Ba rủi ro lớn đe dọa đà phục hồi kinh tế Mỹ

Người dân mua sắm tại siêu thị ở Foster City, California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN ;

Dữ liệu kinh tế tháng 5/2025 cho thấy thị trường lao động Mỹ vẫn duy trì đà tăng trưởng, với 139.000 việc làm mới được tạo ra và tỷ lệ thất nghiệp giữ ổn định trong khoảng từ 4% đến 4,2% trong suốt một năm qua. Tuy nhiên, bên cạnh những con số tích cực, đã xuất hiện một số dấu hiệu bất ổn.
Nhiều doanh nghiệp bày tỏ lo ngại rằng các chính sách thương mại thay đổi liên tục dưới thời Tổng thống Donald Trump đang cản trở khả năng lập kế hoạch dài hạn, khiến hoạt động tuyển dụng và đầu tư bị đình trệ. Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh tăng trưởng việc làm có dấu hiệu chững lại, thị trường nhà đất bắt đầu nguội lạnh và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày càng trở nên thận trọng hơn trước các quyết định giảm lãi suất.

Ông John Starr, chủ sở hữu công ty UltraSource - doanh nghiệp chuyên nhập khẩu và sản xuất thiết bị chế biến thịt tại Kansas City, bang Missouri - cho biết công ty đã tạm ngưng tuyển dụng cũng như "đóng băng" các khoản đầu tư vốn cho đến khi có định hướng rõ ràng hơn về chính sách thuế quan. “Chúng tôi sẽ rất thận trọng với mọi khoản chi tiêu trong bối cảnh chưa rõ ràng về thuế”, ông nói.
UltraSource hiện đang chờ các nhà cung cấp châu Âu hoàn tất đơn hàng trị giá 20 triệu USD mà công ty đã đặt trước thời điểm mức thuế nhập khẩu 10% có hiệu lực vào ngày 9/4. Nếu thuế vẫn giữ nguyên, công ty sẽ phải trả thêm 2 triệu USD, tương đương toàn bộ lợi nhuận kiếm được trong một năm.
Ông Christopher Thornberg, nhà sáng lập công ty phân tích Beacon Economics, đánh giá việc dự đoán đường hướng tiếp theo của ông Trump trong chính sách thuế là điều gần như bất khả thi, tạo ra mức độ rủi ro lớn đối với cộng đồng doanh nghiệp và nền kinh tế nói chung.
Tuy vậy, nhiều nhà kinh tế vẫn tin rằng nền kinh tế Mỹ khó rơi vào suy thoái, nếu người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu đều đặn. Ông Ric Campo, Tổng giám đốc Camden Property Trust - tập đoàn phát triển và quản lý 58.000 căn hộ trên khắp nước Mỹ - nhận định: “Chừng nào người tiêu dùng còn ổn định, cục diện sẽ không thay đổi quá nhiều”.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, có ba rủi ro lớn đe dọa triển vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ trong phần còn lại của năm 2025.
Thứ nhất là trạng thái cân bằng tạm thời trên thị trường lao động. Nhiều doanh nghiệp không tuyển thêm người, nhưng cũng chưa muốn sa thải nhân sự, do khó khăn từng gặp trong việc tìm lao động cách đây ba đến bốn năm. Nhưng, nếu nhu cầu sụt giảm mạnh, làn sóng sa thải có thể diễn ra nhanh chóng. “Chỉ cần một doanh nghiệp lớn khởi xướng, các đối thủ sẽ có xu hướng làm theo”, ông Gregory Daco, nhà kinh tế trưởng tại hãng tư vấn Earst&Young (EY), cảnh báo.
Rủi ro thứ hai là việc người tiêu dùng giảm chi tiêu khi giá cả leo thang. Tỷ lệ nợ xấu của người tiêu dùng Mỹ đã gia tăng trong hơn một năm nay, làm dấy lên lo ngại rằng các hộ gia đình thu nhập thấp có thể cắt giảm chi tiêu, kéo theo suy giảm tăng trưởng kinh tế.
Thị trường nhà ở của Mỹ cũng đang gặp khó. Mùa cao điểm bán hàng mùa Xuân năm 2025 không đáp ứng kỳ vọng, với lượng người bán hiện vượt số người mua khoảng 500.000 người - mức chênh lệch lớn nhất kể từ năm 2013, theo số liệu của công ty môi giới Redfin. Ông Chen Zhao, chuyên gia kinh tế tại Redfin, dự báo giá nhà thậm chí có thể giảm 1% trong năm nay.
Thứ ba là nguy cơ từ các cú sốc trên thị trường tài chính hoặc thay đổi tâm lý đầu tư. Năm ngoái, Fed đã cắt giảm lãi suất cơ bản tổng cộng 1 điểm phần trăm, giúp giảm gánh nặng vay mượn đối với người tiêu dùng. Tuy nhiên, cơ quan này đang tạm dừng nới lỏng lãi suất trong năm nay, do lo ngại rằng các đợt tăng thuế quan có thể làm phát sinh áp lực lạm phát mới.
Trong khi đó, lãi suất dài hạn - vốn không do Fed quyết định - vẫn duy trì ở mức cao do lo ngại về cách Mỹ sẽ tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sách ngày càng lớn. Bất kỳ cú nhảy vọt nào của chi phí vay có thể ảnh hưởng tới lợi nhuận doanh nghiệp, thị trường chứng khoán và tâm lý tiêu dùng.
Trong khi đó, Nhà Trắng khẳng định cách tiếp cận hiện tại sẽ giúp xây dựng một hệ thống thương mại có lợi hơn. Ông Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng thống, cho rằng: “Để khiến các quốc gia khác chấp nhận gánh thuế, chúng ta cần một lời đe dọa có trọng lượng rằng Mỹ có thể chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi biên giới của họ. Việc này cần có thời gian”.
Mặc dù vậy, ông Miran thừa nhận chưa thể đưa ra dự báo lạm phát vì các chi tiết chính sách vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Tuy nhiên, ông hy vọng gói giảm thuế doanh nghiệp đang được Quốc hội Mỹ xem xét sẽ mang lại tác động tích cực.

Diệu Linh/Bnews/vnanet.vn