5 hiểu lầm tai hại thường gặp trong ung thư phổi

Ảnh minh họa

Theo đó, bác sĩ Khoa Nội 2 - Bệnh viện K chỉ ra những hiểu lầm tai hại thường gặp trong ung thư phổi như sau:

Nếu không hút thuốc, sẽ không mắc ung thư phổi

Đa số ung thư phổi có liên quan đến tiền sử hút thuốc lá, khói thuốc lá chứa hơn 7000 chất hóa học, ít nhất 250 chất đã được biết là gây hại tới sức khỏe và có ít nhất 69 chất gây ung thư. Tuy nhiên, có khoảng 10-15% các bệnh nhân ung thư phổi chưa từng hút thuốc lá.

Tại Việt Nam, phần nhiều phụ nữ không có thói quen hút thuốc lá, nhưng năm 2018 cũng có tới gần 7000 ca ung thư phổi mới phát hiện ở nữ giới. Như vậy, có thể thấy hút thuốc là làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, và nhiều người dù không hút thuốc nhưng có tiếp xúc khói thuốc hay hút thuốc lá thụ động cũng vẫn mắc căn bệnh này.

Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh như tiếp xúc với Radon, các khí độc hại, ô nhiễm khói bụi, các tác nhân vật lí hóa học, sinh học, các bệnh mạn tính của phổi.

Không có biện pháp nào giúp sàng lọc ung thư phổi

Sàng lọc ung thư là biện pháp giúp phát hiện ung thư tiềm ẩn hay thương tổn tiền ung thư để điều trị sớm, với mục tiêu giảm tỷ lệ tử vong do ung thư. Đã có những biện pháp sàng lọc rất hữu hiệu đối với một số bệnh ung thư như: Khám lâm sàng và chụp Xquang tuyến vú trong sàng lọc ung thư vú, làm phiến đồ cổ tử cung trong sàng lọc ung thư cổ tử cung,…

Trong bệnh lý ung thư phổi, để sàng lọc – phát hiện sớm ung thư phổi, chụp cắt lớp vi tính đa dãy liều thấp (low-dose CT scan). Đây là hình thức chụp cắt lớp vi tính đa dãy không tiêm thuốc, với liều thấp (mức liều 1.5 mSv so với chụp cắt lớp vi tính thông thường là 8mSv) đảm bảo giảm phơi nhiễm với tia X, đồng thời có thể phát hiện được các tổn thương nhỏ trong nhu mô phổi.

Các đối tượng nguy cơ cao nên sàng lọc ung thư phổi bao gồm: Tuổi từ 55-74, có thể trạng tốt và đang hút thuốc lá (hoặc mới bỏ thuốc lá chưa đến 15 năm) và tiền sử hút thuốc lá lâu năm, tần suất lặp lại nhiều như 01 bao/ngày.

Ngoài phương án chụp CT liều thấp được liệt kê phía trên, tất cả các phương án khác bao gồm: chụp Xquang, làm xét nghiệm trên đờm, xét nghiệm các chỉ điểm ung thư trong máu,… đều chưa chứng minh được lợi ích trong việc sàng lọc ung thư phổi cũng như giảm tỷ lệ tử vong do ung thư phổi.

Chẩn đoán ung thư phổi đồng nghĩa với án tử

Đối với nhiều người, việc phát hiện ung thư phổi khiến tâm lý suy sụp và nghĩ rằng “án tử” đang tới rất gần. Thực tế không phải như vậy.

Đối với ung thư phổi giai đoạn sớm, tỷ lệ sống trên 5 năm của bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn IA, IB, IIA, IIB lần lượt là 85%, 72%, 65% và 56%. Ngay cả đối với bệnh nhân được chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn IV, với những tiến bộ gần đây, có nhiều bệnh nhân vẫn đạt được sống thêm lâu dài và có chất lượng cuộc sống tốt, ít độc tính mắc phải do điều trị.

Như vậy, ung thư phổi không phải là bản án tử dành cho bệnh nhân. Tuy nhiên, cũng không nên có thái độ bất cần, coi thường bệnh ung thư; bởi lẽ càng phát hiện sớm, điều trị sớm càng giúp tăng hiệu quả của điều trị.

Động dao kéo làm tăng nhanh di căn và dẫn đến tử vong sớm

Đây là một hiểu lầm phổ biến, không chỉ gặp trong ung thư phổi mà còn gặp trong rất nhiều bệnh lý ung thư khác.

Trong thực tế hoàn toàn ngược lại, đối với đa số các loại ung thư, phẫu thuật là phương pháp điều trị quan trọng nhất để cứu chữa bệnh nhân ung thư ở giai đoạn sớm. Hậu quả của hiểu lầm này cũng rất nguy hiểm, bệnh nhân sợ hãi và trốn tránh phẫu thuật, thử dùng thuốc, khi bệnh đã nặng mới vào viện, thời điểm vàng của quá trình điều trị đã trôi qua, cơ hội khỏi bệnh bằng phẫu thuật đã mất.

Tuổi cao nên không điều trị được ung thư phổi

Nhiều bệnh nhân ung thư phổi lớn tuổi khá băn khoăn liệu mình có thể điều trị được, liệu mình có chịu được các tác dụng phụ của điều trị. Riêng yếu tố về tuổi là chưa đủ để đánh giá đầy đủ về sức khỏe chung của một bệnh nhân.

Trong bệnh lý ung thư phổi, bên cạnh những điều trị kinh điển (phẫu thuật, hóa chất, xạ trị), với những tiến bộ gần đây về điều trị đích và điều trị miễn dịch – đây là 2 phương án điều trị toàn thân có ít tác dụng phụ và hoàn toàn có thể điều trị trên nhóm bệnh nhân cao tuổi.

Chính vì vậy, các bệnh nhân lớn tuổi đừng quá lo lắng, riêng một mình yếu tố tuổi tác không phải là chống chỉ định của điều trị ung thư phổi, hãy tin tưởng và cùng thảo luận với bác sĩ điều trị của mình.

Để phòng tránh ung thư phổi, bác sĩ khuyến cáo, mọi người không hút thuốc lá, thực hiện sàng lọc ung thư phổi bằng chụp cắt lớp vi tính đa dãy liều thấp đối với các trường hợp nguy cơ cao. Khi được chẩn đoán ung thư phổi, người bệnh hãy bình tĩnh và thảo luận với bác sĩ điều trị để đưa ra nhiều phương án điều trị tốt nhất.

Xuân Quý