Bộ trưởng Bộ Công Thương chỉ ra 5 lý do nông sản Việt Nam khó thâm nhập thị trường cao cấp

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, đại biểu Lý Văn Huấn (đoàn Thái Nguyên) nhấn mạnh, hiện nay, hàng hóa nông sản của nước ta được đánh giá là rất đa dạng và phong phú nhưng khó thâm nhập vào thị trường các nước châu Âu cũng như một số thị trường khó tính. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết nguyên nhân chính và giải pháp trong thời gian tới?

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Lý Văn Huấn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Việt Nam là quốc gia có tiềm năng sản xuất nông nghiệp, nhất là nông sản nhiệt đới rất phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng trên thế giới.

Từ khi Việt Nam thực hiện chính sách mở cửa nền kinh tế, nhất là từ khi Việt Nam tham gia WTO và các hiệp định thương mại tự do, nông sản Việt Nam cung cấp cho thị trường thế giới ngày càng nhiều, tốc độ tăng mỗi năm từ 20 đến 25%, giá trị cũng tăng theo.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng cho rằng, nông sản Việt Nam cơ bản mới chỉ thâm nhập được các thị trường dễ tính, trong khi các thị trường dễ tính cũng đang dần trở nên khó tính hơn.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, nông sản Việt Nam khó thâm nhập thị trường khó tính vì 5 lý do. Một là quy mô sản xuất của chúng ta nhỏ, phương thức lạc hậu nên sản lượng thấp, chất lượng sản phẩm không ổn định, thậm chí là không đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Hai là thiếu quy hoạch vùng trồng, vùng nuôi và chưa áp dụng công nghệ theo tiêu chuẩn. Ba là nông sản xuất khẩu của nước ta chủ yếu là sản phẩm thô và sơ chế, chưa qua chế biến, nên giá trị chưa cao, chưa đủ sức cạnh tranh.

Bốn là doanh nghiệp, người sản xuất thích xuất khẩu theo đường tiểu ngạch hơn là theo đường chính ngạch; không chú ý xây dựng thương hiệu, xây dựng mã số vùng trồng để truy xuất nguồn gốc, thậm chí là không muốn giữ thị trường. Chiếm lĩnh được thị trường đã khó, nhưng doanh nghiệp vẫn sẵn sàng từ bỏ thị trường.

Quang cảnh phiên chất vấn.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu ví dụ về sản phẩm gạo Việt Nam. Gạo của nước ta xâm nhập vào thị trường châu Âu đã rất khó, nhưng vì sản lượng bán được vào thị trường châu Âu thấp, nên doanh nghiệp sẵn sàng chuyển sang bán cho các thị trường khác dễ tính hơn với sản lượng cao hơn. Điều đó cho thấy sự thiếu chuyên nghiệp của doanh nghiệp, người sản xuất của nước ta.

Để giải quyết vấn đề nêu trên, thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đề nghị chú trọng quy hoạch vùng trồng, vùng nuôi áp dụng công nghệ sản xuất để có sản phẩm có sản lượng đủ lớn và đạt tiêu chuẩn.

Địa phương, doanh nghiệp sản xuất cần chú trọng xây dựng và củng cố thương hiệu sản phẩm quốc gia thay vì sản phẩm và thương hiệu địa phương. Doanh nghiệp cần chú ý cấp mã số vùng trồng, bảo hộ thương hiệu và bảo hộ chỉ dẫn địa lý, chất lượng sản phẩm.

Cùng với đó là cần thay đổi tập quán sản xuất từ có gì bán đấy sang sản xuất hàng hóa. Người sản xuất phải trả lời được câu hỏi là làm cái gì, bán ở đâu, bán cho ai và bán giá bao nhiêu... Phải chuyển từ xuất khẩu tiểu ngạch sang xuất khẩu chính ngạch.

Cuối cùng là các bộ, ngành, địa phương phải tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp trong khai thác, tận dụng các hiệp định thương mại tự do. "Bộ Công Thương sẵn sàng giúp quảng bá thương hiệu sản phẩm thông qua các thương vụ Việt Nam tại 90 nước và vùng lãnh thổ. Chúng tôi cũng sẽ làm tốt hơn việc cảnh báo sớm và tham gia hỗ trợ phòng vệ thương mại", Bộ trưởng Nguyễn Công Thương nói.

CHIẾN THẮNG