Y tế Thủ đô chuyển đổi số: Viết tiếp câu chuyện chuyển mình đầy ấn tượng

Cùng với việc triển khai nhiều kỹ thuật mới, ngành Y tế Hà Nội bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số toàn diện, xây dựng bệnh viện thông minh, hiện đại, lấy người bệnh làm trung tâm. Đây không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là minh chứng sinh động cho quyết tâm phụng sự nhân dân, đồng hành cùng sự phát triển của Thủ đô và đất nước.

Thanh toán viện phí không dùng tiền mặt tại Bệnh viện Ung bướu Hà Nội.

Chuyển mình từ nhu cầu thực tiễn

Sự phát triển đô thị nhanh chóng cùng áp lực dân số ngày càng lớn đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho ngành Y tế Thủ đô phải chuyển mình mạnh mẽ. Hơn nữa, mô hình quản lý truyền thống với những bất cập như bệnh nhân phải xếp hàng dài, thủ tục rườm rà, nguy cơ sai sót chuyên môn... đã không còn phù hợp trong bối cảnh mới. Trước thực trạng đó, ngành Y tế Hà Nội đã chủ động đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu xây dựng bệnh viện thông minh, lấy người bệnh làm trung tâm, tối ưu hóa quy trình khám, chữa bệnh.

Câu chuyện của chị Nguyễn Huyền Trang (phường Phú Diễn, Hà Nội) là minh chứng rõ nét cho những đổi thay tích cực từ quá trình chuyển đổi số. Trước đây, mỗi lần đưa bố đi điều trị ung thư thực quản tại Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, chị luôn phải mang theo hàng loạt giấy tờ xét nghiệm, đơn thuốc... Nay, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh hoặc thẻ căn cước công dân là đủ.

“Không còn cảnh lỉnh kỉnh giấy tờ mỗi lần đi khám. Giờ tôi chỉ cần điện thoại có 3G là tra được đầy đủ thông tin. Quét mã bệnh nhân xong là có tất cả lịch sử khám, chữa, kết quả xét nghiệm trước đây, không còn lo thất lạc hay phải kể lại bệnh sử cho từng bác sĩ. Mọi thứ nhẹ nhàng, tiện lợi hơn rất nhiều” - chị Trang chia sẻ.

Hiện, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội triển khai hơn 30 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, phục vụ trung bình 1.000 lượt khám ngoại trú mỗi ngày và quản lý gần 2.000 hồ sơ nội trú. Người bệnh có thể đăng ký khám, thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, tra cứu kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh... ngay tại nhà. Đặc biệt, bệnh án điện tử đang được ứng dụng rộng rãi, thay thế cho bệnh án giấy truyền thống, giúp thông tin lưu trữ chính xác, đồng bộ và dễ dàng truy xuất.

Không chỉ người bệnh, đội ngũ y, bác sĩ cũng hưởng lợi rõ rệt từ quá trình số hóa. Bác sĩ Hán Thị Bích Hợp - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội - cho biết: “Bệnh án điện tử cho phép tra cứu nhanh chóng, hỗ trợ theo dõi tiến triển bệnh qua từng lần điều trị, nhất là với bệnh nhân ung thư - những người cần theo dõi lâu dài và sát sao”.

Không chỉ dừng lại ở một vài cơ sở, chuyển đổi số trong ngành Y tế Thủ đô đang được triển khai một cách đồng bộ, bài bản và quyết liệt. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 144/KH-UBND ngày 20-5-2025, đặt mục tiêu 100% bệnh viện trên địa bàn hoàn thành triển khai bệnh án điện tử trước ngày 30-9-2025. Tính đến thời điểm hiện tại, 19 trong tổng số 42 bệnh viện công lập đã hoàn tất triển khai bệnh án điện tử. Nhiều đơn vị tuyến đầu trở thành điểm sáng trong công cuộc chuyển đổi số như Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Phụ sản Hà Nội, Hữu nghị Việt Nam - Cuba, Đa khoa Hà Đông...

Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba, toàn bộ dữ liệu bệnh nhân từ tiếp đón đến trả kết quả đều được số hóa và lưu trữ tập trung. Hình ảnh y khoa được tích hợp trực tiếp vào bệnh án điện tử, giúp bác sĩ theo dõi quá trình điều trị mà không cần in phim hay phụ thuộc vào giấy tờ. Đặc biệt, hệ thống còn được trang bị tính năng cảnh báo thông minh khi phát hiện đơn thuốc có nguy cơ gây tương tác, dùng sai liều hoặc gây dị ứng, góp phần nâng cao an toàn người bệnh.

Trong khi đó, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn là đơn vị tiên phong trong ứng dụng chữ ký số y tế, một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính. Thay vì ký tay vào bảng kê chi phí điều trị, bệnh nhân nội trú chỉ cần xác nhận qua ứng dụng VNeID. Theo TS, bác sĩ Nguyễn Thị Thúy Hằng - Trưởng khoa Khám bệnh, chữ ký số không chỉ giúp rút ngắn quy trình, giảm thời gian chờ đợi mà còn tăng tính bảo mật, minh bạch và hiệu quả trong quản lý bệnh viện.

