Bài phát biểu tốt nghiệp của nữ sinh Trung Quốc tại Harvard gây chú ý

Yurong “Luanna” Jiang phát biểu tại lễ tốt nghiệp Harvard. Ảnh: Washington Post.

Phát biểu của Jiang diễn ra một ngày sau khi thẩm phán liên bang chặn lệnh của Bộ An ninh Nội địa Mỹ nhằm ngăn Harvard tuyển sinh viên quốc tế. Đây cũng là thời điểm căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng, với việc chính quyền Trump cáo buộc Harvard và các trường Ivy League khác có quan hệ với chính quyền Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Mỹ mới đây thông báo sẽ tăng cường rà soát và hủy visa của các sinh viên Trung Quốc - đặc biệt những người bị cho là có liên hệ với chính quyền Trung Quốc hoặc theo học các lĩnh vực quan trọng như khoa học và kỹ thuật tiên tiến.

Chính phủ Mỹ lo ngại những sinh viên này có thể liên quan đến hoạt động gián điệp, nhằm tăng cường năng lực quân sự của Bắc Kinh, gây ra mối đe dọa an ninh Mỹ.

Trong bài phát biểu, Jiang bảo vệ vai trò của sinh viên quốc tế, nhấn mạnh rằng một thế giới kết nối - được xây dựng trên sự đa dạng và hợp tác - đang dần bị thay thế bằng sự chia rẽ, sợ hãi và xung đột.

Harvard hiện có hơn 10.000 sinh viên quốc tế, chiếm khoảng 30% tổng số sinh viên của trường, trong đó có khoảng 2.000 sinh viên đến từ Trung Quốc.

"Nhân loại cùng thịnh cùng suy", Jiang nhấn mạnh. "Nhưng ngày nay, chúng ta bắt đầu tin rằng những người suy nghĩ khác biệt, bỏ phiếu khác biệt, hoặc cầu nguyện khác biệt - dù họ ở bên kia đại dương hay ngồi ngay cạnh chúng ta - không chỉ sai, mà còn là kẻ xấu. Nhưng không nhất thiết phải như vậy".

Cô tiếp tục: "Nếu chúng ta vẫn tin vào một tương lai chung, đừng quên, những người chúng ta gán mác kẻ thù, họ cũng là con người. Khi nhìn thấy nhân tính của họ, chúng ta tìm thấy chính mình. Cuối cùng, chúng ta không vươn lên bằng cách chứng minh người khác sai. Chúng ta vươn lên bằng cách không từ bỏ nhau".

Dù không nhắc trực tiếp đến chính sách nhập cư của Trump, Jiang sau đó nói với AP rằng việc siết visa khiến cô và bạn bè cảm thấy bất an và không chắc chắn về tương lai ở Mỹ.

Cô cho biết mình đang cân nhắc theo đuổi sự nghiệp phát triển quốc tế ở nước ngoài, trong khi hai người bạn học Trung Quốc của cô đang xem xét đi thực tập ở châu Phi vì lo sợ nếu rời Mỹ, họ sẽ không thể quay lại.

Jiang kêu gọi duy trì các chương trình trao đổi học thuật Mỹ - Trung, cho rằng hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cần hợp tác để giải quyết các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu.

Bài phát biểu của Jiang đã tạo ra một cuộc thảo luận sôi nổi trên cả mạng xã hội Trung Quốc và Mỹ.

Tại Mỹ, một số nhà bình luận chính trị đã cáo buộc cô có liên hệ với chính quyền Trung Quốc. Một tài khoản X nổi tiếng có tên "amuse" - do doanh nhân tự nhận là đảng viên Cộng hòa Alexander Muse điều hành - đã cáo buộc Jiang là "đại diện của một tổ chức phi chính phủ do chính quyền Trung Quốc tài trợ và giám sát".

Vị này đồng thời mô tả bài phát biểu của cô là "nhại lại lời hùng biện ngoại giao của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về 'tương lai chung của nhân loại'".

Theo trang The Paper của Trung Quốc, Jiang từng là tình nguyện viên cho một tổ chức môi trường do chính phủ nước này thành lập, và đã nhận được thư giới thiệu từ tổng thư ký tổ chức này khi nộp đơn vào Harvard.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, bài phát biểu của Jiang đã nhận được sự chia sẻ rộng rãi. Nhiều người ủng hộ tầm nhìn của cô về "một nhân loại chung".

Nhưng một số người dùng cũng đặt câu hỏi liệu cô có phải là đại diện phù hợp cho cộng đồng sinh viên Trung Quốc hay không.

Theo Harvard Magazine, Jiang lớn lên ở Trung Quốc nhưng sau đó học trung học ở Anh. Cô hoàn thành bằng cử nhân tại Đại học Duke (Mỹ) trước khi ghi danh vào trường Harvard Kennedy để lấy bằng thạc sĩ.

Ngọc Bích