Apple thống trị thị trường smartphone toàn cầu quý 4/2024 dù gặp thách thức ở Trung Quốc

Theo báo cáo hôm 14.1 từ công ty tư vấn thị trường Canalys, gã khổng lồ công nghệ có trụ sở tại thành phố Cupertino (bang California, Mỹ) đã chiếm 23% thị trường toàn cầu vào quý 4/2024, nhờ vào việc bán ra dòng iPhone 16 vào giữa tháng 9, thúc đẩy doanh số trong mùa mua sắm lễ hội.

Sự phổ biến của dòng iPhone 16 đã giúp bù đắp cho sự sụt giảm doanh số ở Trung Quốc, nơi Apple đang gặp khó khăn trong việc ra mắt dịch vụ trí tuệ nhân tạo (AI) của mình do các rào cản về quy định khi cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ Huawei và các đối thủ địa phương khác.

Doanh số iPhone của Apple tại Trung Quốc giảm trong ba quý đầu năm 2024, lần lượt giảm 25% và 6% so với cùng kỳ năm ngoái ở quý 1 và quý 3, đứng thứ 5 trong top 5 nhà cung cấp smartphone hai quý đó, theo Canalys. Ở quý 2/2024, Apple thậm chí rơi xuống vị trí thứ 6.

Samsung Electronics xếp thứ hai vào quý 4/2024 với 16% thị phần smartphone toàn cầu, còn Xiaomi, Transsion Holdings và Vivo của Trung Quốc đứng ba vị trí tiếp theo.

Thị trường smartphone toàn cầu nói chung đã tăng trưởng 7% vào năm 2024, phục hồi mạnh mẽ so với 2023 nhưng có những dấu hiệu tăng trưởng chậm lại vào quý 4.

Theo Canalys, tổng doanh số smartphone đạt 1,22 tỉ chiếc trên toàn thế giới vào năm 2024, được thúc đẩy bởi sự phong phú của các sản phẩm dành cho thị trường đại chúng trong bối cảnh kinh tế khó khăn.

Toby Zhu, nhà phân tích cấp cao của Canalys, cho biết: "Sự phát triển của các sản phẩm dành cho thị trường đại chúng là yếu tố chính thúc đẩy tăng trưởng thị trường smartphone toàn cầu năm 2024". Ông lưu ý rằng các nhà cung cấp như Xiaomi, Transsion và Vivo tăng trưởng nhờ mạng lưới bán hàng rộng khắp, sản phẩm giá cạnh tranh và quản lý hàng tồn kho hiệu quả.

Counterpoint, công ty tư vấn thị trường khác, cho biết trong một nghiên cứu riêng rằng doanh số smartphone toàn cầu tăng 4% vào 2024 sau hai năm sụt giảm. Theo Counterpoint, Samsung dẫn đầu về thị phần smartphone trong năm 2024, nhưng khoảng cách so với các thương hiệu đứng sau như Apple, Xiaomi đang bị rút ngắn.

Cụ thể hơn, thị phần Samsung đạt 19%, Apple 18%, cùng giảm 1% so với năm 2023. Theo Counterpoint, đóng góp chính vào doanh số smartphone của Samsung là thiết bị dòng A cùng dòng Galaxy S24 - được định vị là điện thoại trí tuệ nhân tạo (AI) đầu tiên. Trong khi đó, iPhone 15 Pro và dòng iPhone 16 được trang bị Apple Intelligence, nhưng bộ tính năng AI này chưa đầy đủ, chưa hỗ trợ tiếng Trung Quốc khi ra mắt, khiến doanh số không tăng trưởng mạnh.

Thị phần smartphone của 5 hãng dẫn đầu toàn cầu năm 2024 so với 2023 và 2022 - Ảnh: Counterpoint

Thứ hạng của 5 hãng smartphone trong top 5 sau ba năm không đổi. Tuy nhiên, thị phần của Oppo giảm từ 9% xuống 8%, bằng với Vivo, còn Xiaomi là hãng smartphone Trung Quốc duy nhất tăng trưởng. Sự vươn lên của Xiaomi có thể nhờ việc tái cơ cấu danh mục sản phẩm cũng như mở rộng sự hiện diện.

Theo Counterpoint, Apple tuy giảm thị phần trong năm 2024, nhưng doanh thu có xu hướng tăng vì người dùng chuyển sang các dòng Pro.

"Doanh số iPhone giảm nhưng người tiêu dùng đang chuyển sang phân khúc cao cấp, giúp bù đắp cho sự đi xuống này", Ivan Lam, nhà phân tích cấp cao tại Counterpoint Research, cho hay.

Xu hướng chuyển sang smartphone cao cấp cũng thúc đẩy người dùng chi nhiều tiền hơn. Doanh số smartphone trên 1.000 USD đạt mức kỷ lục vào năm 2024. "Năm 2025, số lượng bán ra có thể tăng 4%, nhưng doanh thu sẽ tiếp tục vượt xa với mức tăng 8% so với cùng kỳ năm trước", Counterpoint dự đoán.

Tarun Pathak, Giám đốc nghiên cứu của Counterpoint, nói 2024 là "một năm phục hồi và tăng trưởng doanh thu sau năm 2023 đầy khó khăn" khi doanh số smartphone chạm mức thấp nhất trong một thập kỷ.

