Bước tiến cần thiết cho văn hóa giao thông an toàn

Điểm nhấn của nghị định này là việc tăng nặng mức phạt đối với nhiều hành vi vi phạm phổ biến như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, vi phạm nồng độ cồn... Liệu việc tăng mức phạt này có phải là giải pháp hữu hiệu cho vấn nạn tai nạn giao thông, hay lại vô tình trở thành nguyên nhân gây ùn tắc giao thông?

Trước hết, cần khẳng định rằng Nghị định 168/2024/NĐ-CP ra đời với mục tiêu cao cả là nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông của người dân, góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông - một vấn đề nhức nhối của xã hội. Việc tăng mức phạt được kỳ vọng sẽ tạo sức răn đe lớn hơn, buộc người dân phải nghiêm túc tuân thủ Luật Giao thông đường bộ. Thực tế cho thấy, sau khi nghị định có hiệu lực, ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ của người dân đã được cải thiện đáng kể. Hình ảnh người tham gia giao thông dừng đúng vạch, không lấn làn, vượt đèn đỏ đã trở nên phổ biến hơn. Đây là một tín hiệu đáng mừng, cho thấy Nghị định 168/2024/NĐ-CP đang phát huy tác dụng tích cực trong việc nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, cũng xuất hiện ý kiến lo ngại rằng việc người dân chấp hành tốt Luật Giao thông đường bộ, đặc biệt là việc dừng đèn đỏ đúng vạch, có thể làm giảm tốc độ lưu thông của các phương tiện, từ đó góp phần gây ra ùn tắc giao thông. Vậy, liệu có nên vì lo ngại ùn tắc mà xem nhẹ việc chấp hành luật lệ giao thông?

Ùn tắc giao thông là một vấn đề phức tạp, do nhiều yếu tố tác động. Trong đó, hạ tầng giao thông yếu kém, thiếu đồng bộ, cùng với sự gia tăng chóng mặt của phương tiện giao thông cá nhân là những nguyên nhân chủ yếu. Bên cạnh đó, ý thức tham gia giao thông của một bộ phận người dân vẫn còn hạn chế, thể hiện ở việc dừng đỗ xe không đúng quy định, chen lấn, giành đường... cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng ùn tắc.

Như vậy, việc đổ lỗi cho người dân chấp hành tốt luật lệ giao thông là nguyên nhân gây ùn tắc là cách nhìn phiến diện, thiếu khách quan. Nó giống như việc đổ lỗi cho học sinh đi học đúng giờ là nguyên nhân gây tắc nghẽn cổng trường. Thay vì tìm cách hạn chế việc chấp hành luật, chúng ta cần tập trung vào việc giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của ùn tắc giao thông.

Để vừa bảo đảm an toàn giao thông vừa giảm thiểu ùn tắc, cần có sự kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp, bao gồm: Hoàn thiện hạ tầng giao thông; phát triển giao thông công cộng; nâng cao ý thức của người tham gia giao thông; ứng dụng công nghệ thông tin.

Tăng mức phạt giao thông theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP là một bước đi cần thiết, đúng đắn để nâng cao an toàn giao thông. Việc áp dụng các hình phạt nghiêm khắc hơn, tuy có thể gây ra một số bất tiện trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài sẽ góp phần hình thành văn hóa giao thông an toàn và ý thức lái xe có trách nhiệm hơn cho người dân.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng đây chỉ là một giải pháp tình thế. Để giải quyết triệt để nạn ùn tắc giao thông, cần có sự chung tay góp sức của cả cộng đồng, người tham gia giao thông và các cơ quan chức năng trong việc thực hiện đồng bộ các giải pháp, từ hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát triển giao thông công cộng đến nâng cao ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ.

Quang Tùng