Yên Bái: Đẩy mạnh công tác phối hợp phòng, chống tác hại thuốc lá
Thời gian qua, tỉnh Yên Bái đã nỗ lực đẩy mạnh công tác phòng, chống tác hại thuốc lá rất quyết liệt, với nhiều hoạt động cụ thể, đạt được nhiều kết quả tích cực, đó là chia sẻ của ông Lại Mạnh Hùng, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Yên Bái với Báo PNVN.

Ông Lại Mạnh Hùng, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Yên Bái
PV: Xin ông cho biết công tác phòng, chống tác hại thuốc lá và những kết quả đã đạt được của Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Yên Bái trong thời gian qua?
Ông Lại Mạnh Hùng: Thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tác hại thuốc lá do Sở Y tế tỉnh Yên Bái giao, hàng năm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tham mưu cho Ban chỉ đạo ban hành các văn bản chỉ đạo các hoạt động tăng cường tuyên truyền Luật phòng, chống tác hại thuốc lá của thuốc lá và Nghị định số 77/2013/NĐ-CP, truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới không hút thuốc lá 31/5, Tuần lễ Quốc gia không khói thuốc lá 25/5 - 31/5. Tham mưu xây dựng Kế hoạch giai đoạn, kế hoạch năm về hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá trên địa bàn tỉnh theo hướng dẫn của Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế. Thực hiện việc tổng hợp báo cáo hoạt động theo quy định.
Trong 10 năm qua, chúng tôi đã triển khai hàng loạt các hoạt động tuyên truyền phòng, chống thuốc lá với nhiều hình thức phong phú, đa dạng tới tất cả các địa phương trên toàn tỉnh.
Cụ thể, tổ chức truyền thông về phòng, chống tác hại thuốc lá thường xuyên trên Báo Yên Bái, đài truyền hình, đài phát thanh tỉnh.
Tổ chức 1 buổi mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không hút thuốc lá 31/5, Tuần lễ Quốc gia không khói thuốc lá 25/5 - 31/5; Tổ chức 02 giải thể thao không khói thuốc lá; Tổ chức 118 buổi truyền thông trực tiếp về phòng, chống tác hại thuốc lá cho học sinh tại các trường THPT, THCS trên địa bàn tỉnh Yên Bái; Tổ chức 28 buổi truyền thông trực tiếp về phòng, chống tác hại thuốc lá cho cán bộ, nhân viên, công nhân tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Đồng thời, sản xuất và lắp đặt 260 pano, 16.080 áp phích, 115.000 tờ rơi, 8390 biển cấm, 85.000 sticker, 1.720 áo mưa, 1.200 cốc sứ, 2.400 lịch để bàn.
Tổ chức 26 đợt giám sát về hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá tại các đơn vị Y tế, giáo dục trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Tổ chức 8 lớp tập huấn cho cán bộ Y tế cơ sở về tư vấn cai nghiện thuốc lá tại cộng đồng; Tổ chức 50 lớp tập huấn cho cán bộ tham gia hoạt động về phòng, chống tác hại thuốc lá tại các trên địa bàn tỉnh Yên Bái; Tổ chức 43 lớp tập huấn cho cán bộ giáo viên để giảng dạy tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá ở cộng đồng dân cư
Có thể nói, trong 10 năm triển khai hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá.Luật phòng, chống tác hại thuốc lá đã dần đi vào cuộc sống, góp phần giảm thiểu gánh nặng bệnh tật do thuốc lá gây ra và cải thiện sức khỏe cộng đồng, chất lượng cuộc sống, trình độ dân trí của người dân ngày càng được nâng lên. Ý thức chấp hành các quy định Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá của cán bộ công nhân viên, người lao động đã có chuyển biến, đặc biệt là ý thức hút thuốc lá tại nơi làm việc đã có sự thay đổi.
PV: Theo ông, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá trên địa bàn tỉnh Yên Bái thời gian qua có những thuận lợi, khó khăn gì?
Ông Lại Mạnh Hùng: Nói về thuận lợi, việc thực hiện hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá nhận được sự quan tâm, ủng hộ và chỉ đạo của UBND tỉnh Yên Bái, cùng sự tham gia của các cấp, các ban, ngành, đoàn, thể. Dưới sự chỉ đạo và hướng dẫn của lãnh đạo các cấp, nhiều cơ quan, đơn vị đã thành lập Ban chỉ đạo, phân công nhân lực để thực hiện. Các hoạt động phối hợp liên ngành cũng được đẩy mạnh hàng năm để nâng cao hiệu quả. UBND và các cơ quan, đơn vị cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện cụ thể Luật phòng, chống tác hại thuốc lá.
