Báo chí cần mạnh dạn phát triển các mô hình kinh doanh phù hợp với môi trường số

Phải nhạy bén trong nhận thức, và không ngừng đổi mới

Chiều 30/5, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, thể thao, và du lịch, Hội Nhà báo Việt Nam, Học Viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Báo Nhân dân, Tạp chí cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Nhà xuất bản chính trị quốc gia sự thật tổ chức hội thảo khoa học quốc gia: “100 năm báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc (21/6/1925 -21/6/2025).

Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, báo chí cách mạng Việt Nam đã phát huy tốt sứ mệnh phò chính, trừ tà, đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc phá hoại của kẻ thù, phục vụ tích cực nhiệm vụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng phát biểu tại hội thảo (Ảnh: Việt Thắng)

Nhấn mạnh bối cảnh trong nước và quốc tế đã đặt ra nhiều vấn đề mang tính thời đại đòi hỏi báo chí cách mạng Việt Nam phải nhạy bén trong nhận thức, kịp thời phản ánh và không ngừng đổi mới để thích ứng và phát triển, đáp ứng yêu cầu, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, ông Thắng cho rằng, cần tiếp tục khẳng định và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với báo chí, coi đây là điều kiện tiên quyết để báo chí phát triển đúng hướng, thực hiện tốt sứ mệnh là tiếng nói của Đảng, của nhân dân. Đồng thời, phát huy vai trò tích cực của báo chí góp phần củng cố nâng cao hiệu quả lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước trong công cuộc đổi mới hội nhập phát triển. Theo đó cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số. Bổ sung kịp thời các quy định mới nhằm bảo đảm môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới sáng tạo nhưng vẫn giữ được định hướng chính trị, tăng cường thanh tra kiểm tra ngăn chặn phòng ngừa các sai phạm.

Cần hoàn thiện cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ đối với các cơ quan báo chí

Phát biểu kết luận tại hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh, hội thảo đi đến thống nhất cao khẳng định những đóng góp to lớn của báo chí cách mạng Việt Nam đối với sự nghiệp vẻ vang của Đảng và của dân tộc. Bối cảnh tình hình mới và những yêu cầu đặt ra đối với công tác báo chí. Mỗi người làm báo hôm nay tự hào với truyền thống 100 năm của báo chí cách mạng Việt Nam.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu kết luận hội thảo (Ảnh: Việt Thắng)

Theo ông Nghĩa, nhận thức rõ những chỉ đạo sâu sắc của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Kỷ nguyên mới cũng đặt ra yêu cầu nhiệm vụ mới, cao hơn đối với báo chí cách mạng, đòi hỏi báo chí cũng phải phát triển tương xứng, vươn mình cùng dân tộc, xứng tầm với nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại” vừa thể hiện sự kỳ vọng, vừa là mệnh lệnh chính trị, là lời hiệu triệu mỗi người làm báo. Mỗi cơ quan báo chí cần phải đổi mới toàn diện tư duy, phương thức hoạt động và tổ chức bộ máy.

Ông Nghĩa yêu cầu, nối tiếp truyền thống Báo chí cách mạng 100 năm qua, chúng ta cần tiếp tục xây dựng, củng cố và nâng tầm một thế hệ nhà báo tương lai “bút sắc – lòng trong – tâm sáng”, thấm nhuần tinh thần phụng sự đất nước, phụng sự nhân dân. Nỗ lực nâng cao chất lượng đào tạo báo chí để đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới góp phần đào tạo người làm báo phải giỏi về nghiệp vụ báo chí, sâu sắc về lý luận chính trị, am hiểu thực tiễn đời sống xã hội và tinh thông về ứng dụng công nghệ.

Bên cạnh đó, xây dựng thể chế, chính sách có tính định hướng và kiến tạo môi trường cho sự phát triển lành mạnh của báo chí. Khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, trọng tâm là sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Quá trình sửa đổi cần quán triệt tinh thần “không phải để cấm mà là để kiến tạo cho sự phát triển”. Đồng thời cập nhật, thể chế hóa các quan điểm, chủ trương mới của Đảng, đặc biệt là tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

“Luật Báo chí sửa đổi cần tạo khung pháp lý thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới, phát triển kinh tế báo chí lành mạnh, đồng thời quy định rõ hơn trách nhiệm, quyền hạn của các chủ thể trong hoạt động báo chí và truyền thông số. Bên cạnh đó, cần xây dựng và hoàn thiện cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ đối với các cơ quan báo chí trong việc thực hiện nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền thiết yếu, phục vụ nhiệm vụ chính trị”, ông Nghĩa nói.

Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, khai thác, ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI); thực hiện chuyển đổi số báo chí gắn với cải cách bộ máy hành chính, xây dựng các cơ quan báo chí chuyên nghiệp, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hội nhập quốc tế; tăng cường sự hiện diện của báo chí cách mạng các nền tảng mạng xã hội, làm chủ mặt trận thông tin, tuyên truyền trước sự phát triển của các nền tảng số xuyên biên giới; giữ vững thương hiệu, vị thế của báo chí Việt Nam trong dòng chảy của báo chí truyền thông quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

Ông Nghĩa cũng nhấn mạnh, việc nâng cao hiệu quả kinh tế báo chí. Cần mạnh dạn nghiên cứu, phát triển các mô hình kinh doanh mới phù hợp với môi trường số như: thu phí đọc báo trực tuyến với các gói nội dung chất lượng cao, độc quyền; phát triển thương mại điện tử trên nền tảng báo chí; tổ chức sự kiện; cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng dựa trên dữ liệu và nội dung, báo cáo phân tích, tư vấn truyền thông; sản xuất và kinh doanh nội dung số trên các nền tảng khác. Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý thuận lợi và có thể hỗ trợ ban đầu cho việc thử nghiệm các mô hình này.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục duy trì và hoàn thiện cơ chế đặt hàng, hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với các nội dung, ấn phẩm phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, các vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số đảm bảo báo chí thực hiện tốt trách nhiệm xã hội.

Việt Thắng