Bài 6: Niềm vui hạnh phúc dâng trào trong ngày giải phóng

Năm nay, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn đã bước qua tuổi 87 và vẫn còn khá minh mẫn. Trò chuyện với phóng viên Báo CAND, ông xúc động và rất tự hào khi nhắc về những kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

“Năm nay tôi đã 65 năm tuổi đảng, tôi rất tự hào khi đã hoàn thành nhiệm vụ của đảng viên, người lính Cụ Hồ”, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn nói. Qua lời kể của ông, 50 năm trước, ngày 26/4/1975, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định mở Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, kết thúc cuộc chiến tranh ngay trong mùa khô 1975.

Thiếu tướng Lê Thanh Sơn chia sẻ cùng phóng viên Báo CAND những kỷ niệm vào 50 năm trước, thời điểm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Với tinh thần “thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa”, Thường vụ Tỉnh ủy Cần Thơ hạ quyết tâm cùng với cả nước, tỉnh nhà phải tiến lên xã giải phóng xã, huyện giải phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chủ lực Quân khu 9 giải phóng Cần Thơ trong thời gian sớm nhất.

Thời điểm đó, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn là Tỉnh đội trưởng Cần Thơ, chỉ huy cánh quân chủ lực, chiếm các mục tiêu quan trọng, trong đó có Dinh tỉnh trưởng, Đài phát thanh, Nha cảnh sát, nhà tên Tư lệnh vùng 4 Nguyễn Khoa Nam,… Cần Thơ được xem là thứ hai, sau Sài Gòn. Mỹ ngụy đã điều phần lớn lực lượng về trấn thủ Cần Thơ. Thời điểm tháng 4/1975, tại Cần Thơ, quân số địch có hàng chục nghìn tên, hàng trăm đồn bót, Sư đoàn 21, Sư đoàn 7,... Sáng 30/4/1975, lực lượng vũ trang Cần Thơ ở các hướng đã triển khai sẵn sàng chiến đấu, phối hợp Chiến dịch Hồ Chí Minh đã mở ra và đánh vào Sài Gòn.

11h30, Tiểu đoàn Tây Đô I tiến sát vào mé sông Cần Thơ, triển khai đội hình chiến đấu ở Bà Hiệp – Ba Láng thì được tin: “Dương Văn Minh, tổng thống ngụy quyền Sài Gòn đã tuyên bố đầu hàng, giao chính quyền cho cách mạng và kêu gọi binh sĩ bỏ súng”.

Bằng nhạy cảm chính trị của người chỉ huy, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn nhận định phải hành động sao cho nhanh và tránh được đổ máu cho cán bộ, chiến sĩ. Lúc này, lực lượng Sư đoàn 21 ngụy có xe M113 và thiết giáp án ngữ trên đường ta tiến quân vào Cần Thơ. Sau khi tổ thông tin kỹ thuật dùng máy PRC25 liên lạc thẳng với tên chỉ huy Sư đoàn 21 ngụy, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn trực tiếp nói chuyện: “Dương Văn Minh đã tuyên bố đầu hàng, giao chính quyền cho Mặt trận giải phóng miền Nam. Các ông phải ra lệnh cho binh sĩ không được nổ súng và lui ra hai đầu cầu cắm cờ trắng báo hiệu”.

Tên chỉ huy Sư đoàn 21 ngụy đồng ý, nhưng khoảng 1 giờ đồng hồ sau mới thực hiện theo yêu cầu của ta. Thiếu tướng Lê Thanh Sơn nhanh chóng cho đơn vị triển khai vượt qua sông sang lộ Vòng Cung và tiến thẳng vào Cần Thơ. Ta vừa tiến quân, vừa cho bộ đội cảnh giác sẵn sàng đánh trả nếu địch phản kích. Đến 13h30, cánh quân của ta vào đến Rau Răm – Cái Răng, trên đường thấy địch bỏ súng ống, đồ quân sự bừa bãi.

