Bảo đảm việc thi hành luật thông suốt, thống nhất, bao trùm, toàn diện

Như Báo Đại biểu Nhân dân đã đưa tin, chiều nay, 25.12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đồng chủ trì Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV.

Tập trung, nỗ lực, quyết tâm rất lớn của các bộ, ngành, địa phương

Tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã có bài phát biểu quan trọng, nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai thực hiện để đưa các Luật, Nghị quyết đã được Quốc hội thông qua nhanh chóng đi vào cuộc sống; việc nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, ban hành mới các luật, nghị quyết để thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; việc triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 gắn với công tác chuẩn bị Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu kết luận hội nghị quán triệt, triển khai các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV. Ảnh: Hồ Long

Hội nghị đã nghe Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long báo cáo về tình hình tổ chức triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ Tám. Các bộ trưởng tham luận, làm rõ những điểm mới, đột phá trong các Luật, Nghị quyết, kế hoạch và các hoạt động cụ thể thực hiện các nhiệm vụ triển khai thi hành các luật, nghị quyết. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng tham luận về một số yêu cầu đối với công tác triển khai thi hành Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Tám và kiến nghị về công tác xây dựng pháp luật thời gian tới.

Tại hội nghị, lãnh đạo một số địa phương đã thông tin về tác động của chính sách, pháp luật trong việc tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Các đại biểu cũng thảo luận làm rõ thêm một số nội hàm của các Luật, Nghị quyết và đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp để triển khai, nhất là sớm ban hành các nghị định, hướng dẫn chi tiết và kế hoạch triển khai để các luật, nghị quyết sớm đi vào cuộc sống.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu kết luận hội nghị quán triệt, triển khai các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV. Ảnh: Hồ Long

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản thống nhất với nội dung các báo cáo, tham luận, ý kiến phát biểu thẳng thắn, tâm huyết, trách nhiệm tại Hội nghị, nhất là các ý kiến đề xuất giải pháp khắc phục hạn chế trong công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật của các cơ quan của Chính phủ. Thủ tướng giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ tiếp thu đầy đủ các ý kiến, ban hành thông báo kết luận hội nghị để tổ chức thực hiện.

Nhấn mạnh những kết quả về xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế phát triển gắn với tổ chức thi hành pháp luật trong năm 2024 là rất tích cực, ấn tượng và hiệu quả, bám sát tình hình thực tế, giải quyết được nhiều điểm nghẽn, đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, tập trung chỉ đạo quyết liệt.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh dự hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xác định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp trong công tác xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật. Trong quá trình chỉ đạo, xây dựng các dự án luật, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn chủ động, kịp thời báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền về các vấn đề phát sinh, vấn đề lớn, quan trọng trong các dự án luật.

Tại Kỳ họp thứ Tám, ngoài 9 luật đã được Chính phủ trình Quốc hội theo quy trình 2 kỳ họp, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét, bổ sung vào Chương trình 7 dự án luật và 3 dự thảo nghị quyết quan trọng, trình Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình 1 kỳ họp. Theo Thủ tướng, đây là những văn bản quan trọng, quy định nhiều chính sách mới, đột phá, có tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tháo gỡ vướng mắc, những “điểm nghẽn” về thể chế, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển.

Ngay sau Kỳ họp thứ Tám của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ phối hợp với các bộ, ngành rà soát, xác định rõ các nội dung được luật, nghị quyết giao quy định chi tiết; phân công cơ quan chủ trì, phối hợp soạn thảo và thời hạn trình, ban hành.

Để khắc phục tình trạng tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu, làm cho pháp luật, nghị quyết chậm được thực hiện và hiệu quả thấp, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương ưu tiên bố trí nguồn lực cho công tác xây dựng và thi hành pháp luật; chú trọng bồi dưỡng, nâng cao năng lực, phẩm chất cho đội ngũ làm công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật; đẩy nhanh tiến độ soạn thảo, ban hành bản quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết để sớm đưa các quy định của luật, nghị quyết vào cuộc sống; đổi mới mạnh mẽ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, truyền thông chính sách…

Các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Nêu một số tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong xây dựng và triển khai thi hành pháp luật, Thủ tướng lưu ý, thời gian tới khối lượng công việc cần thực hiện để triển khai thi hành các luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua là rất lớn. Trong đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan có nhiệm vụ ban hành 130 văn bản với 569 nội dung quy định chi tiết.

