64 đội có thể tham dự World Cup 2030: được và mất?

World Cup 2030 được xác định sẽ tổ chức tại sáu quốc gia thuộc ba châu lục: Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Maroc (châu Âu và châu Phi), cùng với Uruguay, Argentina và Paraguay (Nam Mỹ). Đây là kỳ World Cup đặc biệt, không chỉ vì tính đa lục địa mà còn vì ý nghĩa lịch sử khi đánh dấu 100 năm kể từ giải đấu đầu tiên được tổ chức tại Uruguay vào năm 1930.

Bối cảnh đề xuất

Với tính chất kỷ niệm giải đấu, Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL) vừa chính thức đề xuất tăng số đội tham dự lên 64 trong phiên họp ngày 10/4 của FIFA. Tổ chức này cho rằng việc mở rộng World Cup là cách để “tất cả các quốc gia đều có cơ hội trải nghiệm ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh” và để lễ kỷ niệm mang tính toàn cầu hơn. Đề xuất của CONMEBOL không phải lần đầu tiên ý tưởng này được đưa ra. Trước đó, World Cup 2026 đã tăng từ 32 lên 48 đội, tạo tiền lệ cho những thay đổi lớn về quy mô giải đấu. Tuy nhiên, việc nâng con số lên 64 đội vẫn được xem là bước đi táo bạo, nhận được cả sự ủng hộ và phản đối từ các bên liên quan.

Lợi ích của việc mở rộng World Cup lên 64 đội1. Tăng cơ hội cho các đội bóng nhỏ hơn

Với 64 đội, số suất tham dự từ các khu vực sẽ tăng đáng kể. Châu Á, châu Phi và các khu vực như CONCACAF hay châu Đại Dương có thể nhận thêm nhiều vé vào vòng chung kết. Điều này mang lại cơ hội cho những đội bóng từ các quốc gia có nền bóng đá đang phát triển, như Việt Nam, Thái Lan hay các đội ở Đông Nam Á, vốn khó cạnh tranh ở các kỳ World Cup trước đây. Việc tham dự World Cup sẽ là động lực lớn để các quốc gia này đầu tư vào bóng đá, từ cơ sở hạ tầng đến đào tạo trẻ.

Đội tuyển Indonesia có cơ hội dự World Cup 2026. Ảnh Reuters.

2. Thúc đẩy sự phổ biến của bóng đá toàn cầu

World Cup là sân chơi lớn nhất của bóng đá thế giới và việc mở rộng quy mô giúp giải đấu tiếp cận nhiều khán giả hơn. Các quốc gia chưa từng góp mặt tại World Cup sẽ có cơ hội đưa hình ảnh đất nước ra thế giới, qua đó thúc đẩy văn hóa bóng đá và tạo sự kết nối giữa các nền văn hóa. Như ông Dominguez nhấn mạnh, đây là cách để “không một ai trên hành tinh này bị bỏ lại” trong ngày lễ kỷ niệm đặc biệt. Việc mở rộng số đội cũng được xem là cách để tôn vinh sự phát triển của bóng đá qua một thế kỷ, đồng thời tạo ra một giải đấu quy mô chưa từng có, xứng đáng với cột mốc 100 năm.

3. Lợi ích kinh tế cho FIFA và các nước chủ nhà

Một giải đấu với 64 đội đồng nghĩa với số trận đấu tăng lên, kéo theo doanh thu từ bản quyền truyền hình, vé xem trận đấu và quảng cáo tăng mạnh. Các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng World Cup mang lại lợi nhuận hàng tỷ USD cho FIFA, và việc mở rộng quy mô sẽ tiếp tục củng cố nguồn tài chính này. Các quốc gia chủ nhà cũng được hưởng lợi từ lượng khách du lịch và đầu tư vào cơ sở hạ tầng như sân vận động, khách sạn, giao thông.

World Cup 2022 mang đến cú hích rất lớn về kinh tế cho nước chủ nhà Qatar. Ảnh CNN.

Bất cập và thách thức1. Lo ngại về chất lượng giải đấu

Một trong những chỉ trích lớn nhất là việc mở rộng World Cup có thể làm giảm chất lượng các trận đấu. Với 64 đội, sẽ có nhiều đội bóng trình độ thấp hơn tham gia, dẫn đến nguy cơ xuất hiện các trận đấu chênh lệch tỷ số hoặc thiếu hấp dẫn, làm mất đi tính cạnh tranh và sức hút của World Cup. Bên cạnh đó, quy mô tăng đáng kể cả về số đội và số trận có thể đẩy thời gian tổ chức World Cup vượt quá 6 tuần. Điều này không chỉ gây khó khăn cho các nước chủ nhà mà còn ảnh hưởng đến lịch thi đấu của các giải vô địch quốc gia và câu lạc bộ, vốn đã rất dày đặc. Các cầu thủ cũng đối mặt với nguy cơ quá tải thể lực, đặc biệt khi mùa giải kéo dài.

2. Phản đối từ các liên đoàn lớn

Không phải tất cả các liên đoàn đều ủng hộ ý tưởng này. UEFA, một trong những tổ chức có ảnh hưởng lớn nhất trong FIFA, đã công khai chỉ trích đề xuất 64 đội, cho rằng nó có thể làm giảm giá trị thương hiệu của World Cup. Sự thiếu đồng thuận giữa các liên đoàn có thể gây khó khăn cho việc thông qua đề xuất này.

Ý tưởng mở rộng World Cup không nhận được nhiều sự đồng thuận. Ảnh Telegraph.

3. Vấn đề môi trường và bền vững

Tổ chức một giải đấu với 64 đội đòi hỏi số lượng sân vận động, cơ sở tập luyện và khách sạn lớn hơn nhiều so với World Cup 48 hay 32 đội. Với 6 quốc gia đăng cai, việc phối hợp giữa các khu vực cách xa nhau về địa lý (Nam Mỹ, châu Âu, châu Phi) sẽ là thách thức lớn. Lịch trình di chuyển cho các đội bóng và người hâm mộ cũng có thể trở nên phức tạp, làm tăng chi phí và nguy cơ tắc nghẽn giao thông. Bên cạnh đó là vấn đề ô nhiễm, đặt ra thách thức cho mục tiêu bền vững của FIFA. Nhiều nhà môi trường đã bày tỏ lo ngại rằng World Cup 2030 có thể gây tác động tiêu cực nếu không có kế hoạch giảm thiểu hiệu quả.

Dù kết quả ra sao, đề xuất mở rộng số đội tham dự lên 64 vào năm 2030 đã khơi dậy cuộc tranh luận sôi nổi về tương lai của World Cup, đồng thời đặt ra câu hỏi liệu bóng đá toàn cầu có thể dung hòa giữa tính bao quát và chất lượng đỉnh cao hay không. Với riêng bóng đá Việt Nam, đây cũng là cơ hội để tiếp tục đầu tư vào bóng đá trẻ và tập trung nghiên cứu thêm về vấn đề nhập tịch cầu thủ, hướng tới giấc mơ góp mặt tại ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.

Trần Đăng Thành