6 điểm cần lưu ý trong hướng dẫn mới về quản lý huyết áp

Hướng dẫn cập nhật về huyết áp cao nhấn mạnh việc hạn chế rượu và bắt đầu dùng thuốc sớm hơn. Huyết áp cao – một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến bệnh tim, đột quỵ, đau tim, suy tim, bệnh thận và thậm chí mất trí nhớ.

Tiến sĩ Daniel W. Jones (Đại học Mississippi, Hoa Kỳ), Chủ tịch ủy ban soạn thảo hướng dẫn cho biết, bản cập nhật năm 2025 tích lũy những bằng chứng mới nhất, mang đến cơ hội tốt hơn để mọi người sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn.

Dưới đây là 6 điểm cần lưu ý trong hướng dẫn mới về quản lý huyết áp:

1. Bắt đầu điều trị sớm

Hướng dẫn mới khuyến cáo bác sĩ nên bắt đầu kê đơn thuốc hạ huyết áp sớm hơn, đặc biệt khi các biện pháp thay đổi lối sống trong 3 - 6 tháng không đủ hiệu quả.

Tiến sĩ Daniel W. Jones nhấn mạnh, một lý do quan trọng để điều trị sớm là các nghiên cứu mới cho thấy huyết áp cao không chỉ ảnh hưởng đến tim mạch mà còn góp phần gây suy giảm nhận thức.

Ngay cả khi bắt đầu dùng thuốc, bệnh nhân vẫn nên duy trì các thói quen lành mạnh như tập thể dục đều đặn và chế độ ăn uống cân bằng, theo Tiến sĩ Scott Jerome, Trường Y Đại học Maryland.

Hướng dẫn mới khuyến cáo bác sĩ nên bắt đầu kê đơn thuốc hạ huyết áp sớm hơn, đặc biệt khi các biện pháp thay đổi lối sống trong 3–6 tháng không đủ hiệu quả.

2. Giảm lượng muối tiêu thụ

Hướng dẫn mới vẫn khuyến cáo hạn chế natri dưới 2.300 mg mỗi ngày (tương đương khoảng một thìa cà phê) và hướng tới mục tiêu tối ưu là không quá 1.500 mg mỗi ngày.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) nhấn mạnh rằng phần lớn natri trong chế độ ăn của người trưởng thành đến từ thực phẩm đóng gói và nhà hàng. Do đó, nên đọc kỹ nhãn thực phẩm, kiểm tra thông tin dinh dưỡng trên website của các chuỗi nhà hàng hoặc hỏi nhân viên nhà hàng về khả năng giảm muối hoặc phục vụ nước sốt riêng.

Khi nấu tại nhà, bạn có thể thay muối bằng các loại muối chứa kali và bổ sung thực phẩm giàu kali như chuối, rau bina, nấm và dưa lê để hỗ trợ kiểm soát huyết áp.

3. Hạn chế hoặc tránh rượu bia

Hướng dẫn mới khuyến cáo người trưởng thành nên kiêng rượu bia. Nếu có uống, nam giới không nên vượt quá 2 ly mỗi ngày, nữ giới không quá 1 ly mỗi ngày.

Một đánh giá năm 2023 tổng hợp 7 nghiên cứu về tăng huyết áp cho thấy, mỗi đơn vị đồ uống có cồn bổ sung có thể làm tăng huyết áp theo thời gian, ngay cả ở những người chưa mắc bệnh. Việc hạn chế rượu giúp bảo vệ tim mạch, kiểm soát huyết áp và giảm nguy cơ biến chứng sức khỏe lâu dài.

4. Quản lý căng thẳng và duy trì vận động

Hướng dẫn mới khuyến cáo kết hợp tập thể dục đều đặn với các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền, hoặc hít thở sâu để cải thiện sức khỏe tim mạch.

Căng thẳng kéo dài có liên quan đến nguy cơ bệnh tim. Hướng dẫn mới khuyến cáo kết hợp tập thể dục đều đặn với các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền, hoặc hít thở sâu để cải thiện sức khỏe tim mạch.

Người lớn nên duy trì 75–150 phút tập aerobic mỗi tuần, ví dụ như đi bộ nhanh, cùng với các bài tập tăng cường sức mạnh như sử dụng dây kháng lực hoặc tạ, giống như khuyến nghị trong hướng dẫn năm 2017.

5. Giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể

Hướng dẫn mới khuyến cáo những người trưởng thành thừa cân hoặc béo phì nên giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể để cải thiện huyết áp và sức khỏe tim mạch. Việc giảm cân có thể thực hiện qua thay đổi chế độ ăn uống, tập luyện, sử dụng thuốc giảm cân theo chỉ định bác sĩ hoặc can thiệp phẫu thuật nếu cần.

6. Áp dụng chế độ ăn DASH

Hướng dẫn năm 2025 tiếp tục khuyến nghị chế độ ăn uống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn DASH, với trọng tâm là giảm muối và tăng cường rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, hạt, sữa ít béo hoặc không béo, gia cầm và cá. Chế độ ăn này giúp kiểm soát huyết áp và hỗ trợ sức khỏe tim mạch tổng thể.

Bích Ngọc