Bảo tàng Thổ sản Hội An - điểm đến mới thú vị trong khu phố cổ

Bảo tàng Thổ sản Hội An được thiết lập trong ngôi nhà cổ có kết cấu hai tầng với hai nếp nhà nối tiếp nhau bởi nhà cầu nối - sân trời.

Đây là một trong bốn bảo tàng chuyên đề nằm liên thông với nhau từ đường Bạch Đằng qua đường Trần Phú: Bảo tàng Văn hóa Dân gian (62 Bach Đằng và 33 Nguyễn Thái Học), Bảo tàng Nghề y truyền thống (46 Nguyễn Thái Học), Bảo tàng Gốm sứ Mậu dịch (80 Trần Phú), tạo nên chuỗi hệ thống bảo tàng chuyên đề nằm trong Khu phố cổ Hội An.

Các đại biểu thực hiện nghi thức khánh thành Bảo tàng Thổ sản Hội An.

Tổng diện tích của Bảo tàng thổ sản Hội An khoảng 240m2, thể hiện 4 chủ đề chính, gồm: (1) Tổng quan về thổ sản Hội An, Quảng Nam; (2) Hội An - Điểm trung chuyển hương liệu, thổ sản xứ Quảng; (3) Giới thiệu về một số loại thổ sản đặc hữu, tiêu biểu của Hội An, Quảng Nam, như: yến sào, lá Lao, hồ tiêu, cau, quế, chè, trầm… (4) Thổ sản Hội An, Quảng Nam - Nối tiếp và phát triển.

Các chủ đề được trưng bày, thể hiện với gần 130 hình ảnh, tư liệu, thư tịch, bản đồ cổ. Cùn với đó là 178 hiện vật có giá trị cao về lịch sử văn hóa, kết hợp cùng một số mô hình, sa bàn, tiêu bản đa dạng về hình dáng, chất liệu, giải pháp… Tất cả được bố trí hài hòa, sinh động, phản ánh sâu sắc nội dung và thể hiện giá trị thẩm mỹ cao.

Không gian trưng bày và một số hiện vật của bảo tàng. Ảnh: Báo Quảng Nam

Lê Quý Đôn trong Phủ biên tạp lục vào cuối thế kỷ 18 đã từng viết: “… Thuyền từ Sơn Nam về thì chỉ mua được một thứ củ nâu, thuyền từ Thuận Hóa về cũng chỉ có một thứ hồ tiêu, còn từ Quảng Nam về thì các hàng không món gì không có, các nước phiên không kịp được. Phàm hóa vật sản xuất ở các phủ Thăng Hoa, Điện Bàn, Quảng Ngãi, Quy Nhơn, Bình Khang và dinh Nha Trang, đường thủy, đường bộ, đi thuyền đi ngựa đều hội tập ở phố Hội An, vì thế người khách phương Bắc đều đến tụ tập ở đây để mua về nước. Trước đây hàng hóa nhiều lắm, dù trăm chiếc tàu to chở cùng một lúc cũng không hết được…” .

Bảo tàng Thổ sản Hội An với nhiều chủ đề được trưng bày, giới thiệu sẽ phần nào tái hiện, làm sống lại một thời buôn bán sôi nổi, sầm uất các mặt hàng hương liệu, thổ sản tại Hội An.

Sách Hương liệu, thổ sản Hội An, Quảng Nam.

Cũng trong buổi lễ khai trương này, Trung tâm Quản lý bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An đã giới thiệu và ra mắt cuốn sách Hương liệu, thổ sản Hội An, Quảng Nam gồm 38 bài viết của các chuyên gia, nhà nghiên cứu. Cuốn sách gồm hai chủ đề chính: Hương liệu, thổ sản Hội An, Quảng Nam trong lịch sử gồm các bài viết giới thiệu các nguồn hàng, mặt hàng hương liệu, thổ sản/sản vật ở Đàng Trong nói chung, Hội An - Quảng Nam nói riêng và hoạt động giao thương, buôn bán hương liệu, thổ sản nội vùng và quốc tế tại thương cảng Hội An trong lịch sử; Hương liệu, thổ sản Hội An, Quảng Nam - vấn đề bảo tồn và phát huy, bao gồm các bài viết giới thiệu về những mặt hàng hương liệu, thổ sản, các tri thức dân gian về trồng trọt, khai thác, chế biến, bảo quản hương liệu, thổ sản và vấn đề buôn bán, xuất khẩu hương liệu, thổ sản ở Hội An, Quảng Nam hiện nay.

Cuốn sách này là một công trình tổng thuật có giá trị khoa học khi nghiên cứu về văn hóa lịch sử, vùng đất con người Hội An, Quảng Nam.

Du khách tham quan bảo tàng.

Bảo tàng Thổ sản Hội An được thiết lập là một hướng đi sáng tạo nhằm trưng bày, giới thiệu, quảng bá, xây dựng các mặt hàng hương liệu, thổ sản Hội An nói riêng, Quảng Nam nói chung, tạo thêm một điểm tham quan mới đặc sắc, hấp dẫn trong Khu phố cổ. Đồng thời thông tin và thông điệm từ Bảo tàng cũng khẳng định sâu sắc hơn vai trò của Hội An trong hoạt động giao thương mậu dịch hương liệu, thổ sản nội vùng và quốc tế qua các giai đoạn lịch sử, qua đó góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản quý từ thiên nhiên - văn hóa - con người Hội An và Quảng Nam...

Khiếu Thị Hoài