Bảo đảm chính sách cho người không có việc làm do sắp xếp, tinh gọn bộ máy
Chiều 6-1, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 41, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm.
Báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về đăng ký lao động, Thường trực Ủy ban Xã hội đã chỉnh lý theo hướng quy định rõ ràng, mạch lạc hơn về nguyên tắc đăng ký lao động, trình tự đăng ký, điều chỉnh thông tin và quyền, nghĩa vụ của người lao động trong đăng ký lao động.
Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật cũng như để quy định các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị Chính phủ, cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý việc đăng ký, cập nhật thông tin của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải bảo đảm không phát sinh chi phí hoặc chi phí phát sinh thì không lấy từ Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Việc xây dựng cơ sở dữ liệu về người lao động và hệ thống thông tin thị trường lao động sẽ có phát sinh lớn về chi phí và bộ máy hành chính. Do đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá tác động, dự kiến đầy đủ chi phí, bộ máy phát sinh, cân nhắc để quy định trong dự thảo Luật bảo đảm tính khả thi.
Tiếp tục nghiên cứu bổ sung quy định mang tính nguyên tắc trong dự thảo Luật để bảo đảm khuyến khích người lao động chủ động đăng ký lao động và nâng cao trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc thực hiện khai trình lao động.
Về hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp, dự thảo Luật do Chính phủ trình bổ sung chế độ hỗ trợ người sử dụng lao động khi sử dụng lao động là người khuyết tật thông qua việc hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp thuộc trách nhiệm của người sử dụng lao động. Thường trực Ủy ban Xã hội ủng hộ cần có chính sách này để hỗ trợ người sử dụng lao động nhận lao động là người khuyết tật, thể hiện chính sách ưu việt của Đảng và Nhà nước ta trong việc chăm lo đối tượng yếu thế.
Với việc thực hiện tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tại thời điểm Chính phủ trình dự án Luật thì chưa thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị một cách triệt để.
Do vậy, dự thảo Luật chưa dự liệu được tác động của việc thực hiện chủ trương này, như tên gọi, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức trong dự thảo Luật (do sáp nhập); chính sách cho người không có việc làm do sắp xếp lại tổ chức bộ máy; tác động đến cân đối Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp khi giảm đối tượng tham gia và tăng đối tượng thụ hưởng; có ý kiến đề nghị bổ sung nguyên tắc và giao Chính phủ quy định để bảo đảm cân đối Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp như khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho hay, khi trình Luật này chưa có chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, trong đó có Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Do đó đề nghị, chức năng, nhiệm vụ khi tinh gọn của các tổ chức này cần quy định theo hướng chung, đồng thời giao Chính phủ quy định cân đối Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp sắp xếp lại, tổ chức bộ máy.
Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Lê Hùng Sơn cho biết, thực hiện Nghị định 178/2024/NĐ-CP ngày 31-12-2024 của Chính phủ, viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp khi tinh giản biên chế mà chưa đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí thì sẽ hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp bao gồm trợ cấp thất nghiệp và hỗ trợ học nghề.
“Hiện nay, sẽ có 100 nghìn người hưởng chế độ theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, nhưng những người hưởng theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP bao hàm cả công chức và viên chức. Vì chưa rõ trong tinh giản có bao nhiêu công chức, viên chức nên Bảo hiểm xã hội Việt Nam chưa có cơ sở đánh giá tác động đối với Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp”, ông Lê Hùng Sơn nói.
Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng khẳng định, nếu phát sinh chi cho những người là viên chức hưởng trợ cấp thất nghiệp thì nguồn quỹ để chi vẫn còn, do hiện nay kết dư Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp còn khoảng 63 nghìn tỷ đồng.