4 lưu ý khi bị suy giáp

Nồng độ hormone tuyến giáp thấp có thể gây ra một loạt các dấu hiệu và triệu chứng. Nếu không nhận biết sớm và điều trị, suy giáp có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng.

1. Nguyên nhân của bệnh lý suy giáp

Có nhiều nguyên nhân khiến các tế bào trong tuyến giáp không thể sản xuất đủ hormone tuyến giáp. Trong đó những nguyên nhân hay gặp là:

- Teo tuyến giáp do di truyền, tác động của thuốc.

- Bệnh viêm tuyến giáp.

- Điều trị cường giáp có thể dẫn đến suy giáp khi các thuốc điều trị cường giáp ngăn chặn hoặc làm giảm sự sản xuất hormone giáp.

- Thiếu i-ốt: một chất quan trọng để tuyến giáp sản xuất hormone giáp.

- Các bệnh lý khác như ung thư tuyến yên, bệnh lý tuyến thượng thận, suy giáp bẩm sinh.

Suy giáp nếu không được phát hiện sớm và điều trị sẽ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như: Bướu cổ; Làm tăng lượng cholesterol, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch – nguyên nhân của bệnh suy tim; Tình trạng hạ thân nhiệt, chịu lạnh kém, tăng cân nhẹ do tích nước và giảm chuyển hóa.

Suy giáp có thể dẫn đến tình trạng mất trí nhớ, có thể xuất hiện từ mức độ nhẹ đến nặng tình trạng thay đổi về nhân cách hoặc loạn thần; da của người bệnh thường khô, bong tróc, mặt phù; tóc cũng khô và gãy rụng nhiều bất thường.

Ngoài ra, suy giáp còn có thể gây biến chứng khiến nhịp tim chậm, tiêu hóa kém, táo bón; ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản: khả năng gây vô sinh, rối loạn kinh nguyệt, giảm hoạt động của buồng trứng dẫn đến mãn kinh sớm.

Kểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm suy giáp.

2. Cách nhận biết khi bị suy giáp

Suy giáp không có bất kỳ triệu chứng đặc hiệu nào, các triệu chứng hay gặp dễ nhầm lẫn với một số bệnh lý khác như: Mệt mỏi, giảm trí nhớ, sợ lạnh, da khô, tóc khô dễ rụng, nhịp tim chậm, táo bón...

Những người có tiền sử phẫu thuật tuyến giáp hoặc xạ trị vùng cổ, đang dùng thuốc có thể gây suy giáp như amiodarone, lithium, interferon alpha, interleukin-2 hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh lý tuyến giáp.

Các xét nghiệm máu: Xét nghiệm TSH tăng, FT4 giảm là dấu hiệu giúp chẩn đoán xác định suy giáp.

Vì vậy, người có nguy cơ cao hoặc tiền sử phẫu thuật tuyến giáp cần thăm khám định kỳ theo lịch hẹn để bác sĩ theo dõi triệu chứng, diễn biến, tư vấn hướng điều trị kịp thời. Cần lưu ý không tự ý dùng thuốc khi không có chỉ định từ bác sĩ. Thực hiện lối sống lành mạnh, bổ sung những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, tập luyện thể dục thể thao nâng cao sức khỏe.

3. Khi nào cần khám ngay?

Các triệu chứng suy giáp xuất hiện trở lại hoặc nặng hơn, người bệnh cần khám ngay khi có các biểu hiện sau:

Người bệnh tăng hoặc giảm cân nhiều.
Người bệnh bắt đầu sử dụng, thay đổi liều lượng hoặc ngừng dùng một loại thuốc làm giảm hấp thu thyroxine (chẳng hạn như một số loại thuốc kháng axit, thuốc bổ sung canxi và viên sắt); Thuốc có chứa estrogen (thuốc tránh thai) cũng ảnh hưởng đến liều lượng thyroxine.
Người bệnh bắt đầu sử dụng hoặc ngừng dùng một số loại thuốc để kiểm soát cơn co giật (động kinh) như phenytoin hoặc tegretol, vì những loại thuốc này làm tăng tốc độ chuyển hóa thyroxine và liều lượng thyroxine có thể cần được điều chỉnh.
Người bệnh uống thuốc không thường xuyên.

4. Ngăn ngừa suy giáp

Có nhiều biện pháp phòng ngừa bệnh suy giáp, trong đó cách tốt nhất là kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhất là những người thuộc nhóm nguy cơ cao.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ trước khi có thai cần được làm xét nghiệm tầm soát sớm. Trong 3 tháng đầu thai kỳ khi thai nhi chưa hình thành tuyến giáp thì cần đến lượng hormone tuyến giáp lớn cho sự hình thành và phát triển hệ thần kinh. Nếu lúc này mà thiếu hormone do mẹ bị suy giáp, trẻ sinh ra dễ bị kém phát triển trí tuệ.

Con của sản phụ bị suy giáp cần được xét nghiệm lấy máu gót chân ngay những ngày đầu sau sinh. Mục đích là để kiểm tra bệnh lý tuyến giáp và điều trị sớm nếu mắc bệnh.

Ngoài ra, cần suy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh để ngăn ngừa các bệnh về tuyến giáp. Cơ thể không tự tổng hợp được iốt mà phải tăng cường qua đường ăn uống. Một trong những nguồn cung cấp iốt dồi dào là thực vật từ biển như tảo bẹ, rong biển, sữa ngũ cốc và trứng…

Nên bổ sung trái cây và rau củ tươi; các loại gia vị như hạt tiêu, gừng ớt và quế… Bổ sung axit béo omega 3 bằng cách ăn dầu cá, cá mòi, cá hồi, hạt lanh, thịt bò, cá bơn, đậu nành và tôm… Các thực phẩm này giúp cải thiện quá trình trao đổi chất, giảm các vấn đề về tuyến giáp trong cơ thể.

BS. Nguyễn Văn Hiệp