Báo động tình trạng ngộ độc do methanol
Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận trường hợp người bệnh mất thị lực do uống cồn pha nước. Sự việc một lần nữa báo động về ngộ độc do methanol.
Theo thông tin, bệnh nhân này trước đó có pha khoảng 100 ml cồn 90 độ với 500 ml nước lọc rồi uống hết. Ngày hôm sau, người bệnh xuất hiện tình trạng đau bụng, nôn ra dịch nâu, nhìn mờ dần dần suy giảm theo chiều hướng xấu đi nên đã được gia đình chuyển tới trung tâm y tế gần nhất.
Khi được chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, bệnh nhân trong tình trạng mất thị lực, đồng tử hai bên 4 mm, PXAS (-); bụng mềm, đau tức thượng vị; kết quả xét nghiệm khí máu có tình trạng tan hóa máu. Kết hợp với chia sẻ tiền sử uống cồn pha nước từ người nhà, các bác sĩ đã chẩn đoán theo dõi ngộ độc methanol.
Lập tức người bệnh được hội chẩn lọc máu cấp cứu, dùng ethanol đường uống qua sonde dạ dày, truyền kiềm, acid fonilic theo phác đồ của Bộ Y tế. Sau lọc máu, tình trạng thị lực được cải thiện, có thể phân biệt được sáng tối. Tuy nhiên, do methanol đã ngấm vào thần kinh thị giác nên gây suy giảm thị lực rất nặng, chỉ còn nhìn thấy bóng mờ ở khoảng cách 20cm. Vì vậy, người bệnh tiếp tục được điều trị chuyên khoa Mắt.
Thời gian gần đây, tình hình ngộ độc methanol có xu hướng gia tăng. Bên cạnh nguyên nhân do người dân uống phải loại rượu không rõ nguồn gốc còn có những trường hợp uống phải cồn giả (loại cồn chứa methanol – chỉ dùng trong công nghiệp).
Thông thường, cồn y tế 90 độ có thành phần gồm 90% là ethanol, còn lại gần 10% là nước, tỷ lệ tạp chất rất thấp. Tuy nhiên, cồn giả trôi nổi trên thị trường lại có tỉ lệ methanol rất cao, đã có những mẫu được xét nghiệm tới hơn 90% là methanol, nồng độ ethanol rất ít hoặc không có.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai - chia sẻ: Biểu hiện nhiễm độc cấp tính của methanol như mờ mắt, giảm thị lực, mù, đau đầu, buồn nôn, nôn, rối loạn ý thức, hôn mê, co giật, tổn thương não, nhiễm toan chuyển hóa, sốc, tổn thương đa tạng, tử vong. Di chứng gồm mù mắt, giảm thị lực, hôn mê, rối loạn vận động…
Ngộ độc/nhiễm độc mạn tính: Đau đầu, chóng mặt, choáng váng, mất ngủ, viêm kết mạc, nhìn mờ, mù. Trên thai nhi, các nghiên cứu trên động vật cho thấy methanol có thể gây dị tật trên xương, tim mạch, tiết niệu và thần kinh trung ương.
Methanol xâm nhập vào cơ thể dễ dàng qua da, đường hô hấp, tiêu hóa. Tất cả các loại khẩu trang, mặt nạ phòng độc đơn thuần, găng tay thấm nước đều không có tác dụng ngăn cản hoặc lọc được methanol. Người sử dụng có thể đi găng nhựa/cao su kín ngăn methanol hấp thu qua da nhưng vẫn có thể hít phải methanol qua đường hô hấp.
Trong môi trường không khí nhiễm methanol mức độ nguy cơ ảnh hưởng sử khỏe, chỉ có trang phục phòng hộ (quần áo liền mũ, găng và giầy/ủng) kín hoàn toàn kết hợp hệ thống cung cấp dưỡng khí độc lập bao gồm mặt nạ phòng độc kín được kết nối với nguồn dưỡng khí được bơm từ bên ngoài mới có thể đảm bảo an toàn cho người lao động.
Trong điều kiện ở Việt Nam hiện nay, luôn cảnh giác với tất cả các loại cồn, trong đó có cồn sát trùng, các sản phẩm được cho là ethanol hoặc gắn nhãn mác là ethanol, các loại rượu hoặc sản phẩm cồn ethanol, vì những sản phẩm này dễ có nguy cơ bị làm giả và có chứa methanol. Tuân thủ mua bán sử dụng các sản phẩm có đăng ký và được các cơ quan chức năng kiểm soát, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.