Xuất khẩu gỗ trước áp lực thuế quan từ Mỹ

Ngành gỗ lo ngại với chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ

Lo bị loại khỏi thị trường

Năm 2025, ngành gỗ Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 18-18,5 tỷ USD, tăng 10-15% so với năm ngoái. Tuy nhiên, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) cho rằng, trong điều kiện thương mại bình thường, đây là mục tiêu khiêm tốn, dễ đạt được, nhưng trong bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều xáo động, rất khó nói liệu chỉ tiêu đặt ra có trở thành hiện thực hay không.

Mỹ đang là thị trường tiêu thụ trên 50% sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, chủ yếu là đồ gỗ nội ngoại thất, đồ mộc, tinh chế, nhưng cũng có một phần gỗ dán, ván ghép thanh và các loại sản phẩm khác.

Mới đây nhất, Tổng thống Donald Trump yêu cầu Bộ Thương mại điều tra theo Mục 232, Đạo luật Mở rộng thương mại năm 1962 đối với gỗ và sản phẩm gỗ. Trong đó, có thể áp thuế lên đến 25% đối với gỗ xẻ và các sản phẩm lâm nghiệp nhập khẩu ngay từ ngày 2/4.

Ông Ngô Sỹ Hoài nhận định: “Trước những thay đổi về chính sách thuế này, doanh nghiệp ngành gỗ Việt Nam không khỏi lo lắng về ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu gỗ của thị trường Việt Nam”.

Ông Huỳnh Quang Thanh, Chủ tịch Công ty TNHH Hiệp Long cũng cho hay, mới đây, Tổng thống Mỹ tuyên bố áp thuế đối ứng với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 2/4. Việc này dấy lên lo ngại về khả năng Tổng thống

Donald Trump áp thuế đối ứng lên ngành gỗ Việt Nam.

“Nếu Mỹ áp thuế đối ứng 25% lên ngành gỗ Việt Nam, thì có thể khiến nhiều doanh nghiệp trong nước mất hoàn toàn khả năng cạnh tranh, trong đó có Hiệp Long. Hiện tại, chúng tôi chỉ nhận được đơn hàng đến tháng 4/2025”, ông Thanh chia sẻ.

Đến thời điểm này, nhiều doanh nghiệp ghi nhận đơn hàng chỉ đến tháng 4 - 5/2025, với sản lượng thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là, các nhà mua hàng Mỹ đang lúng túng, lo sợ việc áp thuế sẽ dẫn tới tồn kho, nên chưa mạnh dạn chốt đơn.

Xây dựng các kịch bản ứng phó khác nhau

Để ứng phó, Viforest và các doanh nghiệp trong ngành đã và đang chuẩn bị sẵn sàng để có thể tham gia các cuộc điều trần nếu như phía Mỹ yêu cầu chứng minh quan hệ thương mại trong lĩnh vực gỗ giữa Việt Nam và Mỹ là quan hệ bổ trợ cho nhau.

“Chúng ta không cạnh tranh, không làm ảnh hưởng tới sản xuất của Mỹ. Việt Nam không chỉ xuất khẩu sang Mỹ, mà còn trở thành thị trường lớn thứ 2 trên thế giới, chỉ sau Trung Quốc, về tiêu thụ gỗ tròn và gỗ xẻ của Mỹ. Gỗ nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, đồng thời chế biến và xuất khẩu sang nhiều thị trường khác nhau. Trong đó, nhiều sản phẩm sử dụng gỗ Mỹ đã xuất khẩu quay trở lại thị trường Mỹ. Đây là quan hệ thương mại tạo giá trị gia tăng, có đi có lại và hai bên cùng có lợi”, ông Hoài nhấn mạnh.

Trong bối cảnh niềm tin của người mua hàng giảm sút do tình hình chiến sự, chính sách thuế quan của Mỹ, hay nguy cơ chiến tranh thương mại toàn cầu…, Hiệp Long đang nỗ lực mở rộng thị trường mới, trong đó có Trung Đông - một thị trường tiềm năng với số lượng dự án resort gia tăng.

Hiệp Long đã có vài đơn hàng tại thị trường này, song việc tiếp cận cần có thời gian để tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng mới. Vì vậy, doanh nghiệp đang đẩy mạnh việc tham gia các hội chợ quốc tế để quảng bá và trực tiếp sang thị trường Trung Đông tiếp cận khách hàng.

“Đặc biệt, chúng tôi mong muốn Chính phủ giảm thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm đồ gỗ nội thất từ Mỹ về 0% để giảm thiểu rủi ro trong thời gian tới”, ông Thanh kiến nghị.

Chia sẻ về khó khăn của ngành gỗ, ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho biết: “Khó khăn lớn nhất hiện nay là Việt Nam chưa được coi là nền kinh tế thị trường đầy đủ, dẫn đến bất lợi trong các cuộc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp của Mỹ. Trong khi đó, Mỹ cũng quan ngại về xu hướng chuyển dịch sản xuất, đầu tư từ một số nước sang Việt Nam để tận dụng lợi thế về chi phí lao động và môi trường cạnh tranh”.

Do đó, theo ông Hưng, các bộ, ngành, hiệp hội cần xem xét nhập khẩu nguyên liệu gỗ từ Mỹ để giảm thâm hụt thương mại và tránh các vụ kiện về xuất xứ hàng hóa.

Về phía doanh nghiệp, cần thận trọng với nguồn nguyên liệu đầu vào từ các nước đang là đối tượng bị Mỹ áp thuế. Đồng thời, đưa ra kế hoạch sản xuất, kinh doanh linh hoạt do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho Việt Nam.

Hoài Sương