Bò viên và những kỷ niệm khó quên
Bò viên là một món ăn quen thuộc của ẩm thực phương Nam. Với những đứa trẻ lớn lên trong cảnh nghèo khó, chén bò viên thơm lừng, sóng sánh mỡ màng còn là niềm ước ao.
Nhắc đến bò viên là nhắc đến tuổi thơ của tôi, nên khiêm tốn một chút, chứ đáng lẽ phải nói là tuổi thơ của Sài Gòn ngày trước, và của bây giờ.
Một buổi sáng vui nhất khi còn đi học là có rủng rẻng một hai đồng dằn túi. Có tiền là tôi tìm đến chú bán xe bò viên có đổ xí ngầu lát (hột xúc xắc). Vì ít tiền nên cũng có máu “ăn thua” hòng kiếm chác thêm một chén nữa để bao mấy thằng bạn không may mắn trong ngày hôm nay, cũng như tôi đã từng có lúc không may mắn do không có tiền hoặc chơi thua chú bán bò viên.
Xí ngầu lát là ba cục xúc xắc đen thùi lùi và đôi khi đầy mỡ. Cách chơi rất công bằng, chú bán bò viên không lấy quyền làm nhà cái mà bắt chẹt mấy thằng nhỏ còn thò lò mũi. Hai bên cùng nhau bỏ ba cục xí ngầu lát vào cái tô cũ ba lần. Cục xí ngầu có sáu mặt: Hai mặt sơn đỏ là hai số một và bốn, những mặt còn lại là màu đen với các số còn lại.
Mỗi người được đi một lượt và chỉ lấy con số màu đỏ để tính điểm. Người nào thắng hai lần đổ thì là người thắng cuộc.
Mỗi khi có một thằng bạn chơi thì nhiều đứa xúm lại mong cho bạn mình thắng chú bò viên để được ăn ké, chí ít là cũng được một viên cho đỡ thèm. Còn bạn mình mà thua thì coi như cả đám trớt quớ.
Ôi, cái chén bò viên lúc đó sao mà ngon quá vậy! Còn những lúc không tự tin cho cái tay đổ bác (xui xẻo) của mình, tôi thường mua một chén để tận hưởng những viên bò viên dai dai, sựt sựt của gân, của mỡ. Trên mặt nước lèo là những mẩu hành lá nhỏ màu xanh, tô điểm cho mặt nước đầy mỡ, có thêm vài lát xá bấu (củ cải mặn) và rắc tiêu thơm lừng.
Ăn bò viên phải chấm với tương đen mới “phù hợp chủng loại” và đúng quy trình. Một cục bò viên chấm với tương đen, có thêm màu đỏ của tương ớt, hôm đó thua chú bò viên, khi nhìn tôi ăn phải chảy nước miếng.
Nhưng không, ngoài chuyện ăn ngon, chén bò viên cũng thắt chặt tình huynh đệ khi tôi cho tụi nó ăn khính (ké) một vài viên chấm tương đen. Trong đầu óc thơ dại của mình tôi nghĩ, biết đâu ngày mai nó thắng chú bò viên nó sẽ cho tôi ăn lại khi mình gặp xui. Ấy thế mà tình nghĩa bò viên cũng sống khá dai.
Lên trung học, mỗi thằng bạn chia tay vào đường đời vạn ngã. Thi thoảng tôi có quay lại trường xưa vẫn thấy chú bò viên muôn năm đứng đổ xí ngầu lát với tụi nhỏ. Có những thằng bạn, khi gặp nhau vẫn có dịp ăn bò viên ở những quán khác.
Những quán này, trong chén bò viên lại có thêm gân, thịt, gầu… hơi tả pí lù. Rồi sau này lớn lên thằng còn, thằng mất, thằng bệnh già, thằng giàu có, đại gia thì bò viên Sài Gòn vẫn còn đó, nhưng cảm giác ăn không ngon bằng xe bò viên thời tiểu học. Có lẽ, tâm hồn chúng tôi được in dấu thức ăn ngày xưa cũ, nó vẫn đi theo, theo mãi với kỷ niệm ăn uống từ tuổi thơ nghèo khổ.