Hàng năm Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá hỗ trợ kinh phí triển khai hoạt động, cử cán bộ hỗ trợ địa phương, ban hành các công văn chỉ đạo hướng dẫn triển khai các hoạt động và tổng hợp báo cáo theo quy định của Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá, nên các hoạt động được triển khai theo đúng kế hoạch và đạt kết quả.

Phối hợp tuyên truyền phòng, chống thuốc lá học đường
Về khó khăn, hiện nay một bộ phận người dân vẫn còn chủ quan với tác hại của thuốc lá. Nhiều cơ quan, đơn vị có lãnh đạo chủ chốt còn hút thuốc lá nên chưa thật sự làm gương trong công tác này.
Hiện nay hoạt động mua bán thuốc lá diễn ra khá dễ dàng và phổ biến nên việc vận động người dân từ bỏ thuốc lá hoặc thực hiện nghiêm các quy định về hút thuốc lá sẽ rất khó khăn. Ngoài ra, giá thành thuốc lá bán trên thị trường không cao, chưa có sự quản lý việc mua bán thuốc lá nên nhiều đối tượng có thể tiếp cận dễ dàng, kể cả trẻ vị thành niên, học sinh ở các trường học.
Chưa xây dựng được các cơ sở cai nghiện trên địa bàn tỉnh. Công tác tư vấn hỗ trợ tại các bệnh viện chủ yếu là lồng ghép tại các cơ sở Y tế, chưa có sự tác động tư vấn sâu cũng như sử dụng thuốc hỗ trợ cho những trường hợp nghiện nặng.
Việc đưa nội dung không hút thuốc vào quy chế thi đua khen thưởng không bắt buộc trong luật và chưa được thực hiện đồng bộ theo ngành dọc, chỉ đạo từ trên xuống nên dẫn đến hiện trạng đơn vị làm, đơn vị không làm.
Công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính trong phòng, chống tác hại thuốc lá còn nhiều hạn chế, các đợt thanh tra, kiểm tra khó thực hiện thường xuyên do lực lượng thực hiện công tác thanh kiểm tra còn mỏng và không có kinh phí cho hoạt động này.
Công tác đấu tranh phòng, chống các hành vi vận chuyển, mua bán thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả gặp nhiều khó khăn do các đối tượng vi phạm luôn tìm cách thay đổi phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây khó khăn trong việc phát hiện, đấu tranh, xử lý.
Do nguồn nhân lực còn mỏng, cán bộ đầu mối phụ trách hoạt động làm kiêm nhiệm, cán bộ phụ trách đầu mối tại các đơn vị phối hợp thường xuyên thay đổi, dẫn đến khó khăn trong việc phối hợp triển khai hoạt động, nên các hoạt động triển khai chưa được sâu rộng, toàn diện, đồng bộ tại địa phương
PV: Ông có kiến nghị, đề xuất gì với công tác phòng, chống tác hại thuốc lá trong thời gian tới?
Ông Lại Mạnh Hùng: Tôi cho rằng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền thực hiện Luật và tiến tới xây dựng mô hình "Môi trường không thuốc lá" tại các cơ quan, đơn vị, các cấp, ngành tại địa phương.
Kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh, buôn bán thuốc lá đặc biệt là thuốc lá bán lẻ và các quy định cấm bán thuốc lá tại các địa điểm cấm theo quy định của Luật. Đặc biệt là công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá, thuốc lá giả, thuốc lá thế hệ mới, đồng thời quản lý chặt chẽ hoạt động của các quán Bar, Karaoke, vũ trường.
Hỗ trợ kinh phí cho công tác kiểm tra liên ngành, tiến hành xử lý vi phạm các cơ sở kinh doanh, bán buôn, bán lẻ theo quy định của Luật.
Kiểm soát việc sản xuất kinh doanh của các công ty thuốc lá trên toàn quốc. Áp thuế, tăng thuế tiêu thụ đối với các sản phẩm từ thuốc lá nhằm hạn chế cả nguồn cung lẫn nhu cầu sử dụng.