Bình Định ứng phó hiểm họa bão lũ (kỳ 2): Chủ động phòng lũ lớn

Lên phương án phù hợp sau những cơn bão, lũ lớn

Những năm gần đây, tỉnh Bình Định phải hứng chịu gián tiếp nhiều cơn bão với sức gió mạnh, mưa lớn và gây thiệt hại nặng nề.

Sau những trận bão này, tỉnh Bình Định đã có những điều chỉnh trong công tác phòng ngừa, ứng phó với thiên tai trên địa bàn.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định – cơ quan thường trực Ban chỉ huy phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn & Phòng thủ dân sự (PCTT-TKCN&PTDS) tỉnh Bình Định, cốt lõi trong phòng ngừa thiên tai là phải đảm bảo an toàn cho người dân.

Tỉnh Bình Định đang triển khai xây dựng nhiều khu tái định cư cho người dân ở khu vực có nguy cơ sạt lở lớn. Ảnh: Phúc Thắng

Do vậy, Tỉnh đã thực hiện sơ tán dân có nhà không đáp ứng với cấp gió bão, sơ tán dân vùng ven biển đến nơi an toàn; ưu tiên sơ tán xen ghép đến các hộ gia đình có nhà ở an toàn; trưng dụng các tòa nhà kiên cố, các nhà tránh trú bão, các trường học, cơ quan đáp ứng với cấp gió bão. Thời gian sơ tán phải hoàn thành trước khi gió bão vào đất liền đạt cấp 6 là 4 giờ. Khi có gió bão, cấm tất cả người dân ra đường.

Trước mưa lũ, lãnh đạo các cấp chính quyền của tỉnh Bình Định đều đi về các điểm trọng yếu để kiểm tra, chỉ đạo, điều hành và di dời dân. Ảnh: Thu Dịu

Cùng với công tác sơ tán dân thì phải tổ chức hậu cần cho thật tốt. Người sơ tán đến nơi tập trung phải được cung cấp đủ lương thực, thực phẩm, nước sạch, bảo đảm vệ sinh, môi trường. Ngay từ bây giờ phải chuẩn bị đủ lương thực, thực phẩm, nước sạch cho tình huống xấu nhất; phân công tổ nấu ăn cho từng điểm sơ tán tập trung; bảo đảm vệ sinh, môi trường, phòng ngừa dịch bệnh.

Người dân ở làng biển thuộc huyện Phù Mỹ khẩn trương đưa thuyền, thúng vào bờ khi nghe tin bão. Ảnh: Thu Dịu

Liên tục cập nhật tình hình, thông tin cho người dân chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, cắt tỉa cây xanh... Tàu cá phải tuân thủ các khuyến cáo, tránh trú bão an toàn; tàu hàng phải di chuyển vào các vị trí neo đậu tránh trú phù hợp.

Ông Hồ Đắc Chương – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, Ủy viên Thường trực Ban chỉ huy PCTT-TKCN&PTDS tỉnh Bình Định, cho biết: "Thời gian gần đây, một số người dân dùng bao nhựa chứa nước sạch thay bao chứa cát; cách làm này vừa tiện lợi, vừa tiết kiệm vật liệu, an toàn môi trường. Đây cũng là kinh nghiệm hay có thể áp dụng trong quá trình chằng chống nhà cửa".

Tuy Phước là vùng rốn lũ của Bình Định. Người dân ở đây đã thích ứng với việc sống chung với lũ. Do vậy, vào đầu mùa mưa, chúng tôi chủ động kê cao vật dụng, ưu tiên những thứ thiết yếu, đặc biệt là giống lúa chuẩn bị cho mùa sau.

Ông Hà Văn Cát, một người dân ở thôn An Hòa (Phước Quang, Tuy Phước).

Chủ động trong công tác phòng ngừa và ứng phó

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, trong khoảng 15 năm trở lại đây, tỉnh Bình Định đón nhiều trận lũ lịch sử, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Vùng hạ du Tuy Phước thường xuyên chịu cảnh sống chung với ngập lụt vào mùa mưa. Ảnh: Thu Dịu

Cụ thể, năm 2009, với lượng mưa lớn trong 2 ngày liên tiếp là 815mm (ngày thứ nhất 475mm, tiếp theo ngày thứ hai 340m) đã xuất hiện trận lũ cực kỳ lớn trên sông Hà Thanh, gây ngập hơn 1.000 căn nhà phường Bùi Thị Xuân, Trần Quang Diệu, Nhơn Bình, Nhơn Phú (Tp. Quy Nhơn); quốc lộ 19 đoạn Cầu Đôi đến Phú Tài bị ngập sâu. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh huy động xe lội nước, tàu, xuồng để thực thi nhiệm vụ. Chết 5 người, 127 nhà sập hoàn toàn.

Lũ năm 2013 trên lưu vực sông Kôn, La Tinh, Lại Giang vào ngày 14-15/11, với lượng mưa 3 ngày 506mm đã làm cho toàn vùng Tây Sơn, An Nhơn, Tuy Phước, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Ân, Hoài Nhơn ngập sâu, làm 16 người chết, nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật bị hư hỏng nặng.

Năm 2016 có 5 đợt lũ lớn liên tiếp, lũ lớn nhất vào ngày 14-17/12, với lượng mưa 3 ngày 509mm, mực nước các sông đạt mức trên báo động 3. Trận lũ khiến 44 người tử vong, 1.317 nhà bị sập, nhiều công trình hạ tầng hư hỏng.

Sau những đợt mưa lũ lớn, Bình Định rà soát, kiểm tra và khoanh vùng các điểm sạt lở. Ảnh: Thu Dịu

UBND tỉnh xây dựng dự án khẩn cấp tái thiết sau thiên tai, xin kinh phí Trung ương hỗ trợ và khắc phục nhanh, ổn định sản xuất và đời sống nhân dân.

Nằm ở hạ lưu của sông Hà Thanh, huyện Tuy Phước (tỉnh Bình Định) thường xuyên sống trong cảnh ngập lụt. Ông Huỳnh Nam – Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước, chia sẻ: "Tuy Phước là vùng rốn lũ, mọi người hay nói là quê hương "9 áo – 1 quần"để nói về cảnh lội nước. Do vậy, chính quyền và người dân ở đây luôn sống trong tư thế sẵn sàn ứng phó với lũ lớn. Khi có mưa lớn và báo động rủi ro từ cấp 2-3 trở lên, chúng tôi triển khai sơ tán dân, tối thiểu trước 4 giờ khi lũ tràn về".

Nhà văn hóa kết hợp tránh trú cho người dân trong trường hợp mưa lũ lớn ở thôn An Hòa, xã Phước Quang (Tuy Phước). Ảnh: Thu Dịu

Ở những bờ tràn, những tuyến đường ngập lụt có lực lượng trực canh gác đập tràn và hướng dẫn giao thông. Khi có nước chảy xiết, không cho các phương tiện giao thông qua ngầm tràn.

Ông Đoàn Quốc Tịnh – Phó Chủ tịch UBND xã Phước Quang (huyện Tuy Phước), cho hay, xã đã có kết nối các nhóm zalo, trong mọi tình hình liên quan tới mưa bão đều phải kịp thời thông tin cho người dân nắm. Đăc biệt, các vùng nguy cơ cao ngập lụt, cô lập là triển khai ngay phương án di dời, sơ tán dân. Chúng tôi di dời dân vào các nhà kiên cố xen ghép, nhà văn hóa của thôn, xóm...

Nguyễn Thị Thu Dịu