100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng sự nghiệp vẻ vang của Đảng và dân tộc

Tham dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng.

Dự Hội thảo còn có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Lại Xuân Môn, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh...

Cùng dự có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam và hơn 400 đại biểu là các chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Hội thảo nhằm khẳng định những đóng góp to lớn của báo chí cách mạng Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc qua các chặng đường lịch sử. Là diễn đàn khoa học để các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các thế hệ nhà báo, nhà lãnh đạo, quản lý báo chí trao đổi, thảo luận những vấn đề lý luận và thực tiễn về lịch sử hình thành và phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam. Từ đó, rút kinh nghiệm, đề xuất phương hướng, giải pháp phát triển báo chí phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

Đồng thời, Hội thảo là hoạt động ý nghĩa, thiết thực chào mừng Kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025). Góp phần cổ vũ, động viên đội ngũ người làm báo tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, không ngừng nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức, giữ vững bản lĩnh chính trị, đổi mới, sáng tạo, xung kích, tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa...

Các đồng chí lãnh đạo T.Ư chủ trì Hội thảo. Ảnh: N. Hải

Hành trình vẻ vang của nền báo chí cách mạng Việt Nam

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cho biết, Hội thảo diễn ra vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vừa tổ chức rất thành công sự kiện trọng đại kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và đang hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Theo Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, Hội thảo hôm nay là sự kiện quan trọng khởi đầu cho các hoạt động kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Ngày 21/6/1925 tại Quảng Châu (Trung Quốc), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sáng lập Báo Thanh niên, cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, tờ báo đầu tiên của cách mạng Việt Nam. "Đây không chỉ là một dấu mốc đánh dấu sự ra đời mà còn là sự khởi đầu hành trình vẻ vang của nền báo chí cách mạng Việt Nam trong 100 năm qua" - Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh.

Điểm lại những thành tựu của báo chí cách mạng 100 năm qua, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đánh giá nền báo chí cách mạng Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ cả về số lượng chất lượng, chương trình và nội dung ấn phẩm; bước đầu đã làm chủ công nghệ truyền thông hiện đại.

Nhiều cơ quan báo chí đã phát triển thành cơ quan báo chí đa phương tiện ngang tầm khu vực và thế giới. Đội ngũ những người làm báo ngày càng lớn mạnh vững vàng về bản lĩnh chính trị, giỏi về nghiệp vụ, gương mẫu về đạo đức nghề nghiệp và thực hiện tốt chức trách xã hội. Bên cạnh đó, sự tác động từ mặt trái của kinh tế thị trường mở rộng giao lưu hợp tác đã tác động không nhỏ đến báo chí, đến đội ngũ những người làm báo Việt Nam. Quá trình toàn cầu hóa cùng với bùng nổ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, mạng xã hội không chỉ mang đến những cơ hội mà còn đặt ra nhiều thách thức đối với báo chí cách mạng.

Để tiếp tục hoàn thành sứ mệnh đồng hành cùng dân tộc trong kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú yêu cầu các cấp ủy và các cơ quan báo chí, Hội Nhà báo các cấp cần tiếp tục quán triệt đầy đủ sâu sắc hơn nữa nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối toàn diện đối với hoạt động báo chí nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới xây dựng và phát triển đất nước.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo. Ảnh: N. Hải

"Đây là vấn đề có tính cốt lõi căn bản đã được lịch sử báo chí cách mạng chứng minh là nền tảng, bản chất của nền báo chí cách mạng Việt Nam"- Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh. Đồng thời yêu cầu, báo chí tiếp tục bám sát quan điểm chủ trương, đường lối của Đảng, theo sát hơi thở của cuộc sống, của thời đại; tuyên truyền thường xuyên, liên tục về những việc lớn, quan trọng cấp bách mà hiện nay toàn Đảng và cả hệ thống chính trị đang tập trung tổ chức thực hiện; những cuộc cách mạng về sắp xếp tinh gọn, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên phát triển mới.

