Bên trong nhà máy dài hơn một dặm chế tạo tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ

Ba máy bay chiến đấu F-35 Lightning II của Không quân Mỹ. Ảnh: BI.

Nhà máy này do tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin vận hành, trải dài hơn 1,6 km và mỗi năm xuất xưởng hơn 150 chiến đấu cơ F-35. Với quy mô khổng lồ, công nhân tại đây phải di chuyển bằng xe golf hoặc xe đạp để đi lại giữa các khu vực.

Các phóng viên Mỹ đã có cơ hội tiếp cận Nhà máy Không quân số 4 (Air Force Plant 4), nơi dây chuyền sản xuất F-35 hiện lên như một đại công xưởng hiện đại bậc nhất thế giới. Từ những bộ khung kim loại ban đầu, từng chiếc tiêm kích dần thành hình, trở thành cỗ máy chiến đấu siêu thanh sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ tác chiến.

F-35 là một trong những chương trình vũ khí đắt đỏ nhất lịch sử, với tổng chi phí trọn vòng đời dự kiến vượt 2.000 tỷ USD. Dù từng bị chỉ trích vì chi phí khổng lồ, những thách thức bảo trì và thời gian phát triển kéo dài, dòng chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 này vẫn tiếp tục được nâng cấp, củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực hàng không quân sự.

Theo Lockheed Martin, dây chuyền sản xuất F-35 không chỉ phục vụ quốc phòng mà còn mang lại tác động kinh tế khổng lồ, đóng góp khoảng 72 tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế Mỹ, thông qua mạng lưới nhà cung cấp và hàng trăm nghìn lao động trên toàn quốc.

Bên trong nhà máy chế tạo F-35 ở Fort Worth, Texas, Mỹ. Ảnh: Lockheed Martin.

18 tháng để tạo nên một chiến đấu cơ F-35

Nhà máy Không quân số 4 có bề dày hàng chục năm kinh nghiệm trong việc chế tạo máy bay chiến đấu. Trong Thế chiến II, nơi đây từng sản xuất máy bay ném bom, trước khi chuyển sang lắp ráp tiêm kích F-111 Aardvark vào những năm 1960. Đến thập niên 1970, dây chuyền bắt đầu chế tạo F-16.

Năm 2006, chiếc F-35 Joint Strike Fighter đầu tiên chính thức xuất xưởng, đánh dấu bước ngoặt quan trọng của chương trình tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5. Kể từ đó, hơn 1.110 chiếc F-35 đã được bàn giao cho quân đội Mỹ và các đồng minh.

Sau nhiều năm trì hoãn, chương trình F-35 cuối cùng cũng bước vào giai đoạn sản xuất toàn phần vào năm ngoái. Quy trình chế tạo mỗi chiếc tiêm kích kéo dài khoảng 18 tháng, với công suất tối đa đạt 156 chiếc mỗi năm. Để đáp ứng nhu cầu sản xuất khổng lồ, nhà máy vận hành suốt ngày đêm, hàng nghìn công nhân làm việc liên tục trên các dây chuyền lắp ráp hiện đại.

Quá trình chế tạo bắt đầu từ phần cánh, trước khi chuyển sang phần thân máy bay. Từng bộ phận quan trọng – bao gồm đuôi, cánh, thân giữa và thân trước – được lắp ráp thành một khối thống nhất.

Đây là thời điểm tiêm kích F-35 bắt đầu lộ rõ dáng vẻ đặc trưng của nó. Những màn hình nhỏ đặt cạnh mỗi chiếc máy bay hiển thị quốc gia sở hữu, và khi bước dọc dây chuyền sản xuất, người ta có thể dễ dàng bắt gặp những chiến đấu cơ đang được chế tạo cho Mỹ, Anh, Ba Lan, Israel, Nhật Bản và nhiều quốc gia khác.

Linh kiện nhập khẩu từ khắp nơi trên thế giới

Là một dự án hợp tác quốc tế, F-35 được lắp ráp từ hàng nghìn linh kiện nhập khẩu từ khắp nơi trên thế giới. Một trong những thách thức lớn nhất của quá trình sản xuất, theo các chuyên gia, là đảm bảo chuỗi cung ứng vận hành ổn định để các bộ phận luôn được chuyển đến nhà máy ở Fort Worth đúng tiến độ.

Khi rời dây chuyền lắp ráp, những chiếc tiêm kích sẽ bước vào công đoạn sơn phủ với lớp màu xám đặc trưng. Theo Lockheed Martin, lớp sơn này không chỉ đơn thuần mang tính thẩm mỹ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ và giảm thiểu tín hiệu radar, tăng cường khả năng tàng hình của máy bay.

Quá trình sơn được thực hiện trong một khu vực riêng biệt, và tại nơi này các nhà kho có thể được đóng kín hoàn toàn để đảm bảo chất lượng lớp phủ. Một số công đoạn trong quá trình chế tạo F-35 cũng đã được tự động hóa, từ việc lắp ráp cánh cho đến quy trình sơn phủ tinh vi.

Sau khi hoàn thiện, mỗi chiếc F-35 phải trải qua hàng loạt chuyến bay thử nghiệm khắt khe trước khi bàn giao cho khách hàng.

Cơ sở lắp ráp chính đặt tại Fort Worth, nhưng ngoài ra còn có 2 nhà máy nhỏ hơn ở Italy và Nhật Bản. Điều này phản ánh tính chất toàn cầu của chương trình, khi những chiến đấu cơ tối tân này được chuyển giao tới các lực lượng không quân trên khắp Bắc Mỹ, châu Âu, Trung Đông và châu Á.

Từ khi thực hiện chuyến bay đầu tiên gần 20 năm trước, F-35 đã tham gia chiến đấu trong nhiều chiến dịch. Quân đội Mỹ từng triển khai cả 3 biến thể của dòng tiêm kích này để thực hiện các cuộc không kích nhằm vào các nhóm khủng bố ở Iraq, Afghanistan và Yemen. Gần đây, F-35 cũng nhận được nhiều lời khen ngợi sau khi Israel sử dụng loại máy bay này trong các cuộc không kích quy mô lớn nhằm vào Iran vào mùa Thu năm ngoái.

Nhật Anh