Chuyển đổi số không dừng lại trong nội viện mà còn mở rộng ra hỗ trợ chuyên môn từ xa, thông qua hệ thống khám, chữa bệnh từ xa (Telehealth), kết nối tuyến trên với tuyến dưới. Từ năm 2020, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã tiên phong xây dựng Trung tâm Tư vấn khám, chữa bệnh từ xa với hạ tầng công nghệ hiện đại, tích hợp phần mềm bệnh án điện tử, cho phép bác sĩ chỉ định và hội chẩn mọi lúc, mọi nơi. Từ đó đến nay, hệ thống Telehealth phát huy hiệu quả rõ nét, giúp nâng cao chất lượng chuyên môn và hỗ trợ cứu sống nhiều ca bệnh nguy kịch tại tuyến dưới - nơi còn gặp nhiều khó khăn về nhân lực và thiết bị.

Vượt rào cản, hướng tới tương lai số

Chuyển đổi số đang mở ra bước ngoặt quan trọng cho ngành Y tế Thủ đô trong hành trình nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, cải thiện hiệu quả quản trị và phục vụ người dân ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên, con đường chuyển đổi số không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng khi còn nhiều thách thức về hạ tầng, nguồn nhân lực và thói quen làm việc.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Hưng, Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế Hà Nội, chuyển đổi số không phải là mục tiêu ngắn hạn mà là một quá trình liên tục, lâu dài và không thể dừng lại. Vì vậy, mỗi cán bộ y tế cần thay đổi tư duy, nâng cao trình độ, làm chủ công nghệ số, từng bước chuyển từ mô hình truyền thống sang mô hình số hóa toàn diện.

Thực hiện định hướng này, Sở Y tế Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị rà soát, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin; hoàn thiện các phần mềm phục vụ chuyên môn với đầy đủ chức năng như chữ ký số, lưu trữ hình ảnh y khoa, kết nối hệ thống xét nghiệm, kê đơn điện tử... Ngành cũng đặt mục tiêu hoàn thành triển khai bệnh án điện tử tại 100% bệnh viện công lập, coi đây là nền tảng quan trọng để tiến tới mô hình bệnh viện thông minh.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai vẫn còn những rào cản không nhỏ. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, hệ thống máy chủ và đường truyền mạng còn yếu, dữ liệu y tế vẫn phân tán và chưa được liên thông hiệu quả. Đội ngũ nhân lực công nghệ thông tin còn mỏng và thiếu chuyên môn sâu, trong khi phần lớn cán bộ y tế vẫn quen làm việc theo phương thức thủ công.

Để khắc phục những khó khăn này, Thành phố đang tập trung đầu tư nâng cấp hạ tầng mạng tốc độ cao, máy chủ mạnh và tăng cường bảo mật dữ liệu y tế. Song song đó, ngành Y tế đẩy mạnh đào tạo nhân lực công nghệ thông tin, phát triển phần mềm hỗ trợ chuyên môn và từng bước ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị. Nhiều bệnh viện cũng đã bắt đầu triển khai ki ốt y tế thông minh, giúp giảm thời gian chờ khám và nâng cao trải nghiệm của người bệnh.

Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc số hóa giấy tờ hay triển khai bệnh án điện tử mà còn hướng tới xây dựng một nền y tế số toàn diện, lấy dữ liệu làm trung tâm và người dân làm trọng tâm. Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Hưng, để hiện thực hóa mục tiêu này, ngành Y tế Thủ đô cần xây dựng hệ sinh thái công nghệ đồng bộ, với phần mềm dùng chung và hệ thống dữ liệu liên thông ở tất cả các cấp. Khi bệnh án điện tử được kết nối với hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân, một kho dữ liệu lớn (Big Data) sẽ hình thành, mở ra cơ hội phân tích, dự báo xu hướng bệnh tật, đồng thời hỗ trợ hoạch định chính sách y tế một cách chủ động và chính xác hơn.

Tròn 80 năm sau Cách mạng Tháng Tám, tinh thần “phụng sự nhân dân” vẫn luôn là kim chỉ nam cho ngành Y tế Hà Nội. Từ một hệ thống y tế còn khiêm tốn, đến nay Thủ đô đã xây dựng mạng lưới hoàn chỉnh, mỗi năm khám, chữa bệnh cho hơn 10 triệu lượt người, thực hiện nhiều kỹ thuật cao trong các lĩnh vực tim mạch, sản khoa, ung bướu... Những bước tiến mạnh mẽ trong chuyển đổi số chính là đòn bẩy quan trọng giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm tải tuyến trung ương, rút ngắn khoảng cách chuyên môn giữa các tuyến và mang lại trải nghiệm khám, chữa bệnh văn minh, hiện đại cho người dân.

Bài và ảnh: Thu Trang