Bọn lính ngụy đã bỏ trốn về nhà, tinh thần chúng đã hoang mang rệu rã, nhưng cũng còn một số tên địch đang lố nhố, rải rác một số nơi, chưa kịp bỏ chạy, tiếng súng vẫn còn nổ ở phía trước. Đến 16h, cánh quân do Thiếu tướng Lê Thanh Sơn chỉ huy vào đến Đầu Sấu, đã gặp một số xe M113 và thiết giáp địch ngăn chặn. Ta cho tổ địch vận dùng loa gọi chúng đầu hàng. Bọn địch chấp hành mệnh lệnh giao 7 xe M113 cho ta. Trung đội quân địa phương huyện Châu Thành được giao nhiệm vụ chốt giữ cầu Cái Răng, Đại đội trinh sát Tỉnh đội Cần Thơ lên xe bọc thép và hành tiến theo đường Mạc Tử Sanh (nay là đường 30/4) tiến thẳng vào nội ô thành phố, chiếm Đài phát thanh trung tâm 4 nhập ngũ.

Thiếu tướng Lê Thanh Sơn lệnh cho Đại đội trinh sát vào chiếm Dinh tỉnh trưởng, Đại đội 20 chiếm khu vực nha cảnh sát, Đại đội 23 chiếm Sở chỉ huy Quân đoàn 4, vùng 4 chiến thuật ngụy. Đến 16h30, tốp quân đầu tiên đã chiếm Dinh tỉnh trưởng Phong Dinh, treo cờ quyết thắng lên nóc nhà và ăng ten Thông tin Vi Ba vùng 4.

Đến 17h, toàn bộ các mục tiêu đã được ta làm chủ. Đồng chí Nguyễn Văn Lưu (Năm Bình), Bí thư Thành ủy đã có mặt kịp thời tại Đài phát thanh và cho nhân viên đài phát nội dung bản công bố ngắn ngọn: “Giờ phút này lực lượng vũ trang cách mạng đã hoàn toàn làm chủ thành phố Cần Thơ, các sĩ quan, binh lính cộng hòa hãy nhanh chóng hạ vũ khí đầu hàng quân giải phóng”.

Từ 17h30, lực lượng vũ trang của ta tiếp tục phát triển vào chiếm các mục tiêu quan trọng khác, như: căn cứ hải quân, nhà tên tư lệnh vùng 4 Nguyễn Khoa Nam và tỉnh đoàn bảo an,… Lúc này, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn đã liên lạc được với đồng chí Phạm Ngọc Hưng, Tư lệnh Quân khu 9 báo cáo về nhiệm vụ đánh chiếm các mục tiêu của lực lượng vũ trang tỉnh Cần Thơ, đồng thời cho liên lạc với đồng chí Võ Minh Khai (Hai Thiết), Trung đoàn trưởng đang chỉ huy pháo binh của Quân khu ở Bình Minh – Vĩnh Long chuyển hướng bắn về sân bay Trà Nóc để chi viện cho hướng tiến công của Sư đoàn 4 và các đơn vị chủ lực của Quân khu đánh chiếm khu vực Bình Thủy – Trà Nóc.

Trời vừa tối, cánh quân của ta cũng bắt được liên lạc với đồng chí Trần Minh Sơn (Bảy Mạnh), Phó Bí thư Tỉnh ủy, trong Ban chỉ huy thống nhất cùng toàn bộ cơ quan của tỉnh đang ở Vàm Xáng, đón vào thành phố vừa giải phóng.

“Cả một ngày trời chỉ huy đơn vị chiến đấu và chiếm lĩnh từng mục tiêu, cho đến khi hoàn thành nhiệm vụ, tôi không cảm thấy mệt mỏi mà sức mạnh như được nhân lên gấp bội. Mừng vui không tả xiết, nước mắt ngày thắng lợi cứ chảy ra mỗi khi đồng đội gặp nhau. Một sự kiện lịch sử lớn lao của cả dân tộc và là một kỷ niệm sâu sắc nhất trong đời của những người chiến sĩ cách mạng như tôi”, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn kể lại.

Đêm 30/4/1975, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn cùng đồng chí, đồng đội của mình gần như không ngủ, với bao nỗi niềm hạnh phúc sung sướng dâng trào, nhưng cũng bùi ngùi nhớ thương biết bao đồng chí, đồng bào đã ngã xuống, không còn được chứng kiến ngày toàn thắng.

Văn Vĩnh