Cà Mau: Chờ quyết định xuất khẩu điện
Theo báo cáo của tỉnh Cà Mau, năm 2024, sản lượng điện sản xuất ước đạt 6.170 triệu kWh, bằng 100% kế hoạch, tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước. Riêng giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh dự kiến khả năng sản lượng điện sản xuất đạt 26.991 triệu kWh, bằng 62,77% kế hoạch đề ra. Địa phương đang chờ quyết định xuất khẩu điện sẽ phát triển đúng tiềm năng, thế mạnh của tỉnh.
Tiềm năng nơi cuối đất
Cà Mau có 03 mặt giáp biển, với chiều dài bờ biển trên 254 km, thềm lục địa rộng lớn, điều kiện tốc độ gió biển ven bờ trung bình từ 6,3 - 7m/s có nhiều tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển năng lượng gió ven bờ, tổng tiềm năng ước đạt trên 12.000 MW. Đây là một trong những tiền đề quan trọng để tỉnh tập trung phát triển năng lượng điện gió, góp phần tạo ra nguồn năng lượng sạch, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ông Nguyễn Đức Thánh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Cà Mau cho biết, tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh theo quy hoạch được phê duyệt là rất lớn, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đến địa phương tìm kiếm cơ hội đầu tư, khai thác. Tính đến nay, Cà Mau có 16 dự án trong quy hoạch được phê duyệt với tổng công suất 1.000 MW. Hiện tỉnh có 14 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng công suất 800MW.
Cụ thể, 5 dự án điện gió đưa vào vận hành thương mại với tổng công suất 170 MW, tăng 2 dự án so cùng kỳ bao gồm: Dự án Nhà máy điện gió Tân Thuận giai đoạn 1 công suất 25 MW và giai đoạn 2 công suất 50 MW; dự án Nhà máy điện gió Tân Ân 1 giai đoạn 1 công suất 25 MW; dự án Nhà máy điện gió Viên An công suất 25 MW; dự án Nhà máy điện gió Tân Ân 1 giai đoạn 2021-2025 công suất 45 MW. Cùng với đó, hiện nay dự án Nhà máy điện gió Tân Ân 1 giai đoạn 2021-2025 công suất 30 MW đang triển khai thi công. 5 dự án tổng công suất 299 MW chưa thi công và đang thực hiện các thủ tục đầu tư, xây dựng. 2 dự án có tổng công suất 200 MW đã được nhà đầu tư đề xuất, UBND tỉnh Cà Mau đang xin ý kiến các Bộ, ngành liên quan làm cơ sở phê duyệt chủ trương đầu tư theo quy định... Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh hiện có 1.217 công trình lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà, với tổng công suất 111,564 MWp.
Trong công tác thu hút đầu tư, tỉnh quan tâm hỗ trợ các nhà đầu tư triển khai thực hiện các dự án năng lượng tái tạo, nhất là phát triển nhiều dự án điện gió. Năm 2024, tỉnh Cà Mau thu hút được 10 dự án đầu tư mới, với tổng số vốn đăng ký hơn 2.175 tỷ đồng. Lũy kế đến nay, trên địa bàn tỉnh có 460 dự án đầu tư đang hoạt động, với tổng vốn đăng ký gần 147.409 tỷ đồng; trong đó có 11 dự án FDI, với tổng vốn đăng ký đầu tư 156,6 triệu USD.
Tỉnh đã phát huy tiềm năng lợi thế để phát triển năng lượng điện gió trên biển. Trên địa bàn tỉnh hiện có các dự án đường dây 110kV và trạm biến áp 110kV Sông Đốc, đường dây 110kV trạm biến áp 110kV Phú Tân, đường dây 110kV Năm Căn - Rạch Gốc và trạm 110kV Rạch Gốc đã đóng điện vận hành. Đường dây và trạm biến áp 220kV Cà Mau 2 - Năm Căn và dự án trạm biến áp Nguyễn Huân đang triển khai thực hiện, dự kiến hoàn thành trong năm 2023 đều là các công trình lưới điện dọc theo các tuyến ven biển. Đây là điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư phát triển dự án điện gió, đấu nối vào hệ thống lưới điện quốc gia để giải phóng công suất nhà máy.