Nhấn mạnh việc triển khai các luật, nghị quyết đòi hỏi phải có sự tập trung, nỗ lực, quyết tâm rất lớn của các bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành bám sát yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể về triển khai đối với từng luật, nghị quyết được thông qua; khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các Kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội; bố trí nguồn lực, chuẩn bị các điều kiện đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; tuân thủ nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình ban hành văn bản quy định chi tiết, khẩn trương xây dựng, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành 130 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Tám để kịp thời có hiệu lực cùng với luật, nghị quyết. Đặc biệt lưu ý các luật, nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1.12.2024, 1.1.2025, 15.1.2025, 1.2.2025 và từ ngày 1.4.2025 để tránh tạo khoảng trống pháp lý, bảo đảm việc thi hành luật được thông suốt, thống nhất, bao trùm, toàn diện.

Kiên quyết xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong thi hành pháp luật

Thủ tướng cũng chỉ rõ, phải tăng cường công tác quán triệt, phổ biến, giới thiệu các chính sách, nội dung của luật, nghị quyết và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú để các cơ quan, tổ chức, người dân, doanh nghiệp hiểu đúng, đầy đủ các quy định, từ đó tự giác chấp hành… Phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, phát huy tính chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức, khuyến khích dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; tăng cường giám sát, kiểm tra phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong thi hành pháp luật; khắc phục triệt để tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức.

Các bộ, ngành, địa phương phải chủ động rà soát, xử lý kịp thời các vướng mắc, bất cập phát sinh, nhất là các bất cập liên quan đến thủ tục hành chính. Cần gắn kết chặt chẽ việc rà soát, xử lý vướng mắc, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật với việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, loại bỏ những quy định không phù hợp, gây phiền hà, làm tăng chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.

Các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động vào cuộc, sớm ban hành Kế hoạch triển khai các luật, nghị quyết trên địa bàn; tập trung rà soát, nghiên cứu, chuẩn bị điều kiện cần thiết và tổ chức thực hiện các thẩm quyền, nhiệm vụ được giao, nhất là những nhiệm vụ mới được bổ sung trong các luật, nghị quyết, cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù được áp dụng tại địa phương; xử lý theo quy định của pháp luật đối với những vấn đề phát sinh trong quá trình thi hành luật, nghị quyết.

"Tất cả vì lợi ích chung. Không ngại về việc luật mới được ban hành đã phải sửa do luật không đi vào được cuộc sống. Phải bỏ tư duy không quản được thì cấm; thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn nữa, với tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Cương quyết xóa bỏ cơ chế xin - cho, không tạo hệ sinh thái xin - cho, dễ phát sinh tiêu cực. Cương quyết cắt bỏ thủ tục rườm rà, không cần thiết, làm tăng chi phí tuân thủ, cản trở phát triển, tạo tâm lý không tốt cho người dân, doanh nghiệp", Thủ tướng nhấn mạnh.

Với tinh thần "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân" và "coi trọng thời gian, coi trọng trí tuệ, sự quyết liệt, quyết đoán", để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp trong tổ chức triển khai thi hành pháp luật, Thủ tướng mong muốn các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, bộ, ngành ngay từ giai đoạn đầu trong công tác xây dựng pháp luật, bảo đảm tính khả thi của các quy định trong các dự án luật, nghị quyết, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi hành sau khi được thông qua; tăng cường hoạt động giám sát trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật, kịp thời phát hiện những nội dung trái pháp luật, những vi phạm để kiến nghị các biện pháp xử lý phù hợp, bảo đảm pháp luật được thực thi nghiêm minh, hiệu quả.

Thủ tướng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tích cực tham gia xây dựng, đóng góp ý kiến đối với việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; chủ động tham gia phổ biến giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức phù hợp; vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện luật, nghị quyết; tăng cường hoạt động giám sát, phản biện xã hội đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Thủ tướng cũng đề nghị Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục phối hợp chặt chẽ, kịp thời với các cơ quan của Chính phủ trong thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; tổ chức triển khai thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được áp dụng nghiêm minh, đúng quy định; lồng ghép việc phổ biến pháp luật thông qua hoạt động truy tố, xét xử và thi hành án, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân.

Thủ tướng mong muốn tiếp tục nhận được sự góp ý, đề xuất của người dân, doanh nghiệp, các nhà khoa học, luật sư, nhà hoạt động thực tiễn trong xây dựng, thực thi pháp luật; với tinh thần thượng tôn pháp luật, với mục tiêu đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đổi mới cơ chế thi hành pháp luật, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với thực hiện pháp luật theo Nghị quyết số 27 của Trung ương…; tin rằng, công tác triển khai thi hành pháp luật sẽ ngày càng chuyên nghiệp, bài bản, hiệu lực, hiệu quả, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vững mạnh, đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng.

Nguyễn Bình