AI - động lực chuyển đổi số toàn diện
Theo chuyên gia AI Nguyễn Văn Khánh, các ngân hàng ứng dụng AI hiệu quả sẽ có lợi thế vượt trội trong việc cạnh tranh, phát triển và phục vụ khách hàng trong kỷ nguyên số.

Đánh giá về vai trò của AI trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng hiện nay, ông Khánh cho rằng:
Trong thời gian qua, AI nhanh chóng bùng nổ và đóng một vai trò quan trọng và không thể thiếu trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng trên toàn cầu và thấy rõ điều này qua nhiều khía cạnh.
Về tăng cường trải nghiệm khách hàng, AI giúp ngân hàng cá nhân hóa dịch vụ, sản phẩm dựa trên dữ liệu và hành vi của từng khách hàng. Ví dụ: chatbot hỗ trợ 24/7, tư vấn tài chính tự động, đề xuất sản phẩm phù hợp, cảnh báo rủi ro cá nhân... Điều này giúp nâng cao sự hài lòng và trung thành của khách hàng. Đặc biệt, AI Agent hay tác nhân AI trở thành một từ khóa của toàn cầu càng khi nó có thể làm hết mọi việc như phân tích tài chính, tự giao việc, tự lập kế hoạch và đầu tư sinh lời.
AI mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm và dịch vụ hoàn toàn mới mà trước đây chưa từng có. Ví dụ, ngân hàng số hoàn toàn tự động, dịch vụ cho vay siêu nhỏ dựa trên AI, nền tảng đầu tư thông minh, hệ thống thanh toán không tiền mặt tiên tiến... Điều này giúp ngân hàng tạo lợi thế cạnh tranh và mở rộng thị trường. AI còn cung cấp khả năng phân tích dữ liệu khổng lồ và phức tạp một cách nhanh chóng chính xác. Qua đó, giúp các nhà quản lý ngân hàng đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu hơn là cảm tính, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản lý rủi ro, đầu tư, và chiến lược kinh doanh… Từ phân tích trên có thể thấy AI không chỉ là một công cụ công nghệ mà còn là động lực cốt lõi cho sự chuyển đổi toàn diện của ngành tài chính - ngân hàng. Các ngân hàng ứng dụng AI hiệu quả sẽ có lợi thế vượt trội trong việc cạnh tranh, phát triển và phục vụ khách hàng trong kỷ nguyên số.
Hiện trạng việc ứng dụng AI tại Việt Nam đang như thế nào, nhất là trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, thưa ông?
Việc ứng dụng AI tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Tuy nhiên, so với các quốc gia phát triển, chúng ta vẫn đang ở giai đoạn bước đầu.
Về định hướng chính sách, Chính phủ Việt Nam đã nhận thức rõ tầm quan trọng của AI và ban hành nhiều chính sách khuyến khích nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong các ngành kinh tế, bao gồm cả tài chính - ngân hàng. “Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030” là một ví dụ điển hình, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc trở thành trung tâm AI của khu vực. Các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các ngân hàng và tổ chức tài chính, đang ngày càng tăng cường đầu tư vào AI. Họ nhận thấy AI là chìa khóa để nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa hoạt động và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng như đã phân tích ở trên.
Thực tế, nhiều ngân hàng lớn có định hướng đổi mới như Vietcombank, Techcombank, VPBank, TPBank... đang dẫn đầu trong việc ứng dụng AI. Họ đã triển khai thành công nhiều giải pháp AI như chatbot, trợ lý ảo, eKYC, chấm điểm tín dụng tự động, hệ thống phát hiện gian lận...
Mặc dù có nhiều tiềm năng và bước đầu thành công, việc ứng dụng AI trong ngân hàng Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức. Đó là chất lượng và lượng dữ liệu còn hạn chế, chưa đủ để đào tạo các mô hình AI phức tạp; Thiếu hụt nhân lực có chuyên môn về AI trong ngành Ngân hàng; Hạ tầng công nghệ thông tin của một số ngân hàng chưa đáp ứng được yêu cầu của việc triển khai AI; Đầu tư vào AI đòi hỏi chi phí lớn, đặc biệt cho các ngân hàng nhỏ và vừa.
Nhìn chung, ứng dụng AI trong ngành tài chính - ngân hàng Việt Nam đang bắt đầu giai đoạn tăng tốc. Các ngân hàng đã nhận thức được lợi ích và đang tích cực đầu tư, thử nghiệm và triển khai AI. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao và ứng dụng AI một cách triệt để, cần phải vượt qua những thách thức về dữ liệu, nhân lực, hạ tầng, chi phí và khung pháp lý.
Vậy các ngân hàng cần làm gì để ứng dụng AI một cách triệt để, hiệu quả?
Để ứng dụng AI một cách triệt để và hiệu quả, các ngân hàng cần có một chiến lược toàn diện và bài bản, tập trung vào các yếu tố. Xây dựng chiến lược AI rõ ràng như xác định rõ mục tiêu ứng dụng AI và ưu tiên các lĩnh vực ứng dụng phù hợp với chiến lược kinh doanh; Xây dựng lộ trình từng bước triển khai AI, từ các dự án nhỏ, thử nghiệm đến các ứng dụng quy mô lớn, toàn diện; Lãnh đạo ngân hàng cần ủng hộ và tham gia tích cực vào quá trình triển khai AI. Đặc biệt ngân hàng cần đầu tư vào việc thu thập, làm sạch, chuẩn hóa và quản lý dữ liệu, đảm bảo dữ liệu có chất lượng tốt và đủ lớn để đào tạo mô hình AI hiệu quả…