Ai đã giết John F. Kennedy? Tài liệu do Tổng thống Donald Trump công bố tiết lộ điều gì?

Phát biểu tại Washington, DC, Donald Trump tuyên bố: "Trong những ngày tới, chúng tôi sẽ công khai các hồ sơ còn lại liên quan đến vụ ám sát Tổng thống John F. Kennedy, anh trai ông là Robert Kennedy, cũng như Tiến sĩ Martin Luther King Jr."

Thông báo này được đưa ra hơn 61 năm sau cái chết của John F. Kennedy, một sự kiện vẫn tiếp tục thu hút sự chú ý của công chúng và làm dấy lên nhiều thuyết âm mưu.

Một cuộc thăm dò công bố năm 2022 cho thấy gần một nửa dân số Hoa Kỳ tin rằng có một âm mưu lớn liên quan đến vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy, thay vì tuyên bố chính thức về một tay súng đơn độc.

Sau khi Quốc hội thông qua Đạo luật thu thập hồ sơ ám sát Tổng thống John F. Kennedy vào năm 1992, hàng ngàn tài liệu đã được công khai. Cơ quan Lưu trữ và Hồ sơ quốc gia Hoa Kỳ cho biết hơn 97% trong số hàng triệu tài liệu mà họ thu thập được về vụ ám sát này hiện đã được công bố cho công chúng.

Tay súng đơn độc

Vào ngày 22/11/1963, Lee Harvey Oswald, cựu lính thủy đánh bộ Hoa Kỳ và là kẻ đào tẩu sang Liên Xô (cũ), đã bắn 3 phát súng từ cửa sổ tầng 6 của một tòa nhà vào Tổng thống John F. Kennedy khi đoàn xe hộ tống của ông đi qua Dealey Plaza ở Dallas.

Hai ngày sau, chủ hộp đêm Jack Ruby đã bắn chết Oswald khi anh ta đang bị cảnh sát giam giữ, khiến Oswald không bao giờ phải ra tòa.

Báo cáo năm 1964 của Ủy ban Warren kết luận Oswald đã hành động một mình, nhưng sự hoài nghi vẫn còn. Một số nhà lý thuyết đã đặt câu hỏi liệu CIA hoặc các tổ chức khác có bất kỳ mối liên hệ nào với Oswald hay có liên quan đến vụ giết người hay không.

Trong bức ảnh chụp ngày 22/11/1963 này, Tổng thống John F. Kennedy vẫy tay từ xe của mình trong đoàn xe hộ tống ở Dallas. Đi cùng Kennedy là đệ nhất phu nhân Jacqueline Kennedy, bên phải. Ảnh: AP.

Jefferson Morley, một tác giả, cựu nhà báo của tờ Washington Post và biên tập viên của blog JFKFacts, bác bỏ thuyết âm mưu về tay súng đơn độc và lập luận rằng bằng chứng chỉ ra một âm mưu rộng lớn hơn.

Phát biểu với truyền thông, Morley đã trích dẫn các hồ sơ được công bố gần đây mà ông cho là trái ngược với nhiều khía cạnh của câu chuyện chính thức, bao gồm sự khác biệt trong bằng chứng y tế và hồ sơ mật của CIA về Oswald.

Morley nói: "Các hồ sơ do Hội đồng hồ sơ ám sát John F. Kennedy (ARRB) và Tổng thống Trump cũng như Biden công bố chứng minh rằng lý thuyết chính thức về “tay súng đơn độc” trái ngược với bằng chứng y tế mới nhất". "Câu chuyện chính thức về nguyên nhân cái chết của John F. Kennedy không còn đáng tin nữa, nếu nó từng đáng tin", ông nói.

Tương tự như vậy, John M. Newman, cựu sĩ quan tình báo và giáo sư khoa học chính trị tại Đại học James Madison, cho rằng ông tin Oswald đã bị các thế lực lớn hơn thao túng.

Newman là một trong những chuyên gia được triệu tập để làm chứng trước ARRB vào những năm 1990 và đã viết một số cuốn sách về John F. Kennedy và vụ ám sát.

