Ả Rập Xê Út mua tiêm kích KAAN Thổ Nhĩ Kỳ để thay thế F-35 Mỹ

Thương vụ tiềm năng này đã được thảo luận trong chuyến thăm Thỗ Nhĩ Kỳ của Tư lệnh không quân Ả Rập Xê Út Turki bin Bandar Al Saud. Chuyến thăm đã cung cấp cho các quan chức Ả Rập Xê Út thông tin chi tiết về năng lực của tiêm kích thế hệ thứ năm KAAN.

Sự quan tâm của Ả Rập Xê Út đối với tiêm kích KAAN phù hợp với mục tiêu thiết lập quan hệ đối tác quốc phòng mạnh mẽ, trong bối cảnh mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Ả Rập Xê Út ngày càng phát triển.

Sự hợp tác tiềm năng có thể bao gồm chuyển giao công nghệ và hỗ trợ sản xuất tại địa phương, phù hợp với tham vọng của Ả Rập Xê Út nhằm tăng cường tính tự chủ trong ngành công nghiệp quốc phòng.

Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út gần đây đã tăng cường quan hệ quốc phòng, đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong quan hệ song phương của họ. Sự phát triển này được nhấn mạnh bởi hội nghị thượng đỉnh chiến lược tại Jeddah vào tháng 7/2024.

Động thái này phù hợp với tầm nhìn 2030 của Ả Rập Xê Út, nhằm mục đích xây dựng một ngành công nghiệp quốc phòng tự duy trì thông qua quan hệ đối tác với các nhà sản xuất vũ khí nổi tiếng.

Dự án tiêm kích KAAN, được khởi động vào năm 2016 với khoản đầu tư 1,18 tỷ đô la Mỹ với sự hợp tác với các công ty quốc tế như BAE Systems và Rolls Royce đến từ Vương quốc Anh.

Chọn động cơ EJ200, cho phép tiêm kích KAAN khả năng cơ động cao và bay hành trình siêu âm. Với kích thước sải cánh 14 mét, chiều dài 21 mét và chiều cao 6 mét, KAAN có thể đạt tốc độ tối đa Mach 1,8 và trần bay 16,7 km.

Máy bay cũng được thiết kế để có thể tương tác với tiêm kích tàng hình F-35A, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động chiến đấu trong các nhiệm vụ chung.

Tải trọng vũ khí của tiêm kích KAAN vượt quá 6.000 kg với 10 giá treo cho phép có thể trang bị nhiều loại đạn dược khác nhau.

Hệ thống radar mảng pha chủ động AESA của tiêm kích này có tầm phát hiện mục tiêu ở khoảng cách hơn 100 km, từ đó tăng cường đáng kể khả năng nhận thức tình huống và độ chính xác nhắm mục tiêu.

Chương trình tiêm kích KAAN là tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm mục đích hiện đại hóa đội bay và củng cố ngành công nghiệp quốc phòng trong nước.

Dự án này đảm bảo rằng Thổ Nhĩ Kỳ giữ lại quyền sở hữu trí tuệ đối với các công nghệ lõi, đặc biệt là đối với động cơ máy bay chiến đấu.

Ngoài ra Thổ Nhĩ Kỳ cũng mời gọi các đối tác quốc tế tham dự vào dự án đầy tham vọng này.

Trong những năm gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ đã nổi lên như một nhân tố quan trọng trong ngành công nghiệp vũ khí toàn cầu.

Trong nhiều năm, Ả Rập Xê Út đã tích cực hiện đại hóa phi đội máy bay chiến đấu của mình để tăng cường năng lực quân sự trong bối cảnh khu vực ngày càng căng thẳng.

Trong lịch sử, quốc gia Trung Đông này đã dựa vào các máy bay chiến đấu tiên tiến của Mỹ, đặc biệt là tiêm kích F-15, và duy trì quan hệ chiến lược với Mỹ để đáp ứng nhu cầu cung cấp quân sự của mình.

Đối với các hoạt động tấn công mặt đất chuyên dụng, không quân nước này dựa vào phi đội với máy bay cường kích Tornado do Châu Âu cung cấp.

Ả Rập Xê Út đang tích cực tìm cách mua máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 để hiện đại hóa phi đội không quân và tăng cường sức mạnh quân sự trong bối cảnh khu vực này đang chứng kiến sự cạnh tranh ngày càng gia tăng.

Tuy nhiên, những nỗ lực này đang phải đối mặt với những trở ngại đáng kể, chủ yếu là do lệnh cấm vận của Mỹ đối với việc tiếp cận máy bay F-35.

Không giống như Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, nơi đã đạt được thỏa thuận mua F-35 sau khi bình thường hóa quan hệ với Israel, Ả Rập Xê Út không được cấp quyền mua do Mỹ lo ngại về nhân quyền và sự ổn định trong khu vực.

Ngoài ra Washington duy trì quyền kiểm soát chiến lược đối với việc bán các công nghệ quân sự tiên tiến nhất của mình, trong khi Ả Rập Xê Út lại muốn được quyền tiếp cận các công nghệ lõi này.

Việt Hùng