Xung lực mới cho kinh tế tư nhân

Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Ảnh: TTXVN

Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: "Phát triển kinh tế tư nhân là đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng". Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị do Tổng Bí thư ký ban hành vừa là thông điệp chính trị, vừa là “cú hích” về thể chế, tạo bước tiến đột phá về tư duy phát triển ghi nhận vai trò chủ công của kinh tế tư nhân.

Có thể nói Nghị quyết lần đầu tiên xác định “kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia”, là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Trên thực tế, khu vực kinh tế tư nhân hiện có hơn 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước, tạo việc làm và sử dụng khoảng 82% tổng số lao động vào tăng trưởng kinh tế. Đây còn lực lượng quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần xóa đói, giảm nghèo, ổn định đời sống xã hội. Những năm qua, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới.

Mặc dù vậy, kinh tế tư nhân vẫn đối diện với thách thức chồng chất, đối mặt với nhiều rào cản kìm hãm sự phát triển, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, chưa đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng là lực lượng nòng cốt của kinh tế đất nước. Thực tế cũng cho thấy hầu hết doanh nghiệp tư nhân có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa; tiềm lực tài chính và trình độ quản trị hạn chế, chưa kể phần lớn có năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo thấp; năng suất lao động, hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh chưa cao. Đặc biệt các doanh nghiệp tư nhân có tư duy kinh doanh thiếu tầm nhìn chiến lược, thiếu kết nối với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Với cách tiếp cận thẳng thắn, trực diện và đúng bản chất vấn đề, Nghị quyết 68 chỉ ra những rào cản hiện hữu của kinh tế tư nhân đến từ tư duy, nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế còn chưa đầy đủ, chưa theo kịp yêu cầu phát triển; thể chế, pháp luật còn vướng mắc, bất cập; công tác lãnh đạo, chỉ đạo chưa được quan tâm đúng mức; quyền tài sản và quyền tự do kinh doanh chưa được bảo đảm đầy đủ. Kinh tế tư nhân còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại trong tiếp cận nguồn lực, đặc biệt là vốn, công nghệ, đất đai, tài nguyên và nhân lực chất lượng cao. Một số chính sách ưu đãi, hỗ trợ chưa thực sự hiệu quả và khó tiếp cận với nguồn vốn tín dụng; đặc biệt chi phí kinh doanh còn cao.

Từ cách tiếp cận này, Nghị quyết 68 đã đưa ra những mục tiêu hết sức mạnh mẽ cho phát triển kinh tế tư nhân trong thời kỳ mới. Cụ thể xác lập các mục tiêu táo bạo, đến năm 2030, kinh tế tư nhân phấn đấu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế, 20 doanh nghiệp hoạt động/nghìn dân. Có ít nhất 20 doanh nghiệp lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Tốc độ tăng trưởng bình quân của kinh tế tư nhân đạt khoảng 10 - 12%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế; đóng góp khoảng 55 - 58% GDP, khoảng 35 - 40% tổng thu ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm cho khoảng 84 - 85% tổng số lao động; năng suất lao động tăng bình quân khoảng 8,5 - 9,5%/năm.

Đến năm 2045, kinh tế tư nhân Việt Nam phát triển nhanh, mạnh, bền vững, chủ động tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu; có năng lực cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế; phấn đấu đến năm 2045 có ít nhất 3 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế; đóng góp trên 60% GDP.

Đặc biệt, Nghị quyết nhấn mạnh sự chuyển biến rõ rệt khi xác định kinh tế tư nhân là “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia”. Cùng với kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân giữ vai trò nòng cốt để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ tụt hậu, vươn lên phát triển thịnh vượng.

Nghị quyết 68 đặc biệt ghi dấu ấn đổi mới với tinh thần "dứt khoát đổi cách nhìn, đổi cách làm"; xóa bỏ triệt để nhận thức, tư tưởng, quan niệm, thái độ định kiến về kinh tế tư nhân Việt Nam; đánh giá đúng vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân đối với phát triển đất nước. Đồng thời nuôi dưỡng, khuyến khích tinh thần kinh doanh, đổi mới sáng tạo của người dân, doanh nghiệp, tôn trọng doanh nghiệp, doanh nhân, xác định doanh nhân là người chiến sĩ trên mặt trận kinh tế; bảo đảm đầy đủ quyền sở hữu tài sản, quyền tự do kinh doanh, quyền cạnh tranh bình đẳng, được tự do kinh doanh các ngành nghề pháp luật không cấm.

Nghị quyết cũng tạo dựng, củng cố niềm tin giữa Nhà nước và khu vực kinh tế tư nhân; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và doanh nhân; bảo đảm kinh tế tư nhân cạnh tranh bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trong tiếp cận cơ hội kinh doanh và các nguồn lực của nền kinh tế. Nhấn mạnh về nhiệm vụ đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách, Nghị quyết đặt ra mục tiêu chuyển từ nền hành chính công vụ, quản lý là chủ yếu sang phục vụ và kiến tạo phát triển, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm; đồng thời đặc biệt chú trọng cải cách thể chế, tháo gỡ điểm nghẽn về thị trường, vốn, đất đai, công nghệ và nhân lực - những mạch máu vốn bị nghẽn trong suốt nhiều năm qua.

Với tất cả định hướng phát triển đó, để hiện thực hóa khát vọng về một Việt Nam thịnh vượng, hùng cường, việc phát triển kinh tế tư nhân cần được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định, cần tạo dựng niềm tin mạnh mẽ hơn giữa Nhà nước và khu vực kinh tế tư nhân, qua đó khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, đổi mới sáng tạo và tham gia vào các lĩnh vực kinh tế có tính chiến lược .

Nghị quyết 68-NQ/TW không chỉ là một văn kiện chính trị, mà còn là lời hiệu triệu hành động, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và khát vọng vươn lên của toàn thể doanh nhân Việt Nam. Đã đến lúc, với sự đồng hành của Đảng và Nhà nước, kinh tế tư nhân cần phát huy tối đa tiềm năng, trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn ra thị trường quốc tế, góp phần xây dựng một Việt Nam năng động, độc lập, tự chủ, tự cường và phát triển thịnh vượng.

Nguyễn Huyền (TTXVN)