Binh chủng Thông tin liên lạc - Dấu ấn trên hành trình tiến lên hiện đại - Bài 3: Tiến lên hiện đại cần con người hiện đại (Tiếp theo và hết)
Để xây dựng Binh chủng Thông tin liên lạc (TTLL) tiến thẳng lên hiện đại, yếu tố con người đóng vai trò quyết định. Bởi rằng, vũ khí, trang bị dù có hiện đại đến đâu, đều cần phải có đội ngũ nhân lực chất lượng cao 'đồng bộ' khai thác, vận hành.
Vì vậy, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng TTLL đặc biệt coi trọng công tác huấn luyện, giáo dục-đào tạo của các cơ quan, đơn vị, nhà trường. Đây là cơ sở để xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên thông tin có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực làm chủ và tổ chức chỉ huy, khai thác tốt hệ thống TTLL quân sự hiện đại.
Thấu triệt tư tưởng “người trước, súng sau”
Chia sẻ với chúng tôi về quan điểm xây dựng nguồn lực con người, Đại tá Đỗ Trọng Huấn, Chủ nhiệm Chính trị Binh chủng TTLL khẳng định: Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng TTLL luôn xác định rất rõ, để xây dựng Binh chủng hiện đại, nhất thiết phải có con người hiện đại, đây là vấn đề xuyên suốt có ý nghĩa quyết định. Thấu triệt tư tưởng “người trước, súng sau” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, những năm qua, Cục Chính trị luôn chú trọng tham mưu với Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng nhiều chủ trương, giải pháp trong xây dựng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.
Cùng với việc tiến hành hiệu quả công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, làm cho cán bộ, chiến sĩ có lập trường chính trị vững vàng; thấu suốt nhiệm vụ của Quân đội và vị trí, vai trò của Bộ đội TTLL trong tác chiến hiện đại; có tinh thần chịu đựng gian khổ, hy sinh; khơi dậy khát vọng cống hiến, xây dựng Binh chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, Binh chủng TTLL chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, xây dựng nguồn nhân lực có kiến thức toàn diện, nắm vững chuyên môn kỹ thuật, có năng lực quản lý, chỉ huy, tổ chức hoạt động thực tiễn và thể lực tốt.
Chỉ tính riêng trong 5 năm gần đây, Binh chủng đã xét, đề nghị cho hơn 600 lượt cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng, trong đó có cả cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng ở nước ngoài và cán bộ đào tạo ở nước ngoài về công tác tại Binh chủng. Đến nay, nguồn nhân lực cho các đơn vị thông tin trong toàn quân có 99,5% đạt trình độ cao đẳng trở lên, trong đó đại học 89,5%, sau đại học 4,7%. Riêng tại Binh chủng, 97,5% cán bộ có trình độ đại học trở lên, trong đó sau đại học 24,8%, tiến sĩ 3,2%... Binh chủng cũng đã có chủ trương, giải pháp, chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài, như: Mạnh dạn xem xét, lựa chọn nhiều cán bộ trẻ, có năng lực, trình độ, uy tín bố trí vào các cương vị chủ trì, chủ chốt; có chính sách ưu tiên hợp lý đối với đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật đầu ngành; sử dụng gắn với quy hoạch phát triển, đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp, bổ nhiệm...
