2 di tích quốc gia ông Trump muốn loại bỏ

Di tích quốc gia Chuckwalla (hay Tượng đài Quốc gia Chuckwalla) thuộc sa mạc Colorado, phía Nam California (Mỹ) là điểm đến đầu tiên Tổng thống Donald Trump muốn lấy lại danh hiệu, New York Times đưa tin. Theo đó, ngày 15/3, Nhà Trắng xác nhận ông Trump có kế hoạch loại bỏ 2 di tích quốc gia khổng lồ ở California do cựu tổng thống Joe Biden phê duyệt một tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ. Tuy nhiên, tờ báo nhấn mạnh chưa rõ liệu vị Tổng thống thứ 47 của Mỹ có thẩm quyền bãi bỏ hoàn toàn công trình như trong tuyên bố hay không. Đạo luật Cổ vật năm 1906 của Mỹ nêu rõ tổng thống có quyền bảo vệ đất đai và vùng biển vì lợi ích của tất cả công dân Mỹ, bao gồm cả việc thiết lập hoặc mở rộng các di tích quốc gia. Nhưng luật pháp chưa ghi nhận về việc liệu tổng thống có thể loại bỏ chỉ định mà không có sự chấp thuận của quốc hội hay không. Ảnh: Andy Abeyta/The Desert Sun.

Nằm ở giao lộ của sa mạc Mojave, Sonoran và Colorado, Tượng đài Quốc gia Chuckwalla có diện tích khoảng 2.500 km vuông. Khu vực là "điểm nóng" đa dạng sinh học của Mỹ, là "quê hương" của thằn lằn Chuckwalla, nơi sinh sống của cừu sừng lớn, rùa sa mạc, lửng châu Mỹ, cá nhộng sa mạc và nhiều loài quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng khác. Các loài chim cư trú và di cư như đại bàng vàng (Golden Eagles), chim Chẹo đất và một số loài thuộc họ Sơn ca cũng phụ thuộc vào môi trường sống độc đáo trong Chuckwalla. Ảnh: Annie Nyborg.

Nhờ địa hình hoang sơ, rộng lớn và đa dạng sinh học, Tượng đài Quốc gia Chuckwalla cũng là nơi dừng chân của các cộng đồng/liên minh bảo tồn động vật và du khách yêu thích bộ môn leo núi. Hẻm núi Painted trong Vùng hoang dã Mecca Hills là một trong số cung đường yêu thích của hàng triệu khách cuồng chân. Điểm đến được xếp hạng là công viên quốc gia được ghé thăm nhiều thứ 9 nước Mỹ vào năm 2023, thu hút hơn 3.2 triệu người vào năm đó, theo Dịch vụ Công viên Quốc gia. Ảnh: Annie Nyborg, Ben MacAskill.

Tượng đài Quốc gia Sáttítla, phía Bắc California là địa danh tiếp theo nằm trong kế hoạch bãi bỏ của ông Trump. Di tích bao gồm cao nguyên hồ Medicine ở phía đông bắc của núi lửa Shasta. Theo New York Times, khu vực này thường được gọi là đầu nguồn của bang California vì có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước sạch từ các tầng chứa nước cho các cộng đồng dân cư trên toàn tiểu bang, bao gồm cả các trang trại ở hạ lưu. Ảnh: Bob Wick.

Phía Bắc núi Shasta chụp ngày 1/4/2024. Ảnh: James Ward/Yahoo News.

Không giống với địa hình sa mạc của Chuckwalla, Sáttítla sở hữu quang cảnh núi lửa với hệ thống sông và rừng cây. Một trong số tầng chứa nước quan trọng của Sáttítla là sông Fall. Tầng chứa nước này hấp thụ và lọc rất nhiều mưa và tuyết tan. Quần thể cá hồi cầu vồng bản địa đặc biệt phát triển tại đây. Ảnh: Kimberley Hasselbrink.

Ngày 7/1, Biden đã sử dụng quyền hành pháp của Tổng thống theo Đạo luật Cổ vật để xác lập 10 di tích quốc gia mới và mở rộng bốn di tích khác. Ông đã bảo vệ nhiều mẫu đất công hơn bất kỳ tổng thống nào khác trong một nhiệm kỳ, ngoại trừ Jimmy Carter, theo New York Times. Doug Burgum, Bộ trưởng Nội vụ và "sa hoàng (thuật ngữ chính trị chỉ người thuộc chính phủ Mỹ được trao quyền về chính sách năng lượng, khí hậu trong cơ quan hành pháp)" của Trump, đã tiến hành một cuộc xem xét về việc có nên thay đổi ranh giới của bất kỳ di tích quốc gia nào hay không. Đánh giá kết thúc vào ngày 18/2, nhưng kết quả chưa được công bố. Ảnh: Kimberley Hasselbrink.

Minh Vi