Thường trực Ban Bí thư lưu ý cần tiếp tục đặc biệt coi trọng vấn đề đạo đức nghề nghiệp. Trên cơ sở các quy định đạo đức báo chí, mỗi cơ quan báo chí có thể ban hành những quy định riêng phù hợp với đặc thù của từng loại hình báo chí và thực tế của cơ quan, đơn vị mình. Người làm báo phải thực hiện đúng tôn chỉ mục đích của cơ quan báo chí, chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, năng lực công tác cho những người làm báo chí truyền thông.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú lưu ý, các cơ quan báo chí phải xây dựng đội ngũ cán bộ phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp trong sáng, thực sự là những tấm gương tiêu biểu mẫu mực xung kích đi đầu trên mọi mặt trận, đặc biệt là trên mặt trận thông tin tuyên truyền đấu tranh phòng chống diễn biến hòa bình, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ.

Dấu son sáng chói trong lịch sử 100 năm xây dựng và phát triển

Tại Hội thảo, 100 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà báo, nhà lãnh đạo, quản lý về báo chí gửi đến và các tham luận được trực tiếp trình bày đã tập trung trao đổi, thảo luận, làm sâu sắc hơn ý nghĩa khoa học và thực tiễn về sự kiện 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, tập trung vào các nhóm nội dung, vấn đề chủ yếu là: Báo chí cách mạng đồng hành cùng dân tộc trong đấu tranh giành độc lập dân tộc (1925 - 1945); Báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng dân tộc trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đóng góp quan trọng vào thắng lợi sự nghiệp cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thống nhất đất nước; Báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng dân tộc trong xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước và trong thời kỳ đổi mới, hội nhập; Bối cảnh mới, những thuận lợi, khó khăn và những vấn đề đặt ra đối với báo chí cách mạng Việt Nam. Đồng thời đề xuất giải pháp xây dựng và phát triển nền báo chí cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng phát biểu đề dẫn Hội thảo. Ảnh: N. Hải

Các tham luận có ý nghĩa quan trọng, đã góp phần tổng kết chặng đường lịch sử vẻ vang 100 năm hình thành, xây dựng, phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Khẳng định và làm rõ vai trò, sứ mệnh lịch sử, những thành tựu, đóng góp quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Chia sẻ, thảo luận về những yêu cầu, đòi hỏi đối với báo chí trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ban Tổ chức cho biết, sau Hội thảo, sẽ chắt lọc ý kiến đóng góp của các đại biểu thành các đề xuất, kiến nghị để báo cáo đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo Đảng, Nhà nước cho ý kiến về xây dựng chiến lược phát triển nền báo chí cách mạng trong kỷ nguyên mới.

Báo chí Cách mạng Việt Nam đã để lại những dấu son sáng chói trong lịch sử 100 năm xây dựng và phát triển. Với điểm mốc đầu tiên là Báo Thanh Niên ra số đầu tiên vào ngày 21/6/1925, báo chí cách mạng ra đời như một tất yếu lịch sử, đáp ứng nhu cầu bức thiết của quá trình vận động thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, thông tin: "Được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, tờ Báo Thanh niên đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tuyên truyền hoạt động tư tưởng của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, góp phần truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, hướng dẫn, cổ vũ các thành viên của Hội sau khi được huấn luyện về nước chủ động thúc đẩy phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và phong trào yêu nước; góp phần tích cực về mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức dẫn đến sự ra đời của các tổ chức cộng sản vào cuối năm 1929 và thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào mùa Xuân năm 1930".

"Sau ngày Cách mạng Tháng Tám thành công, thực hiện chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, báo chí là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp cách mạng của Nhân dân. Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng; cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ. Báo chí đã phát huy tốt sứ mệnh “phò chính trừ tà”, đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, phá hoại của kẻ thù, phục vụ tích cực nhiệm vụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa" - GS.TS Nguyễn Xuân Thắng cho biết.

Nhìn lại quá trình phát triển suốt 100 năm qua, theo GS.TS Tạ Ngọc Tấn - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã trung thành với tôn chỉ mục đích đặt ra từ ban đầu. Đồng thời, trở thành vũ khí sắc bén, đồng hành với dân tộc từ trong cuộc đấu tranh gian khổ, hy sinh, lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp, đánh đuổi các đội quân xâm lược hùng mạnh của đế quốc Nhật, đế quốc Pháp và đế quốc Mỹ, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, cũng như trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước vì hạnh phúc của Nhân dân, làm nên những trang sử vẻ vang, rất đỗi tự hào.