Dù vậy, tăng trưởng thị trường smartphone toàn cầu chậm lại còn 3% trong quý 4/2024, với 330 triệu máy xuất xưởng. Con số này giảm đáng kể so với mức tăng trưởng 8% trong cùng kỳ năm trước. Trong ba quý đầu năm 2024, thị trường tăng trưởng lần lượt 10%, 12% và 5%. Các nhà phân tích cho biết tốc độ tăng trưởng chậm hơn trong quý 4/2024 có thể tiếp tục kéo dài đến năm 2025.

Toby Zhu nói: "Sẽ rất khó để tái hiện hiệu suất thị trường của năm 2024 vào 2025", lưu ý đến những biến động về nhu cầu và bất ổn kinh tế vĩ mô.

Chu kỳ siêu nâng cấp iPhone do Apple Intelligence vẫn chưa diễn ra - Ảnh: SCMP

Apple đã đặt cược lớn vào Intelligence, nhưng siêu chu kỳ nâng cấp iPhone mà một số nhà phân tích dự đoán sẽ được kích hoạt bởi công nghệ này dường như chưa diễn ra.

Apple giới thiệu dự án AI của mình vào tháng 6.2024 tại hội nghị các nhà phát triển toàn cầu (WWDC) và Intelligence đã có mặt trên một số mẫu iPhone hồi tháng 10. Tuy nhiên, bộ tính năng AI này chỉ có sẵn trên các mẫu iPhone 15 Pro hoặc dòng iPhone 16, điều mà nhà phân tích Dan Ives của hãng Wedbush từng nhận định có thể thúc đẩy một "chu kỳ nâng cấp vàng" với người dùng iPhone, mang lại lợi ích lớn cho doanh số của Apple.

Tuy nhiên hôm 7.1, các nhà phân tích thay đổi xếp hạng khuyến nghị với cổ phiếu Apple xuống mức "bán" vì dự đoán giá nó sẽ giảm. Craig Moffett, nhà phân tích cao cấp tại hãng nghiên cứu MoffettNathanson, cho biết động thái này một phần là do sự thiếu hứng thú của người tiêu dùng với AI, theo hãng tin Bloomberg.

"Không chỉ chúng tôi chưa thấy bất kỳ dấu hiệu nào của một chu kỳ nâng cấp, điều đã đủ đáng lo ngại, mà còn có bằng chứng ngày càng rõ ràng rằng người tiêu dùng không bị thu hút bởi các tính năng AI", Craig Moffett nhận định.

Apple đã quảng bá dòng iPhone 16 (được bán ra vào tháng 9.2024) là những chiếc iPhone đầu tiên được xây dựng hoàn toàn dựa trên nền tảng AI. William Kerwin, nhà phân tích công nghệ tại hãng nghiên cứu tài chính Morningstar, trước đó nói rằng AI là "câu chuyện lớn nhất" của Apple trong năm 2024.

Dù đã có rất nhiều kỳ vọng xung quanh Apple Intelligence khi bộ tính năng AI này được công bố, các nhà phân tích phải điều chỉnh lại đánh giá của mình.

"Sự hào hứng ban đầu từ thông báo về Apple Intelligence đã chuyển thành những nhận định thực tế hơn về một chu kỳ tăng trưởng chậm trong năm đầu tiên, và kỳ vọng mạnh mẽ hơn ở năm thứ hai", William Kerwin cho hay.

Ming-Chi Kuo, nhà phân tích tại Đài Loan nổi tiếng với các dự đoán về Apple, viết trong một bài đăng trên blog rằng dòng iPhone 16 đã bán được khoảng 37 triệu chiếc trong cuối tuần đầu tiên Apple cho đặt hàng trước, giảm 12,7% so với cùng kỳ ra mắt dòng iPhone 15.

Phố Wall từng lạc quan với cổ phiếu Apple sau các thông báo về AI tại WWDC 2024, nhưng các khả năng đầy đủ của Apple Intelligence vẫn chưa được thể hiện.

Gene Munster, đối tác quản lý tại công ty Deepwater Asset Management, nói với Insider rằng chu kỳ siêu nâng cấp iPhone không hoàn toàn nằm ngoài dự kiến.

Ông tin rằng Apple Intelligence sẽ "đóng vai trò lớn" trong một chu kỳ siêu nâng cấp iPhone có thể diễn ra trong nửa cuối năm tài chính 2025 hoặc năm tài chính 2026.

"Apple vẫn chưa hoàn thiện tất cả các mảnh ghép", Gene Munster cho biết.

Ông cũng nói thêm rằng "Apple còn rất nhiều việc phải làm" để đạt được một chu kỳ siêu nâng cấp iPhone.

Apple báo cáo kết quả kinh doanh quý 4/2024 chưa đầy hai tuần sau khi dòng iPhone 16 lên kệ, nên vẫn còn quá sớm để biết doanh thu sẽ bị ảnh hưởng như thế nào bởi Intelligence. Tuy nhiên, các nhà đầu tư sẽ có cái nhìn rõ hơn khi Apple báo cáo kết quả kinh doanh quý 4/2024 vào ngày 30.1 tới.

Sơn Vân