Bác bỏ tin đồn cấm xe đời cũ từ 2017: Cần hiểu đúng quy chuẩn khí thải mới

Từ năm 2026, những xe sản xuất từ năm 2017 trở về trước sẽ bị cấm lưu thông ở thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là thông tin không chính xác.

Thông tin thiếu chính xác

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (đơn vị chủ trì soạn thảo) đang lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương về dự thảo Quyết định quy định về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô-tô lưu hành tại Việt Nam. Theo dự thảo, với ô-tô, quy chuẩn khí thải với xe lưu hành sẽ gồm 5 mức (các mức từ 1-5) quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ô-tô lưu hành ở Việt Nam.

Một trong những điều được quan tâm nhất tại dự thảo là lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ô-tô đang lưu hành. Cụ thể, ô-tô có năm sản xuất trước năm 1999 áp dụng mức 1. Còn với ô-tô có năm sản xuất từ 1999 áp dụng mức 2.

Ô-tô lắp động cơ cháy cưỡng bức (động cơ xăng) và ô-tô lắp động cơ cháy do nén (động cơ diesel) có năm sản xuất từ 2017 áp dụng mức 3 từ ngày 1/1/2026. Với xe có năm sản xuất từ 2022 áp dụng mức 4 từ ngày 1/1/2026 và mức 5 từ ngày 1/1/2028.

Đáng chú ý, ô-tô có đăng ký biển số tại thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh thời gian áp dụng mức cao hơn sẽ sớm hơn. Theo đó, ô-tô động cơ xăng, dầu đăng ký biển số của thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh sản xuất từ 2017 áp dụng mức 4 từ ngày 1/1/2026. Cùng thời điểm này, ô-tô đăng ký biển số các địa phương khác chỉ áp dụng mức 3.

Đối với ô-tô có đăng ký biển số của thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô-tô lắp động cơ cháy do nén có năm sản xuất từ 2022 áp dụng mức 5 từ ngày 1/1/2027. Sớm hơn 1 năm so với các địa phương khác.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân điện tử, Luật sư Nguyễn An Bình (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) chia sẻ, nội dung dự thảo quyết định quy định về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô-tô lưu hành tại Việt Nam cho thấy, trong dự thảo chỉ có quy định từ năm 2026 các xe có đăng ký và lưu hành ở thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải sớm và cao hơn các địa phương khác. Tức là, những xe đăng ký ở hai thành phố này khi đăng kiểm có thể sẽ phải đáp ứng mức khí thải cao và sớm hơn so với các địa phương khác nhằm sớm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường đang ở mức trầm trọng.

“Như vậy, thông tin cho rằng, từ năm 2026, những xe sản xuất từ năm 2017 trở về trước sẽ bị cấm lưu thông ở thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là thông tin thiếu chính xác, gây hoang mang trong dư luận xã hội. Cơ quan chức năng cần có biện pháp xác minh, xử lý nghiêm khắc những cá nhân cố tình tuyên truyền thông tin này”, Luật sư Nguyễn An Bình nhấn mạnh.

Hiểu đúng về quy chuẩn khí thải ô-tô

Tiến sĩ Đỗ Ngọc Văn, Viện trưởng Viện nghiên cứu các vấn đề xã hội thuộc Liên hiệp các hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam cho rằng, hiện nay, đang có không ít người dân hiểu sai về quy định do Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất trong dự thảo Quyết định quy định về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô-tô lưu hành tại Việt Nam. Tuy nhiên, đa số các quy định tại dự thảo Quyết định quy định về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô-tô lưu hành tại Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất là không mới, chỉ quy định chi tiết hơn và mở rộng các tiêu chuẩn và phạm vi điều chỉnh so với quy định đang được áp dụng về khí thải tại Quyết định số 16/2019/QĐ-TTg ngày 28/3/2019 của Thủ tướng.

Mặt khác, theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 1/9/2011, tất cả các loại xe ô-tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2022. Quyết định này không chỉ nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn khẳng định nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường. Do đó, yếu tố then chốt mà người tiêu dùng ô-tô cần quan tâm là đối chiếu năm sản xuất của xe với các tiêu chuẩn khí thải, bảo đảm mỗi chiếc xe luôn duy trì được tiêu chuẩn khí thải để có thể được đăng kiểm khi đến hạn.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia ô-tô cũng cho rằng, hầu hết các loại xe ô-tô, nhất là xe cá nhân hiện đều đã đáp ứng được hoặc thậm chí có tiêu chuẩn khí thải Euro ở mức cao hơn quy định. Nhiều loại xe sản xuất tại châu Âu hiện đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 6. Vì thế, điều người dùng ô-tô phải quan tâm là định kỳ tiến hành kiểm tra, chăm sóc, bảo dưỡng theo khuyến cáo của nhà sản xuất để chiếc xe luôn duy trì được chất lượng, qua đó đảm bảo các tiêu chuẩn khí thải do cơ quan chức năng ban hành.

THÙY LINH-HÀ CƯỜNG