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu kết luận Hội thảo.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã không ngừng khẳng định vai trò là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa. Ngay từ những ngày đầu, báo chí đã tích cực cổ vũ tinh thần đổi mới, khuyến khích tư duy sáng tạo, biểu dương những nhân tố mới, mô hình mới, lan tỏa tinh thần thi đua lao động sáng tạo tới mọi tầng lớp nhân dân. Không chỉ là phương tiện truyền thông, báo chí còn là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân; giữa chủ trương, chính sách với thực tiễn đời sống; phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận, xây dựng sự đồng thuận xã hội.

Báo chí là công cụ tư tưởng, văn hóa sắc bén của Đảng

Phát biểu kết luận Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định, với tinh thần khoa học, nghiêm túc, khẩn trương; nhận được sự quan tâm của các vị lãnh đạo; các nhà báo lão thành cách mạng và nhiều nhà báo có nhiều cống hiến cho sự nghiệp báo chí, các chuyên gia, các nhà khoa học, người làm công tác báo chí, Hội thảo đã diễn ra thành công tốt đẹp.

"Mỗi người làm báo hôm nay tự hào với truyền thống 100 năm của Báo chí Cách mạng Việt Nam. Nhận thức rõ những chỉ đạo sâu sắc của Tổng Bí thư Tô Lâm, kỷ nguyên mới cũng đặt ra yêu cầu nhiệm vụ mới, cao hơn đối với báo chí cách mạng, đòi hỏi báo chí cũng phải phát triển tương xứng, vươn mình cùng dân tộc, xứng tầm với nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại vừa thể hiện sự kỳ vọng, vừa là mệnh lệnh chính trị, là lời hiệu triệu mỗi người làm báo, mỗi cơ quan báo chí cần phải đổi mới toàn diện tư duy, phương thức hoạt động và tổ chức bộ máy" - Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh.

Các đại biểu tham quan trưng bày ảnh chuyên đề "Thành tựu 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam" của Thông tấn xã Việt Nam.

Trên cơ sở đó, tại Hội thảo, nhiều chuyên gia, nhà khoa học, nhà báo đã tập trung phân tích, làm sáng tỏ nhiều khía cạnh khác nhau của bối cảnh hiện nay, chỉ rõ khó khăn, nêu bật cơ hội, cũng như những thách thức và yêu cầu mới đang đặt ra với sự nghiệp cách mạng nói chung, công tác báo chí nói riêng, đòi hỏi chúng ta phải đồng tâm nhất trí cao, quyết tâm nỗ lực lớn, không ngừng đổi mới, sáng tạo để đưa nền báo chí cách mạng vươn mình cùng dân tộc trong kỷ nguyên mới.

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cũng lưu ý cũng vấn đề báo chí cần khắc phục như: sự lệch chuẩn thông tin ở một số ít cơ quan báo chí, xu hướng thương mại hóa, tình trạng vi phạm đạo đức báo chí, năng lực quản trị tòa soạn trong môi trường số chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn.

Trước những thách thức ấy, trong khuôn khổ Hội thảo, nhiều tham luận, ý kiến phát biểu tâm huyết, trách nhiệm đã đề xuất các giải pháp khoa học, khả thi để xây dựng và phát triển nền Báo chí Cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Theo đó, cần tiếp tục khẳng định báo chí là công cụ tư tưởng, văn hóa sắc bén của Đảng.

"Việc giữ vững sự lãnh đạo của Đảng là nguyên tắc bất di bất dịch. Đó cũng là sự bảo đảm căn cốt cho tính Đảng, tính định hướng, tính cách mạng và nhân văn của nền báo chí nước nhà" - Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nêu rõ.

Quang cảnh Hội thảo.

Theo Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Hội thảo cũng đi đến thống nhất, cần tiếp tục xây dựng, củng cố và nâng tầm một thế hệ nhà báo tương lai “bút sắc - lòng trong - tâm sáng”, thấm nhuần tinh thần phụng sự đất nước, phụng sự Nhân dân.

Song song đó, xây dựng thể chế, chính sách có tính định hướng và kiến tạo môi trường cho sự phát triển lành mạnh của báo chí. Khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, trọng tâm là sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bên cạnh đó, đẩy mạnh nghiên cứu, khai thác, ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI). Cuối cùng, nâng cao hiệu quả kinh tế báo chí, cùng đẩy mạnh hợp tác quốc tế về báo chí, truyền thông.

Nguyên Bảo