Bỏ giấy phép xây dựng: TP.HCM rà soát toàn bộ thủ tục hành chính

Thực hiện Công điện số 78/CĐ-TTg ngày 29-5 của Thủ tướng Chính phủ về tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được giao quyền Giám đốc Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Nội vụ, Sở Tư pháp, Sở NN&MT, Sở Khoa học và Công nghệ, UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức khẩn trương báo cáo, đề xuất giải pháp khả thi, đột phá triển khai.

Thống nhất phương án cắt giảm các thủ tục hành chính

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được giao các đơn vị có liên quan tập trung rà soát toàn bộ thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực do Sở Xây dựng quản lý để thống nhất phương án cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực xây dựng không còn phù hợp, không cần thiết.

Sau khi thực hiện các bước trên, đơn vị có báo cáo, đề xuất trình UBND TP xem xét, chỉ đạo thực hiện theo quy định, đảm bảo TP.HCM là một trong các địa phương đi đầu thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Thời gian hoàn thành nội dung nêu trên trước ngày 10-6-2025.

TP.HCM sẽ thống nhất phương án cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực xây dựng. Ảnh: NC

Liên quan việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng, Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản giao rõ nhiệm vụ, trách nhiệm cho các đơn vị để sớm thực hiện.

Cụ thể, Bộ Xây dựng yêu cầu Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trực tiếp chỉ đạo quá trình rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực mình phụ trách, quán triệt trong cơ quan, đơn vị thực hiện với quyết tâm cao nhất, bảo đảm cắt giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính, 30% điều kiện kinh doanh trong năm 2025 theo đúng tiến độ yêu cầu.

Cục trưởng Cục Kinh tế-Quản lý đầu tư xây dựng được giao phối hợp với các Cục, Vụ liên quan khẩn trương xây dựng, đề xuất phương án sửa văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện ngay việc cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính sau:

Cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 hoặc các công trình thuộc khu vực đã phê duyệt thiết kế đô thị; cắt giảm đối tượng phải thực hiện thủ tục thẩm định dự án, thiết kế tại cơ quan chuyên môn về xây dựng;

Cắt giảm thủ tục hành chính về năng lực hoạt động xây dựng của doanh nghiệp theo hướng chuyển việc quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng sang việc doanh nghiệp tự công bố đủ điều kiện hoạt động và cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện hậu kiểm; giảm điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực hoạt động xây dựng.

Thông báo tuyến đường được miễn cấp phép xây dựng

Theo Luật sư Lê Văn Hoan - Đoàn LS TP.HCM, Khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng có quy định 10 loại công trình được miễn giấy phép xây dựng. Trong đó, đáng chú ý ba loại công trình về nhà ở riêng lẻ bao gồm:

Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nội dung sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch theo pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường.

Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới bảy tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết khu vực xây dựng được xác định trong quy hoạch chung huyện, quy hoạch chung xã đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.

Theo quy định tại Điều 95 về hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng mới đối với nhà ở riêng lẻ gồm:

Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng;

Bản sao một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai;

Bản vẽ thiết kế xây dựng;

Đối với công trình xây dựng có công trình liền kề phải có bản cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề.

Với quy định của pháp luật về giấy phép xây dựng như trên thì người dân có nhu cầu xây dựng nhà ở riêng lẻ không phải xin giấy phép xây dựng nhưng phải có trách nhiệm nhiệm gửi thông báo thời điểm khởi công xây dựng, hồ sơ thiết kế xây dựng theo quy định đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương để quản lý, trừ nhà ở riêng lẻ quy định tại điểm i khoản 2 Điều 89.

"Vấn đề là người dân khó biết được công trình của mình sắp xây dựng có thuộc diện được miễn cấp phép xây dựng hay không, mấu chốt nằm ở “thông tin quy hoạch”. Vì vậy, để quy định này thực chất đi vào cuộc sống thì cơ quan có thẩm quyền cần làm ngay và niêm yết công khai để người dân biết. Ví dụ tại UBND phường, xã thông báo để người dân biết tuyến đường nào được miễn cấp phép xây dựng.

Sau khi áp dụng quy định trên có hiệu quả thì có thể sửa luật để mở rộng các trường hợp được miễn cấp phép xây dựng khác"- Luật sư Hoan góp ý.

NGUYỄN CHÂU