Newman cho rằng Oswald ban đầu được Moscow sử dụng làm gián điệp và sau đó, vào năm 1963, được Hoa Kỳ sử dụng. Newman cho biết: “Những cuốn sách của tôi không cho biết nhiều về những kẻ nổ súng mà chỉ cho biết ai là người đứng sau vụ ám sát và cách họ thoát tội”.

Bằng chứng

Không phải ai cũng đồng ý rằng hành động của Oswald là một phần của âm mưu.

Gerald Posner, một nhà báo điều tra và là tác giả của cuốn Case Closed: Lee Harvey Oswald and the Assassination of JFK, lập luận rằng bằng chứng chỉ rõ Oswald là kẻ ám sát duy nhất.

Tác phẩm của Posner lọt vào vòng chung kết Giải thưởng Pulitzer về Lịch sử năm 1994, thách thức các thuyết âm mưu và ủng hộ những phát hiện của Ủy ban Warren.

Posner cho rằng: “Khi lưu giữ hồ sơ trong hơn 60 năm, điều dễ hiểu là công chúng sẽ nghĩ rằng họ có điều gì đó muốn che giấu”.

Tuy nhiên, sau nhiều năm nghiên cứu tỉ mỉ, ông kết luận, “Lee Harvey Oswald thực chất là kẻ ám sát, đã giết tổng thống và không hề có âm mưu nào đằng sau vụ việc”.

Posner tin rằng Oswald đã hành động một cách độc lập, nhưng không phủ nhận rằng có những người khác muốn giết John F. Kennedy.

Các tài liệu có thể tiết lộ điều gì?

Lời cam kết của Donald Trump về việc công bố các hồ sơ ám sát John F. Kennedy còn lại đã làm dấy lên các cuộc tranh luận. Nhiều chuyên gia đồng ý rằng các tài liệu có nhiều khả năng tiết lộ các chi tiết đáng xấu hổ về những thất bại tình báo hơn là bằng chứng cụ thể về một âm mưu.

Đã có những suy đoán rằng một số hồ sơ có thể cho thấy CIA biết Oswald, người đã đào tẩu sang Liên Xô (cũ), là một cá nhân có khả năng gây nguy hiểm nhưng đã không cảnh báo FBI, ngay cả khi hắn làm việc trong một tòa nhà dọc theo tuyến đường đoàn xe hộ tống của tổng thống.

Các nhà phân tích cho rằng việc công bố các tài liệu này có thể thuyết phục rằng Oswald đã hành động một mình, miễn là không có “bằng chứng rõ ràng” nào về âm mưu. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia coi tài liệu chưa công bố là một kho tàng thông tin tiềm năng có thể làm suy yếu giả thuyết về tay súng đơn độc.

Jefferson Morley cho biết: "CIA đã phân loại thông tin chi tiết của 44 tài liệu liên quan đến một hoạt động bí mật của CIA (mật danh AMSPELL) nhằm vào Ủy ban Công bằng cho Cuba và Lee Harvey Oswald cho mục đích tuyên truyền và hành động chính trị trong những tháng trước khi John F. Kennedy bị ám sát".

Ông lập luận rằng những hồ sơ này có thể vạch trần việc CIA đã lừa dối và cản trở các cuộc điều tra do Ủy ban Chọn lọc Hạ viện về các vụ ám sát tiến hành vào những năm 1970.

Trong khi đó, Newman hy vọng các hồ sơ sẽ làm sáng tỏ mối liên hệ của Oswald với CIA và các cơ quan tình báo khác. “Bạn có thể đặt cược vào những tiết lộ mới”, Newman nói, mặc dù ông cảnh báo ông không tin chúng sẽ thay đổi được sự đồng thuận về sự kiện này.

Ông cho biết: “Phải nghiên cứu kỹ lưỡng 6 triệu trang hồ sơ đã công bố - điều mà chúng chưa làm được - thì những tài liệu mới này sẽ khiến hầu hết mọi người thất vọng”.

TD (Newsweek)