Đào tạo cơ bản tại nhà trường, rèn luyện thực tế ở đơn vị
Những ngày cuối năm 2024, chúng tôi gặp Thượng úy Thái Hữu Quang, Đại đội trưởng Đại đội 10, Tiểu đoàn 15 (Lữ đoàn 132, Binh chủng TTLL) khi đơn vị đang tất bật với nhiệm vụ bảo đảm TTLL và chuẩn bị mô hình học cụ cho công tác huấn luyện năm 2025. Thượng úy Thái Hữu Quang chia sẻ: Quá trình học tập, Trường Sĩ quan Thông tin (Binh chủng TTLL) đã trang bị cho học viên những kiến thức nền tảng, cơ bản, cùng với những vấn đề có tính nguyên tắc mà các trang thiết bị vận hành đều phải dựa trên nền tảng, nguyên tắc đó. Sau khi ra trường, ngoài việc tiếp tục tự học nâng cao trình độ, mỗi người còn phải trau dồi phương pháp chỉ huy, các kỹ năng mềm trong giải quyết các mối quan hệ trong đơn vị. Cùng với đó, tích cực nghiên cứu các chỉ thị, hướng dẫn của trên, từ đó gắn vào từng công việc, nhiệm vụ cụ thể để chỉ huy, điều hành đơn vị hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Để đội ngũ học viên sau khi tốt nghiệp không những có bản lĩnh chính trị vững vàng mà còn có trình độ, năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, chỉ huy các đơn vị thông tin trong giai đoạn hiện nay, đòi hỏi quá trình đào tạo phải đáp ứng chuẩn đầu ra chương trình đào tạo. Đại tá, TS Trần Thế Nghiệp, Phó chủ nhiệm Khoa Viễn thông, Trường Sĩ quan Thông tin chia sẻ, trước khi xây dựng chương trình đào tạo, nhà trường phải dựa trên nhiều căn cứ, cụ thể như: Mục tiêu, yêu cầu đào tạo, sự phát triển của khoa học-công nghệ viễn thông, Chiến lược phát triển hệ thống TTLL quân sự và yêu cầu thực tế của nhiệm vụ đối với sĩ quan cấp phân đội tại các đơn vị thông tin trong toàn quân. Nhà trường tiến hành khảo sát, điều tra và tổ chức hội thảo nhằm tiếp thu ý kiến của các đơn vị trong quá trình xây dựng chương trình, xác định chuẩn đầu ra đối với học viên khi tốt nghiệp.
Thực hiện phương châm “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”, Khoa Viễn thông luôn tích cực đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, bám sát thực tiễn, nhiệm vụ bảo đảm TTLL các đơn vị thông tin trong toàn quân và chuẩn đầu ra chương trình đào tạo. Đại tá, TS Trần Thế Nghiệp cho hay: Định hướng của chúng tôi là đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại theo hướng trang bị kỹ năng cho học viên, từ đó giảm thời gian huấn luyện lý thuyết, tăng thời gian thực hành, nâng cao khả năng làm chủ và khai thác các trang thiết bị thông tin được biên chế, đồng thời giúp học viên có đủ năng lực để nghiên cứu, khai thác và làm chủ các trang thiết bị mới khi tốt nghiệp.
Khoa Viễn thông, Trường Sĩ quan Thông tin là khoa chuyên ngành giảng dạy các nội dung chính về chuyên ngành thông tin Lục quân, Hải quân, Phòng không-Không quân. Đảng ủy, chỉ huy khoa luôn quan tâm đến công tác xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, giảng viên có phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu công tác giáo dục-đào tạo trong tình hình mới. Hiện nay, đội ngũ cán bộ, giảng viên của khoa có trình độ chuyên môn cao với trên 31% đạt trình độ tiến sĩ, 54% trình độ thạc sĩ và nhiều giảng viên có kinh nghiệm thực tế tại các đơn vị trong toàn quân.
Trang thiết bị thông tin dùng cho công tác giáo dục-đào tạo của Trường Sĩ quan Thông tin được Binh chủng TTLL chú trọng đầu tư, bảo đảm tiếp cận với hệ thống TTLL ở các đơn vị thông tin trong toàn quân, cụ thể như: Các thiết bị truyền dẫn quang, các trạm đầu cuối VSAT cố định, trạm VSAT trên các tàu biển, VSAT mang vác cơ động, thiết bị vi ba số nhảy tần VHCR/10G, bộ xe tổng trạm thông tin cơ động nâng cấp, hệ thống truyền hình hội nghị... được tổ chức thành các tuyến truyền dẫn đường trục, hệ thống TTLL thu hẹp có khả năng cung cấp đầy đủ các dịch vụ thoại, truyền hình hội nghị, truyền số liệu. Cùng với đó, triển khai nhiều giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng dạy, học tiếng Anh cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, học viên của nhà trường. Sự đồng bộ giữa cơ sở hạ tầng, trang thiết bị thông tin của nhà trường kết hợp với năng lực ngoại ngữ của học viên tạo điều kiện thuận lợi cho nâng cao chất lượng huấn luyện thực hành chuyên ngành, nghiệp vụ, tổ chức hệ thống và khả năng tiếp cận hệ thống TTLL tại các đơn vị sau khi tốt nghiệp.
