Bộ trưởng Tài chính: Quy mô quỹ đầu tư chưa tương xứng với tiềm năng

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu khai mạc hội nghị. Ảnh: BTC.

Sáng 28/3, Bộ Tài chính chủ trì tổ chức Hội nghị "Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam".

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội. Chính sách nhất quán của Việt Nam là đẩy mạnh xã hội hóa, đa dạng hóa các nguồn lực cho đầu tư phát triển và thu hút hiệu quả vốn từ cả trong lẫn ngoài nước.

Còn nhiều thách thức

Năm 2024 đánh dấu một năm thành công của nền kinh tế và thị trường vốn Việt Nam với tổng tổng vốn huy động đạt gần 930.000 tỷ đồng, cao gấp 1,3 lần so với năm trước đó, tương đương 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội.

Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 62,5% GDP, trong khi dư nợ thị trường trái phiếu đạt 31,5% GDP. Nhà đầu tư nước ngoài đã mở gần 48.000 tài khoản giao dịch chứng khoán, với tổng giá trị giao dịch gần 1,1 triệu tỷ đồng.

Bên cạnh dòng vốn gián tiếp, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng đạt mức kỷ lục 25,4 tỷ USD, tăng 9,4% so với năm trước, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP đạt 7,09%, đưa quy mô nền kinh tế Việt Nam lên 476,3 tỷ USD, đứng thứ 33 thế giới.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Thắng cũng chỉ ra rằng dù đạt được kết quả tích cực, nền kinh tế vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Cụ thể, trong lĩnh vực quỹ đầu tư chứng khoán, tổng giá trị tài sản ròng của các quỹ chỉ chiếm 1,2% vốn hóa thị trường, còn tổng giá trị tài sản quản lý của các công ty quản lý quỹ chỉ tương đương 3,4% tổng tài sản của các tổ chức tín dụng.

Đáng chú ý, dù số lượng nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán tăng lên, tài khoản giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài vẫn chiếm tỷ lệ rất thấp, chỉ 0,5%. "Hoạt động của hệ thống quỹ đầu tư chứng khoán chưa tương xứng với tiềm năng phát triển", ông Thắng nhấn mạnh.

Về hoạt động FDI, Bộ trưởng nhận định vẫn còn những vướng mắc trong thực thi liên quan đến đất đai, xây dựng, thuế hải quan, thủ tục hành chính và ngoại hối.

Hiện, Chính phủ đã đề ra quyết tâm tháo gỡ những điểm nghẽn này, khai thác tối đa nguồn lực để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế tối thiểu 8% năm nay, tiến tới mức hai con số trong tương lai, đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển bền vững.

Để đạt được mục tiêu này, ông Thắng cho biết Bộ Tài chính sẽ tập trung huy động cả nguồn lực trong và ngoài nước, đặc biệt là thông qua quỹ đầu tư và vốn FDI.

Đẩy mạnh ngành quỹ đầu tư

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) Vũ Thị Chân Phương cũng nhấn mạnh để đạt mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong thời gian tới, Việt Nam cần huy động tối đa và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính, cả trong và ngoài nước.

Trong bối cảnh đó, thị trường vốn, đặc biệt là thị trường chứng khoán, phải đảm nhận vai trò kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ lực.

Đồng thời, ngành quỹ đầu tư cũng cần được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hơn. Theo bà Phương, sự phát triển của các quỹ đầu tư không chỉ giúp thu hút dòng vốn dài hạn mà còn góp phần xây dựng một hệ thống nhà đầu tư ổn định, bền vững.

Ngoài ra, việc mở rộng các quỹ đầu tư đa dạng như quỹ chỉ số, quỹ ESG hay quỹ hạ tầng không chỉ gia tăng sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư quốc tế mà còn tạo động lực quan trọng giúp thị trường chứng khoán phát triển ổn định, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của Chính phủ.

Hội nghị "Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam". Ảnh: BTC.

Để đạt được những mục tiêu này, UBCK đang triển khai nhiều giải pháp quan trọng, trong đó có đào tạo, phổ biến kiến thức cho nhà đầu tư cá nhân, đa dạng hóa các loại hình quỹ đầu tư và bộ chỉ số chứng khoán, phát triển hàng hóa trên thị trường chứng khoán, cũng như nâng hạn mức đầu tư của các quỹ.

Bên cạnh đó, UBCK cũng kiến nghị các cơ quan liên quan về việc đa dạng hóa kênh phân phối chứng chỉ quỹ, nhằm giúp nhà đầu tư tiếp cận dễ dàng hơn, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân. Đồng thời, đề xuất chính sách thuế phù hợp để khuyến khích người dân tham gia đầu tư thông qua quỹ đầu tư, qua đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thị trường vốn Việt Nam trong dài hạn.

Thông qua hội nghị hôm nay, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng kỳ vọng đây sẽ là dịp để lắng nghe những đánh giá đa chiều, các đề xuất mang tính xây dựng nhằm hoàn thiện giải pháp thu hút đầu tư hiệu quả hơn.

Liên Phạm