2 người đàn ông ngoài 40 tuổi đột quỵ, tiên lượng rất nặng từ thói quen ban đêm nhiều người hay gặp

Ngày 19/12, thông tin từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết. thời gian gần đây, đơn vị này tiếp nhận liên tiếp các bệnh nhân bị đột quỵ. So với năm ngoái, mùa đông năm nay số ca đột quỵ nhập viện đang gia tăng.

Điển hình là trường hợp bệnh nhân nam Đ.V.Đ (45 tuổi, ở Hà Nội). Bệnh nhân được đưa vào viện vào đêm 6/12. Khai thác tiền sử được biết, bệnh nhân không có tiền sử bệnh lý. Tuy nhiên, sau khi tắm khuya, bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê, phải đưa đi cấp cứu.

Tại Bệnh viện, kết quả chẩn đoán cho thấy bệnh nhân bị xuất huyết não với khối máu 90 cm³, buộc phải phẫu thuật mở sọ để giải ép áp lực não. Hiện tại bệnh nhân vẫn phải điều trị tích cực, duy trì thở máy, tiên lượng rất nặng.

Bệnh nhân bị đột quỵ vẫn đang trong tình trạng nguy kịch. Ảnh: BVCC.

Một trường hợp khác bệnh nhân N.X.K (42 tuổi, ở Hải Dương). Được biết, sau tắm đêm, bệnh nhân đột ngột đau đầu, ý thức chậm dần đi vào hôn mê, đã được sơ cứu tuyến trước, chuyển đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 giờ thứ 3, mặc dù đã được hồi sức cấp cứu tích cực, tuy nhiên tổn thương đột quỵ chảy máu não quá nặng, bệnh nhân hôn mê sâu không còn khả năng cứu chữa.

BS Nguyễn Ngọc Uyển, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 nhận định, cả 2 trường hơp trên đều không có bệnh lý mạn tính, tai biến xảy ra sau khi tiếp xúc với lạnh đột ngột, để lại di chứng nặng nề và đe dọa tính mạng người bệnh.

Vì sao đột quỵ gia tăng trong mùa lạnh?

Theo BS Nguyễn Ngọc Uyển, tổng hợp nhiều nghiên cứu trên thế giới việc tiếp xúc với lạnh là yếu tố nguy cơ thúc đẩy sự gia tăng đột quỵ não, cả đột quỵ chảy máu não và đột quỵ nhồi máu não.

Một số cơ chế bệnh sinh của vấn đề này như: Sự thay đổi theo mùa và nhiệt độ tác động tới các yếu tố nguy cơ đột quỵ (tăng huyết áp, tăng đường huyết, tăng lipid máu, rung nhĩ) làm gia tăng nguy cơ đột quỵ.

Bên cạnh đó, co thắt mạch máu: có mạch ngoại vi và tăng huyết áp đột ngột thoáng qua sau khi tiếp xúc với lạnh có thể gây vỡ mạch máu não, gây đột quỵ xuất huyết não. Điều này lý giải cho hiện tượng đột quỵ xuất huyết não thường cao nhất vào ngày đầu tiếp xúc với lạnh.

Ngoài ra, hiện tượng co mạch giúp giữ cơ thể không mất nước cũng làm tăng độ nhớt của máu. Nhiệt độ giảm cũng làm cơ thể tăng sản xuất hồng cầu và tiểu cầu nhằm tăng sự trao đổi chất của cơ thể, dẫn đến hình thảnh cục máu đông. Từ đó tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu dẫn đến nhồi máu não. Điều này lý giải cho hiện tượng đột quỵ nhồi máu não thường xảy ra sau vài ngày tiếp xúc với lạnh.

Làm gì khi gặp người bị đột quỵ?

Theo BS Thái Đàm Dũng, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khi gặp người bị đột quỵ trong mùa lạnh, cần nhớ một số nguyên tắc sau:

Gọi cấp cứu ngay: Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, việc đưa người bệnh đến bệnh viện sớm giúp người bệnh được điều trị kịp thời hạn chế được các di chứng về sau.

Nếu bạn không phải nhân viên y tế, trong quá trình chờ cấp cứu, không nên tự ý cho người bệnh sử dụng bất kỳ loại thuốc nào vì một số loại thuốc sẽ làm tình trạng xuất huyết não trở nên nghiêm trọng hơn và làm các biến chứng sẽ càng nặng nề hơn, tăng nguy cơ tử vong.

Bên cạnh đó, cần lưu ý không chích máu ngón tay người bệnh; không cử động, lắc người bệnh; không cho người bệnh ăn hay uống để tránh sặc,…

Người nhà cũng không nên cạo gió, nặn chanh vào miệng. Đây là những quan niệm sai lầm, không hỗ trợ gì cho người bị đột quỵ.

Với người bị đột quỵ mùa lạnh, nên để người bệnh nằm nghiêng một chỗ, nới lỏng quần áo, tránh để người bệnh mặc trang phục quá chật. Ghi lại thời gian người bệnh có dấu hiệu đột quỵ cũng như các triệu chứng của người bệnh để có thể cung cấp với nhân viên y tế.

Cách phòng ngừa đột quỵ trong mùa lạnh

Thói quen tắm khuya tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe, nhất là đột quỵ. Ảnh minh họa.

Theo các chuyên gia, đột quỵ được xem là bệnh lý cấp tính, hay xảy ra rất đột ngột và hậu quả thường gây tử vong hay tàn phế về sau. Tuy nhiên, đây là căn bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh được. Do đó, trong mùa đông, người dân cần lưu ý:

- Giữ ấm cơ thể: Việc giữ ấm cơ thể, nhất là vùng đầu và cổ trong mùa lạnh rất quan trọng. Cần lưu ý việc thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây sốc nhiệt. Khi tham gia hoạt động thể chất, nên mặc nhiều lớp áo, khi cơ thể ấm lên sau vận động thì có thể cởi bỏ bớt và mặc vừa đủ giữ ấm cơ thể.

Nếu đang hoạt động ngoài trời lạnh và thấy mình đổ mồ hôi, như vậy cơ thể đang bị quá nóng và không ổn; nhất là đối với người có bệnh tim mạch thì tốt nhất nên nghỉ ngơi, cởi bớt áo khoác và vào ngay trong nhà.

- Kiểm soát huyết áp: Đo huyết áp định kỳ, nhất là với người có tiền sử tăng huyết áp.

- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế chất béo, đường, muối.

- Vận động thường xuyên: Tăng cường hoạt động thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ tim mạch cần tuân theo nguyên tắc không hoạt động quá sức. Bởi khi trời lạnh, cơ thể chúng ta phải gắng sức hơn bình thường nhằm giữ nhiệt độ cơ thể ổn định. Do vậy, việc đi bộ nhanh hơn bình thường gặp khi gió lạnh thổi vào mặt và cơ thể cũng đã là gắng sức.

- Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Những thói quen này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

- Khám sức khỏe định kỳ: chủ động tầm soát, phát hiện sớm và điều trị kịp thời các yếu tố nguy cơ để đề phòng đột quỵ mùa lạnh.

N.Mai