thịt/loin cá ngừ đông lạnh HS0304).

Cá ngừ đóng hộp có mức giảm lớn nhất với -36% so với cùng kỳ năm trước. Theo VASEP, nguyên nhân đến từ việc thiếu hụt nguồn cung cá ngừ vằn nguyên liệu của đội tàu trong nước khiến các sản phẩm cá ngừ đóng hộp của Việt Nam khó cạnh tranh tại các thị trường có FTA như EU, CPTPP…

Về thị trường, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang các thị trường chính như Mỹ, EU, Israel, Nhật Bản, Canada… đều giảm so với cùng kỳ năm trước.

Tại Mỹ, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam giảm nhẹ 2% so với cùng kỳ, đạt gần 26 triệu USD trong tháng 1/2025. Với những lo ngại về việc tăng thuế, các nhà nhập khẩu Mỹ đã gia tăng nhập khẩu trong những tháng cuối năm 2024, điều này khiến lượng tồn kho tại Mỹ hiện ở mức cao.

Bên cạnh đó, việc quyết định áp thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến các nhà nhập khẩu nước này hạn chế ký kết các đơn hàng mới. Các yếu tố trên dự kiến sẽ tác động tới tình hình nhập khẩu cá ngừ của Mỹ trong thời gian tới.

Kim ngạch xuất khẩu cá ngừ sang EU cũng ghi nhận giảm 13% YoY trong tháng 1/2025, riêng giá trị xuất khẩu cá ngừ đóng hộp giảm mạnh với -21% YoY. VASEP cho rằng, việc thiếu nguồn cung nguyên liệu cá ngừ vằn trong nước tiếp tục cản trở xuất khẩu cá ngừ đóng hộp sang thị trường này.

Tình hình xuất khẩu cá ngừ sang các thị trường thuộc khối CPTPP cũng không mấy khả quan, trong đó xuất khẩu sang Nhật Bản và Canada giảm sâu với lần lượt là -26% YoY và -36% YoY về giá trị.

Năm 2025, VASEP đưa ra dự báo, thị trường cá ngừ toàn cầu sẽ tiếp tục biến động do thay đổi thói quen tiêu dùng, chính sách thuế quan và biến động cung cầu. Các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với các nước sẽ giúp mặt hàng cá ngừ có lợi thế khi xuất khẩu sang các thị trường như EU, UAE, Nhật Bản, Canada….

Tuy nhiên, việc đáp ứng quy tắc xuất xứ vẫn là thách thức lớn với ngành cá ngừ Việt Nam. Các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, đánh bắt bền vững và chống đánh bắt IUU đang trở thành điều kiện bắt buộc tại các thị trường lớn.

Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu cá ngừ ra thế giới đạt 989 triệu USD, tăng 17% so với năm trước. Mỹ là thị trường xuất khẩu cá ngừ lớn nhất với 388 triệu USD, tương ứng tăng 19% so với cùng kỳ. EU là thị trường lớn thứ hai với 197 triệu USD, tăng 12% so với cùng kỳ. Các thị trường xuất khẩu đứng sau bao gồm Israel với 65 triệu USD, tăng 30% YoY; Nga với 45 triệu USD, tăng 56% YoY; Canada với 39 triệu USD, tăng 15% YoY…

Dương Anh