Hướng phát triển ngành năng lượng sạch
Ông Dương Vũ Nam, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Cà Mau cho biết, tỉnh tiếp tục quan tâm hỗ trợ nhà đầu tư duy trì vận hành ổn định các nhà máy điện gió đã hoàn thành đi vào vận hành thương mại; đôn đốc các nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ các dự án điện gió đã được cấp chủ trương đầu tư, phấn đấu đến cuối năm 2024 đưa vào vận hành thương mại thêm 30 MW, góp phần tăng sản lượng điện sản xuất kết hợp với triển khai thực hiện Đề án xuất khẩu điện tỉnh Cà Mau khi được phê duyệt.
Tỉnh tiếp tục chú trọng thu hút đầu tư phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo và năng lượng mới, ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng tái tạo để tiêu thụ tại chỗ hoặc xuất khẩu, phục vụ sản xuất Hydro, Amoniac xanh..., khi có cơ chế, chính sách phù hợp. Sở Công thương chủ động tham mưu, đề xuất giúp UBND tỉnh trong công tác kiểm tra, giám sát tình hình triển khai thực hiện và công tác vận hành các nhà máy điện gió, điện mặt trời trên địa bàn tỉnh.
Theo ông Nguyễn Đức Thánh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Cà Mau, UBND tỉnh đang xin ý kiến các Bộ, ngành liên quan làm cơ sở phê duyệt chủ trương đầu tư theo quy định đối với những dự án mới được nhà đầu tư đề xuất. Cà Mau định hướng phát triển ngành năng lượng tái tạo nói chung và năng lượng gió nói riêng là ngành công nghiệp mũi nhọn của tỉnh. Quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã hoàn thiện, gửi lại Hội đồng thẩm định rà soát để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Trong đó, có tích hợp phương án phát triển hạ tầng năng lượng của tỉnh và danh mục đầu tư các dự án nguồn điện năng lượng tái tạo (bao gồm các dự án điện gió gần bờ và điện gió ngoài khơi). Khi quy hoạch tỉnh được phê duyệt và giá bán điện đối với các dự án đầu tư mới được ban hành, tỉnh sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện các thủ tục đầu tư, xây dựng theo quy định; hỗ trợ giải phóng mặt bằng, an ninh trật tự... khi triển khai thực hiện dự án.
Đại biểu Nguyễn Duy Thanh, Đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Cà Mau cho rằng, Đề án “Xuất khẩu điện tỉnh Cà Mau” đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Công văn số 647/VPCP-TH ngày 4/2/2023.
“Tại các kỳ họp Quốc hội, tôi đã kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sớm có ý kiến chỉ đạo Bộ Công thương hướng dẫn địa phương sớm triển khai thực hiện. Cà Mau có nhiều doanh nghiệp đến đăng ký đầu tư điện gió để xuất khẩu; hiện có các đối tác của Singapore đang đặt vấn đề mua điện của tỉnh kéo lưới điện cáp ngầm vượt biển từ Mũi Cà Mau đến Singapore không thông qua lưới điện quốc gia, tiền doanh nghiệp đầu tư thì nên để doanh nghiệp tự thỏa thuận giá hợp lý để bán cho đối tác nước ngoài, vì vấn đề này không liên quan đến EVN”, đại biểu Thanh nói.
Vẫn còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ Theo lãnh đạo tỉnh Cà Mau, hiện có rất nhiều nhà đầu tư đến nghiên cứu và đề xuất dự án trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (quy hoạch điện VIII) tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Cà Mau không được phê duyệt tuyến đường dây và trạm biến áp 500kV đến trung tâm phụ tải các dự án năng lượng gió, tạo điều kiện giải tỏa công suất các nguồn năng lượng nên chưa phát huy được lợi thế của tỉnh. Ngoài ra, các dự án năng lượng gió chưa có danh mục cụ thể trong quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đang tham mưu ban hành kế hoạch triển khai thực hiện. Mặt khác, ngày 07/01/2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 21/QĐ-BCT quy định khung giá phát điện cho dự án điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp, khung giá này thấp hơn giá theo Quyết định 39/2018/QĐ-TTg ngày 10/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ khoảng 18,31%, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả đầu tư và khả năng hoàn vốn của nhà đầu tư. Đến nay, Bộ Công Thương vẫn chưa có hướng dẫn phương án đàm phán giá bán điện. Các nhà máy điện gió đã thi công hoàn thành (hoặc hoàn thành một phần), đủ điều kiện vận hành thương mại đang đàm phán giá tạm thời để phát điện lên lưới trong khi chờ hướng dẫn phương án đàm phán giá điện từ Bộ Công Thương.