2 điều cha mẹ nên biết khi dùng thuốc hạ sốt cho trẻ nhỏ

1. Không nên lạm dụng thuốc hạ sốt

Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh và là triệu chứng phổ biến ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, khi trẻ bị sốt cao, đặc biệt từ 38,5°C trở lên, cha mẹ thường sốt ruột và có xu hướng sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc như thuốc uống, thuốc đặt hậu môn, thuốc dán trán… Điều này có thể dẫn đến tình trạng quá liều paracetamol, hoạt chất phổ biến nhất trong thuốc hạ sốt, gây độc gan và tổn thương tế bào gan nghiêm trọng.

Sốt cao ở trẻ luôn khiến cha mẹ lo lắng, dễ dẫn đến việc lạm dụng thuốc hạ sốt.

Paracetamol là lựa chọn ưu tiên cho trẻ nhỏ do tác dụng hạ sốt hiệu quả và an toàn nếu dùng đúng cách. Liều lượng chuẩn là 10- 15mg/kg cân nặng, mỗi 4- 6 tiếng một lần. Ví dụ, trẻ nặng 20kg cần dùng 200-300mg paracetamol mỗi liều, không quá 4 lần trong ngày. Điều quan trọng là cha mẹ phải tính tổng lượng paracetamol từ tất cả các dạng thuốc đang dùng để tránh vượt quá giới hạn an toàn.

Bên cạnh việc dùng thuốc đúng liều, cha mẹ nên áp dụng đồng thời các biện pháp vật lý để hỗ trợ hạ nhiệt cho trẻ. Trẻ nên được mặc thoáng, ở nơi kín gió, nhiệt độ phòng nên duy trì ở mức khoảng 20°C nếu có điều hòa. Nếu không, cần đảm bảo phòng thông thoáng, không có gió lùa. Cho trẻ uống nhiều nước, có thể pha oresol đúng cách (1 gói 27,5g với 1 lít nước nguội) để bù nước và điện giải.

Một số cha mẹ lo ngại việc tắm cho trẻ khi sốt, tuy nhiên đây là biện pháp hiệu quả nếu thực hiện đúng: Tắm trong phòng kín gió, dùng nước có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể trẻ khoảng 2°C. Lau người bằng khăn ấm hay đắp khăn mát lên trán, nách, bẹn cũng giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn và góp phần hạ sốt.

Nếu trẻ vẫn tỉnh táo, chơi đùa nhẹ và không có dấu hiệu nguy hiểm, cha mẹ không nên quá lo lắng. Việc sốt cao không phải lúc nào cũng là dấu hiệu bệnh nặng, nhưng cần theo dõi sát và đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu sốt kéo dài, kèm theo các biểu hiện như li bì, bỏ bú, co giật hay khó thở.

2. Không nên tự ý phối hợp nhiều loại thuốc hạ sốt

Việc tự ý phối hợp nhiều loại thuốc hạ sốt như paracetamol, ibuprofen hoặc aspirin không giúp hạ sốt nhanh hơn mà còn làm tăng nguy cơ tác dụng phụ, trừ khi có hướng dẫn của bác sĩ.

Ngoài ra, một số sản phẩm hạ sốt kết hợp có thể chứa paracetamol dưới các tên biệt dược khác nhau, khiến phụ huynh vô tình dùng trùng hoạt chất ở nhiều loại thuốc. Do đó, cần tính toán tổng liều trong ngày để tránh vượt quá mức an toàn (không quá 60mg/kg/ngày ở trẻ nhỏ).

Cha mẹ tuyệt đối không nên cho trẻ dùng aspirin nếu không có chỉ định của bác sĩ, vì thuốc này có thể gây hội chứng Reye – một tình trạng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, ảnh hưởng đến gan và não ở trẻ em sau nhiễm virus.

Tóm lại, chỉ nên dùng một loại thuốc hạ sốt chính, tuân thủ đúng liều lượng theo cân nặng và thời gian cách liều. Nếu sốt không giảm sau 1–2 liều, hoặc kéo dài trên 48 giờ, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế thay vì tự ý tăng liều hoặc phối hợp thuốc. Việc dùng thuốc an toàn, đúng cách kết hợp với các biện pháp chăm sóc hỗ trợ sẽ mang lại hiệu quả hạ sốt tối ưu và bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Mời xem thêm video được quan tâm:

Dấu hiệu bệnh sởi tiến triển nguy hiểm cha mẹ cần đưa trẻ đến viện ngay | SKĐS

ThS. DS. Lê Quốc Thịnh