ASEAN kêu gọi duy trì nguyên tắc công bằng và bình đẳng trong đàm phán thương mại

Hầu hết các quốc gia Đông Nam Á đều phải đối mặt với mức áp thuế quan mới của Mỹ. Indonesia phải đối mặt với mức thuế quan 32 %, trong khi Myanmar, Lào, Việt Nam và Campuchia phải chịu mức tăng từ 44 đến 49 %. Malaysia và Brunei phải đối mặt với mức thuế quan 24 %, và Philippines phải đối mặt với mức thuế quan 17%. Chỉ có Singapore tiếp tục được hưởng mức thuế quan cơ bản của Mỹ là 10%.

Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN vào ngày 10/04 tới thảo luận giải pháp khả thi cho các quốc gia thành viên. Ảnh minh họa Ban thư ký ASEAN

Văn phòng báo chí Tổng thống cho biết, Tổng thống Indonesia Prabowo đã trao đổi quan điểm qua các cuộc điện đàm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Quốc vương Brunei Darussalam Hassanal Bolkiah, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Thủ tướng Singapore Lawrence Wong.

Trong một tuyên bố riêng trước đó, Thủ tướng Anwar cho biết các cuộc đàm phán nhằm tìm ra phản ứng đồng thuận đối với thuế quan của Mỹ. Với tư cách Chủ tịch ASEAN, Malaysia vẫn cam kết thúc đẩy sự đồng thuận giữa các quốc gia thành viên, duy trì các nguyên tắc công bằng và bình đẳng trong mọi cuộc đàm phán thương mại, bao gồm cả trong khuôn khổ đối thoại ASEAN-Mỹ. Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN vào tuần tới sẽ tiếp tục thảo luận về vấn đề này và tìm kiếm giải pháp khả thi tốt nhất cho tất cả các quốc gia thành viên.

Việc tăng thuế quan diễn ra vào thời điểm quan hệ thương mại ASEAN-Mỹ đã tăng trưởng đáng kể. Mỹ là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, với tổng kim ngạch thương mại hàng hóa hai chiều đạt 520,3 tỷ USD vào năm 2023. Tổng kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang ASEAN là 125,3 tỷ USD, trong khi kim ngạch nhập khẩu từ khu vực này là 395 tỷ USD.

Theo giới phân tích, ASEAN phải phản ứng theo cách phối hợp, chủ động và dựa trên sự hiểu biết rõ ràng về những tác động rộng hơn đối với hệ thống thương mại toàn cầu. Theo đó, ASEAN phải tăng cường hội nhập nội khối và đa dạng hóa danh mục đầu tư thương mại của mình.

Bằng cách tăng cường các cơ chế của Cộng đồng Kinh tế ASEAN và tích cực theo đuổi các hiệp định thương mại như Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), ASEAN có thể giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Tăng cường hợp tác khu vực sẽ cho phép các nước ASEAN sắp xếp lại chuỗi cung ứng của mình, chia sẻ những tiến bộ công nghệ và phát triển một khuôn khổ kinh tế mạnh mẽ, ít bị ảnh hưởng bởi các cú sốc bên ngoài.

Theo Dữ liệu 2025, các chiến lược đa dạng hóa sẽ bắt đầu mang lại những lợi ích mặc dù vẫn còn khiêm tốn ở các quốc gia như Malaysia và Singapore, nơi các khoản đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao và dịch vụ tài chính đang giúp giảm tác động tiêu cực của thuế quan. Hơn nữa, việc thiết lập các hệ thống thanh toán khu vực mới và mạng lưới tài chính kỹ thuật số có khả năng giảm sự phụ thuộc hơn nữa của các nền kinh tế ASEAN khỏi hoạt động thương mại lấy Mỹ làm trung tâm, do đó tăng cường khả năng phục hồi kinh tế trong trung và dài hạn.

Trong khi thuế quan do chính quyền Mỹ áp đặt đã tạo ra những thách thức đáng kể trong ngắn hạn trong ASEAN, phản ứng chiến lược kết hợp ngoại giao với tái cấu trúc kinh tế chủ động sẽ giúp đảm bảo sự ổn định lâu dài và duy trì mối quan hệ thương mại cân bằng, bền vững với Mỹ.

Phạm Hà/VOV-Jakarta