Tháng 5-2024 vừa qua, đoàn công tác của Trường Sĩ quan Thông tin tiến hành kiểm tra thực tập và khảo sát chất lượng đào tạo của học viên tại các đơn vị thông tin phía Nam, cụ thể như: Lữ đoàn Thông tin 23 (Quân khu 7), Lữ đoàn Thông tin 29 (Quân khu 9), Lữ đoàn Thông tin 596 (Binh chủng TTLL)... Đại đa số đơn vị đều đánh giá rất cao học viên của nhà trường về khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin, khả năng sử dụng tiếng Anh, chủ động trong tiếp cận, nghiên cứu trang thiết bị, phần lớn thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ, biết cách quản lý, chỉ huy bộ đội và tổ chức thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
Xây dựng, phát triển đội ngũ toàn diện, chuyên nghiệp, chất lượng cao
Không chỉ các đơn vị của Binh chủng TTLL mà hầu hết lực lượng thông tin các đơn vị của quân khu, quân đoàn, quân, binh chủng đều đáp ứng tốt yêu cầu “Giỏi thông tin truyền thống; tinh nhuệ về thông tin cơ động; làm chủ thông tin công nghệ cao”, bằng cách đổi mới mạnh mẽ, toàn diện nội dung, tổ chức và phương pháp huấn luyện phù hợp với đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ, trang bị được biên chế và sát thực tế chiến đấu. Cấp ủy, chỉ huy các cấp chú trọng huấn luyện cho bộ đội làm chủ khí tài thế hệ mới, khí tài thông minh, thuần thục phương thức bảo đảm TTLL trên các loại địa hình; huấn luyện phân đội thông tin cơ động đạt trình độ tinh nhuệ, bộ đội có khả năng thực hiện nhiệm vụ độc lập, xa đơn vị.
Để khẳng định yếu tố con người là khâu then chốt trong xây dựng Binh chủng TTLL tiến thẳng lên hiện đại, Thiếu tướng Vũ Viết Hoàng, Tư lệnh Binh chủng TTLL và Thiếu tướng Nguyễn Văn Trị, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Binh chủng TTLL chia sẻ với chúng tôi những kỳ vọng và quyết tâm rất lớn. Đó là đến năm 2030, xây dựng đội ngũ cán bộ Binh chủng phát triển toàn diện, chuyên nghiệp, chất lượng cao; có trình độ ngoại ngữ, tin học theo yêu cầu chức danh đảm nhiệm. Phấn đấu 100% có trình độ đại học trở lên, trong đó sau đại học đạt 42% trở lên (riêng tiến sĩ 9% trở lên), đáp ứng yêu cầu xây dựng Binh chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, sự phát triển của khoa học-công nghệ và nhiệm vụ của Quân đội thời kỳ mới.
Đối với đội ngũ nhân viên chuyên môn kỹ thuật, đến năm 2030, đội ngũ nhân viên chuyên môn kỹ thuật chuyên ngành thông tin của các đơn vị trong Binh chủng và toàn quân có trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp đạt 100%; 100% trạm trưởng, đài trưởng và 60-70% nhân viên khai thác, làm chủ hết các tính năng trang bị khí tài hiện có và các trang bị khí tài mới, công nghệ hiện đại. Đến năm 2045, 100% cán bộ, nhân viên đủ năng lực, trình độ để làm chủ trang bị khí tài thông tin công nghệ hiện đại và có 20-30% quân số đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng TTLL xác định rõ giải pháp chính là nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu, giáo dục-đào tạo và nghiên cứu khoa học. Chú trọng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, thu hút, giữ gìn và sử dụng nguồn nhân lực khoa học và công nghệ quân sự; xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trẻ, kỹ thuật giỏi, chuyên gia đầu ngành. Đặc biệt, làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức cho bộ đội về vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo đảm TTLL trong tình hình mới. Xây dựng ý thức trách nhiệm, động cơ phấn đấu vươn lên làm chủ trang bị, khí tài thông tin; có bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào trang bị, khí tài thông tin hiện có và nghệ thuật bảo đảm TTLL trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.