Bộ Nội vụ: Tạm thời giữ nguyên thôn, tổ dân phố sau khi sáp nhập xã
Bộ Nội vụ mới đây đã ban hành Công văn số 4168/BNV-TCBC gửi Tỉnh ủy, Thành ủy và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhằm hướng dẫn cụ thể về việc sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính cấp xã sau khi thực hiện sáp nhập.
Theo hướng dẫn từ Bộ Nội vụ, trước mắt, các thôn và tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã mới sẽ được giữ nguyên trạng. Việc xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại các đơn vị này sẽ tuân theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Cụ thể, tại các xã và đặc khu, đơn vị tổ chức dưới cấp xã là thôn; trong khi đó, tại các phường, đơn vị tổ chức dưới cấp là tổ dân phố. Đối với các đặc khu được công nhận là đô thị theo quy định pháp luật, như đặc khu Phú Quốc, đơn vị dưới đặc khu cũng sẽ là tổ dân phố.
Trong trường hợp sáp nhập xã hoặc thị trấn với phường để thành lập phường mới, các tổ dân phố hiện có sẽ được tổ chức lại một cách thống nhất. Tương tự, nếu sáp nhập thị trấn với xã để thành lập xã mới, các thôn sẽ được tổ chức lại theo hướng hợp nhất, đảm bảo tính đồng bộ trong quản lý hành chính.

Căn cứ theo quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), HĐND cấp xã là cơ quan có thẩm quyền quyết định việc thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên và đổi tên các thôn, tổ dân phố.
Trong đó, đối với việc chuyển đổi hình thức giữa thôn và tổ dân phố, UBND cấp xã (mới) sẽ lập danh sách cụ thể các đơn vị cần chuyển đổi, sau đó trình HĐND cùng cấp xem xét và quyết định.
Đối với việc đổi tên thôn hoặc tổ dân phố do trùng tên trong cùng đơn vị hành chính cấp xã mới sau sáp nhập, UBND cấp xã có trách nhiệm xây dựng phương án cụ thể và tổ chức lấy ý kiến cử tri đại diện hộ gia đình tại địa phương. Nếu trên 50% số cử tri đại diện hộ gia đình đồng thuận, UBND cấp xã sẽ hoàn thiện phương án và trình HĐND cấp xã thông qua.
Đáng lưu ý, đối với các tỉnh, thành phố đã hoàn thành việc chuyển đổi hoặc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên tại các đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp năm 2025 và trước thời điểm Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có hiệu lực, thì không cần thực hiện lại các thủ tục nêu trên. Điều này nhằm tránh chồng chéo về quy trình hành chính và đảm bảo sự ổn định trong công tác quản lý địa phương.
Bộ Nội vụ đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động triển khai thực hiện các nội dung hướng dẫn tại công văn, đồng thời kịp thời tổng hợp, phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện về Bộ để xem xét, báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định pháp luật.