'ASEAN cần lấy tự cường làm nền tảng để vươn tầm'
ASEAN cần tự cường, đẩy mạnh kết nối và đổi mới sáng tạo để đối phó thách thức, vươn tầm phát triển trong bối cảnh toàn cầu biến động.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN. Ảnh: Nhật Bắc
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45 với chủ đề "ASEAN: Thúc đẩy kết nối và tự cường" hôm nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh rằng tinh thần đoàn kết và tương trợ lẫn nhau, "một người vì mọi người, mọi người vì một người", vẫn là giá trị cốt lõi và nguồn sức mạnh của ASEAN.
Thủ tướng đánh giá bối cảnh quốc tế ngày càng biến động. "Tổng thể thì hòa bình, nhưng cục bộ có chiến tranh; về tổng thể thì hòa hoãn, nhưng cục bộ có căng thẳng; về tổng thể thì ổn định, nhưng cục bộ có xung đột".
Trong cục diện nhiều thử thách đó, ASEAN tiếp tục là điểm sáng kinh tế toàn cầu, cầu nối của đối thoại, hợp tác, và tâm điểm của các tiến trình hội nhập, liên kết ở khu vực.
Các khuôn khổ về kinh tế số, kinh tế biển xanh, kinh tế tuần hoàn… đang từng bước định hình nội hàm hợp tác mới ở khu vực.
Thủ tướng bày tỏ sự đồng thuận với chủ đề ASEAN 2024 "Thúc đẩy kết nối và tự cường", đồng thời nhấn mạnh rằng ASEAN cần lấy tự cường làm nền tảng phát triển.
Ông cho rằng sự tự cường và tự chủ chiến lược là yếu tố then chốt giúp ASEAN đối phó với những biến động và thách thức từ bên ngoài.
Để duy trì sự vững mạnh, ASEAN phải củng cố đoàn kết, thống nhất trong đa dạng, kiên định với các nguyên tắc và chuẩn mực ứng xử chung trong vấn đề quốc tế và khu vực.
ASEAN cần nâng cao năng lực tự cường, phát huy nguồn lực nội sinh để giữ vững ổn định chiến lược bên trong và phản ứng chiến lược kịp thời trước các rủi ro bên ngoài.
Trong bối cảnh đó, việc Timor Leste sớm gia nhập ASEAN sẽ giúp khối tăng cường sức mạnh và sự tự cường.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc thúc đẩy kết nối, không chỉ trong nội bộ ASEAN mà còn với bên ngoài. Trọng tâm là kết nối hạ tầng, thể chế và con người.
Ông cho rằng, để phát triển mạnh mẽ hơn, ASEAN cần đầu tư vào các dự án hạ tầng chiến lược, cả hạ tầng cứng và mềm, nhằm thúc đẩy sự hợp tác với các đối tác bên ngoài.
Ngoài ra, việc hài hòa hóa thể chế cũng cần được đẩy mạnh để tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại, dịch vụ và đầu tư giữa các nước thành viên.
Kết nối giữa con người, đặc biệt là việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân, doanh nhân và người lao động, cũng là yếu tố không thể thiếu trong chiến lược phát triển bền vững của ASEAN.
Đổi mới sáng tạo cũng được Thủ tướng Phạm Minh Chính xác định là sức bật và động lực chính cho ASEAN bắt kịp, tiến cùng và vượt lên với khu vực và thế giới.
Ông nhấn mạnh rằng ASEAN cần phát triển mạnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo, đồng thời xây dựng các tiêu chí quản trị phù hợp với các công nghệ này.
Nhân tố con người đóng vai trò trung tâm trong quá trình đổi mới này, và ASEAN cần chú trọng vào việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Thủ tướng cũng khẳng định rằng việc nâng cao trình độ giáo dục và phát triển kỹ năng là cách tốt nhất để ASEAN vươn lên trong tương lai.
Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN đang chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới với tư duy mới, tầm nhìn mới, động lực mới và tâm thế mới.
Việt Nam, với mong muốn đóng góp tích cực hơn nữa cho hợp tác khu vực, sẽ tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN vào năm 2025 và kỳ vọng nhận được sự ủng hộ của các quốc gia thành viên để sự kiện này thành công tốt đẹp.
Nhân dịp này, Thủ tướng cũng khẳng định Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với Malaysia trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2025, để cùng đạt được những thành tựu quan trọng, đánh dấu kỷ niệm 10 năm hình thành Cộng đồng ASEAN.
Theo báo cáo tại hội nghị, ASEAN duy trì đà tăng trưởng kinh tế tích cực, tiếp tục là điểm đến đầu tư hấp dẫn với tổng vốn đầu tư nước ngoài trực tiếp năm 2023 là 230 tỷ USD, đứng thứ hai sau Hoa Kỳ.
Các khuôn khổ như hiệp định khung kinh tế số ASEAN, khung kinh tế biển xanh, khung kinh tế tuần hoàn… là cơ sở để ASEAN nhanh chóng bắt kịp các xu hướng phát triển mới, tạo động lực cho tăng trưởng chất lượng và bền vững trong tương lai.